Luận văn Thạc sĩ Luật học: Pháp luật và các điều khoản mẫu áp dụng trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Để tài chủ yếu tập trung vào các quy định của pháp luật hiện hành, nhất là Luật Kinh doanh bảo hiểm (2001) và các điều khoản mẫu của các hợp đổng bảo hiểm nhân thọ đang được các công ty kinh doanh bảo hiểm nhân thọ tại Việt Nam sử dụng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Pháp luật và các điều khoản mẫu áp dụng trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT NGUYỄN HƯƠNG THƯPHÁP LUẬT VÀ CÁC ĐIỂU KHOẢN MẪU ÁP DỤNG TRONG HỢP _ ĐỔNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ• C H U Y Ê N N G À N H : L U Ậ T K IN H TẾ M Ã SỔ: 60105 LUẬN VĂN THẠC s ĩ LUẬT HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN AM HIỂU H À NỘI — N Ă M 2003 MỤC LỤC Tranghần mở đầu 3hương 1: Bảo hiểm nhân thọ và vai trò của điều khoản mẫu hợp 8ồng bảo hiểm nhân thọ.1. Khái luận vể bảo hiểm nhân thọ 82. Hợp đổng bảo hiểm nhân thọ 183. Vai trò của điéu khoản mẫu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ 22hương 2: Thực trạng pháp luật hợp đồng và điều khoản mẫu 30ọrp đồng bảo hiểm nhản thọ1. Pháp luật về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ 302. Điều khoản mẫu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ 443. M ối quan hệ giữa các quy định của pháp luật vềhợp đồng và 64ều khoản mẫu hợp đổng bảo hiểm nhân thọhương 3: Thực tiễn áp dụng điều khoản mẫu trong kinh doanh 76ko hiểm nhân thọ và một số kiến nghị1. Thực trạng phê chuẩn và áp dụng điều khoản mẫu 762. Những điểm bất cập của pháp luật về điều khoản mẫu 803. Kiến nghị một số giải pháp khắc phục 83hần kết lu ậ n 96anh mục tài liệu tham khảo 99 2 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của việc nghiên cứu đề tài Bắt đầu xuất hiện ở V iệt Nam từ nãm 1996 (tức là tính đến nay mới trải quamột khoảng thời gian ngắn ngủi chưa đầy 10 năm), hoạt động kinh doanh bảo hiểmnhãn thọ đã và đang phát triển với tốc độ khiến cho ngay cả những chuyên gia trongngành cũng phải ngạc nhiên. Hiện nay, trên thị trường có năm công ty bảo hiểmkinh doanh bảo hiểm nhân thọ. Theo Bản tin Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam 3/2003,tính đến hết năm 2002，tổng số hợp đổng có hiệu lực đã đạt tới 2.382.697 hợp đồngvà tổng doanh thu năm 2002 đạt 4.487.292.000 đổng [12]. Các sản phẩm được cungcấp ra thị trường khá đa dạng, đáp ứng được nhiều nhu cầu khác nhau của kháchhàng. Hoạt động này cũng đã thu hút hàng triệu lao động có trình độ tại Việt Nam. Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là hợp đổng giữa công ty bảo hiểm và bên muabảo hiểm, có đối tượng là tuổi thọ, tính mạng, sức khoẻ và tai nạn con người. Điềukhoản mẫu của hợp đổng bảo hiểm nhân thọ có một ý nghĩa cực kỳ to lớn trong mốiquan hệ hợp đồng giữa hai bên trong hợp đồng. Nội dung của điều khoản, hay nóicách khác chính là nội dung cơ bản của hợp đồng, quy định vể quyền và nghĩa vụcủa các bên trong hợp đồng. Điều khoản mẫu chính là “ khung xương， ，của hợpđồng. Một đặc điểm vô cùng quan trọng của loại hợp đổng này là đây là hợp đồngtheo mẫu. Công ty bảo hiểm là người đưa ra điều khoản mẫu của hợp đổng, bên muabảo hiểm có quyền xem xét có chấp nhận tham gia bảo hiểm theo điều khoản đó haykhông, nhưng sự lựa chọn của khách hàng chỉ là có hoặc không, mà không có quyềnyêu cầu sửa đổi, bổ sung gì về nội dung của những điều khoản này. Chính vì vệy,tính chính xác, chặt chẽ, đầy đủ và phù hợp với quy định của pháp luật càng đượcđòi hỏi cao hơn. Trước khi Luật Kinh doanh bảo hiểm (2000) được ban hành, ở nước ta chỉ cómột văn bản quy định về hình thức và nội dung của hợp đổng bảo hiểm, nghĩa vụ 3ủa doanh nghiệp bảo hiểm và nghĩa vụ của người được bảo hiểm là Quyết định số81 a/TC/QĐ/TCNH ngày 01/7/1996 của Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Quy chếỊm thời về các quy định chung của hợp đổng bảo hiểm, tuy nhiên nội đung còn rất lược, chỉ dừng lại ở những nguyên tắc chung. Luật Kinh doanh bảo hiểm đã dànhẳn một chương (Chương II) để quy định các nội dung liên quan đến hợp đổng bảoiểm nói chung, trong đó có hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Chương này cũng đãành một số điều quy định về những nội dung bắt buộc phải có trong một hợp đồngảo hiểm nhân thọ. Nghị định hướng dẫn luật này không có quy định cụ thể nào hơnầ những vấn đề này. Bén cạnh đó, một điều đáng tiếc là nhiều quy định của Luậtày chưa phù hợp với điều kiện thực tế trong kinh doanh bảo hiểm nhân thọ hoặcái với các nguyên tắc cơ bản áp dụng trong nghiệp vụ bảo hiểm này, gây không íthó khăn cho việc áp dụng, thậm chí đôi lúc còn gây thiệt hại cho chính người tiêuừng sản phẩm bảo hiểm. Như vậy, nhìn một cách tổng quát, thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Namang phải đối mặt với một khó khăn không nhỏ là các quy định của pháp luật vềều khoản mẫu của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ còn chưa đổng bộ và đầy đủ trongli mối quan hệ giữa các quy định này và các điều khoản mẫu áp dụng trong thực tế)Ĩ1 nhiều mâu thuẫn, chổng chéo, gây những ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt độngnh doanh bảo hiểm nhân thọ cũng như giao lưu hợp đồng giữa các bên. Từ đó, có thể thấy việc nghiên cứu các quy định của pháp luật và mối quanÎ giữa các quy định này với các điều khoản mẫu hợp đổng bảo hiểm nhân thọ là vômg cấp thiết, không chỉ có ý nghĩa về mặt lý luận mà còn có ý nghĩa thực tế bứcích. Mặt khác, nhìn vào gần một trăm sản phẩm bảo hiểm nhân thọ của cả 5 công bảo hiểm đang kinh doanh trên thị trường Việt Nam, có thể tìm thấy rất nhiều vấnì phát sinh liên quan đến sự thiếu chính xác, chưa đầy đủ và cả những biểu hiện ách luật” . Vì vậy, việc nghiên cứu mối quan hệ giữa các quy định pháp luật vớ ...