Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Kinh tế trạng trại tỉnh Bình Dương - Hiệu quả kinh tế và giải pháp phát triển

Luận văn phân tích cơ sở khoa học của kinh tế trang trại, hệ thống hóa và làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn, đồng thời kết hợp đánh giá thực trạng kinh tế trang trại ở tỉnh Bình Dương - đặt trong bối cảnh kinh tế xã hội của đất nước trong xu hướng toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới - từ đó rút ra các nhận định về những thành tựu, tiềm lực phát triển và các vấn đề đặt ra; so sánh hiệu quả kinh tế trang trại với kinh tế nông hộ, trên cơ sở đó kiến nghị, đề xuất giải pháp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Kinh tế trạng trại tỉnh Bình Dương - Hiệu quả kinh tế và giải pháp phát triển BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH WWWXXX VOÕ THÒ THANH HÖÔNG KINH TEÁ TRANG TRAÏI TÆNH BÌNH DÖÔNGHIEÄU QUAÛ KINH TEÁ VAØ GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ TP. Hoà Chí Minh - Naêm 2007 1 -1- PHẦN MỞ ĐẦU 1. Đặt vấn đề Nông nghiệp Việt Nam trong những năm qua đạt những thành tựu quan trọng,đóng góp cơ sở kinh tế ban đầu cho sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa củađất nước. Song, tăng trưởng nông nghiệp trong những năm qua chủ yếu tập trungđầu tư sản xuất theo chiều rộng và khai thác tài nguyên thiên nhiên sẵn có, chưa chúý đầu tư chiều sâu; quy mô sản xuất nông nghiệp còn nhỏ lẻ và manh mún; chấtlượng nông sản chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường và chưa chú ý đến antoàn vệ sinh thực phẩm, sức cạnh tranh còn kém; số nông dân tiếp cận và ứng dụngnhững thành tựu khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp còn ít; khả năng tiếp cận vốnvà thông tin thị trường còn rất hạn chế,… Ngày 07/11/2006, Việt Nam chính thức được gia nhập vào tổ chức thương mạithế giới và Chính phủ Việt Nam phải thực hiện một loạt các cam kết theo quy địnhcủa WTO, trong đó có một số các vấn đề liên quan đến nông nghiệp và nông sảnnhư giảm thuế suất nông sản nhập khẩu, bãi bỏ các khoản trợ cấp không phù hợpquy định của tổ chức này. Điều đó đã đặt nông nghiệp Việt Nam trước những khókhăn và thử thách rất lớn, đòi hỏi Chính phủ và nông dân phải có những nhận thứcđúng đắn, đánh giá và phát huy những mô hình kinh tế có hiệu quả trong nôngnghiệp, nâng cao khả năng cạnh tranh nông sản nhằm đáp ứng nhu cầu thị trườngtrong nước và thế giới. Kinh tế trang trại là một loại hình kinh tế phổ biến trong nông, lâm, ngư nghiệphình thành và phát triển ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Loại hình này cũng đãvà đang hình thành ở nông nghiệp nông thôn Việt Nam trong những năm gần đây,là hình thức tổ chức kinh tế khơi dậy và phát huy những tiềm năng sẵn có, thích hợptrong việc cơ giới hóa, công nghiệp hóa và áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến vàosản xuất kinh doanh trong nông nghiệp. Bình Dương là một tỉnh miền Đông Nam Bộ, đất đai kiến tạo theo kiểu bằngthoải lượn sóng nhẹ, diện tích đất tốt không nhiều, phần lớn diện tích phát sinh trênphù sa cổ có thành phần cơ giới nhẹ, nghèo và mất cân đối dinh dưỡng. Trongnhững năm gần đây, sản xuất nông nghiệp của Tỉnh nói chung có sự phát triển khởi -2-sắc, trong đó, kinh tế trang trại đã và đang từng bước khẳng định vai trò vị trí củanó trong sản xuất nông nghiệp của địa phương. Các loại hình trang trại ở BìnhDương chủ yếu là các trang trại trồng cây lâu năm (Cao su, điều, cây ăn trái,...),trồng rừng, chăn nuôi, trồng trọt và trang trại kinh doanh tổng hợp. Tuy nhiên, kinhtế trang trại ở Bình Dương phát triển chưa tương xứng với tiềm năng của địaphương. Bên cạnh một số trang trại đã và đang hoạt động sản xuất kinh doanh cóhiệu quả, còn một bộ phận rất lớn các trang trại còn lúng túng trong việc tổ chức sảnxuất, áp dụng khoa học kỹ thuật, định hướng đầu tư cho sản xuất kinh doanh, tìmkiếm thị trường,… Những vấn đề đặt ra cho sự phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Bình Dươngtrong giai đoạn hiện nay là: (1). Các loại hình trang trại phát triển còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện tựnhiên, hiệu quả kinh tế, thu nhập của các trang trại vẫn còn thấp. Việc khai thác sửdụng các nguồn tài nguyên chưa hiệu quả, chưa gắn kết việc quy hoạch trang trạivới đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường sinh thái. (2). Những điều kiện kinh tế và pháp lý cho sự tồn tại và phát triển kinh tếtrang trại còn nhiều bất cập. Đặc biệt là các vấn đề về quy mô đất đai, thuê mướnlao động, vốn đầu tư, kiến thức khoa học kỹ thuật và trình độ quản lý của các chủtrang trại còn rất hạn chế. Bên cạnh đó, tâm lý e ngại của các chủ trang trại về cácvấn đề hạn điền, “Giấy chứng nhận trang trại” để được hưởng ưu đãi của chính sáchNhà nước. (3). Chưa có sự kết hợp chặt chẽ giữa sản xuất với chế biến và tiêu thụ sảnphẩm, chất lượng sản phẩm có hình thức đồng đều hơn, kích cỡ và chất lượng hơncủa kinh tế nông hộ nhưng chất lượng sản phẩm vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thịtrường ngày càng khắt khe, khả năng cạnh tranh không cao, chưa nắm bắt được nhucầu thị trường, vẫn còn tình trạng trồng - chặt. (4). Khởi đầu có sự tự phân công giữa các trang trại trong quá trình sản xuấtkinh doanh (sản xuất – kinh doanh tổng hợp - dịch vụ nông nghiệp), hình thành mộtsố hợp tác xã làm ăn hiệu quả tuy nhiên mô hình này còn gặp rất nhiều khó khăn vàbất cập. Đề tài tập trung nghiên cứu hiệu quả của kinh tế trang trại trong nông nghiệpnông thôn tỉnh ...