Luận văn Thạc sĩ Văn học: Một số đặc điểm nghệ thuật kí Vũ Bằng

Luận văn muốn đi vào tìm hiểu cuộc sống và con người, thiên nhiên, văn hóa ẩm thực được phản ánh trong các tác phẩm và nghệ thuật viết kí của ông. Từ đó, đóng góp một phần nhỏ vào lĩnh vực nghiên cứu, phê bình văn học. Đồng thời góp phần tìm hiểu một cái nhìn mới về thể loại kí trong cảm quan của một nhà văn, nhà báo. Từ đó, có thể tìm hiểu một cách hoàn thiện và đầy đủ hơn về thể loại kí trong thời hiện đại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Văn học: Một số đặc điểm nghệ thuật kí Vũ Bằng ®¹i häc quèc gia hµ néitr-êng ®¹i häc khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n ===    === L£ THÞ QUÕ Mét sè ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt kÝ vò b»ng LuËn v¨n th¹c sÜ v¨n häc Chuyªn ngµnh: V¨n häc ViÖt Nam M· sè: 60.22.34Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: PGS. TS hµ v¨n ®øc Hµ Néi - 2011 1 PHẦN MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài1.1. Văn học Việt Nam từng ghi nhận sự góp mặt của nhiều nhà văn, nhà thơ từcổ chí kim. Tuy nhiên, xuất phát từ nhiều lí do, không phải tác phẩm nào ra đờicũng được người đọc yêu thích, đón nhận ngay. Và không phải nhà văn, nhà thơnào cũng được tìm hiểu, nghiên cứu một cách đầy đủ, khách quan.Vũ Bằng làmột trong những trường hợp như thế. Chúng ta có thể cho thấy rõ tầm đón đợicủa công chúng đối với tác phẩm của ông ở mỗi thời khác nhau như thế nào. Cóthể nói, những biến đổi của hoàn cảnh lịch sử, kinh nghiệm sống, nhận thứcchính trị, vốn văn hóa, trạng thái tâm lí… đã có ảnh hưởng rất lớn đến sự tiếpnhận của người đọc và tạo nên sự khác biệt ấy. Đồng hành cùng thời cuộc của đất nước Từ những năm 30 của thế kỉXX, Vũ Bằng liên tục cho ra đời những tác phẩm với nhiều thể loại khác nhau.Nhưng việc nghiên cứu, tìm hiểu về kí của Vũ Bằng cũng như việc xuất bản vàtái bản tác phẩm của ông, đã có sự “chững lại” từ sau ngày đất nước thống nhất.Từ khi nhà văn được công nhận là chiến sĩ tình báo như một sự minh oan, xóa đinhững định kiến bất thành văn, cuộc đời và sự nghiệp của ông đã thu hút mạnhmẽ sự quan tâm của độc giả và các nhà nghiên cứu. Những năm cuối thế kỉ XX và đầu thế kỉ XXI, sự góp mặt của các bàiviết các công trình nghiên cứu về Vũ Bằng, cũng như việc tái bản liên tục nhiềutác phẩm của ông, đã trở thành sự kiện có ý nghĩa trong văn học Việt Nam hiệnđại. Điều đó cho thấy xã hội đã quan tâm và đánh giá công bằng, khoa học hơnnhững đóng góp thiết thực của nhà văn đối với nền văn học nước nhà.1.2. Là nhà văn, nhà báo, Vũ Bằng hiện diện trên văn đàn Việt Nam từ nhữngnăm 30 của thế kỉ XX, lúc còn rất trẻ. Từ đấy, như con tằm nhả tơ, ông miệt màisáng tạo, “dệt” cho đời những tác phẩm văn học có giá trị. Ông viết nhiều thểloại, phản ánh nhiều vấn đề xã hội, con người trong nhiều bối cảnh khác nhaucủa cuộc sống với phong cách riêng biệt, góp những gam màu sống động chonền văn học hiện đại nước nhà. Gần hai phần ba cuộc đời chuyên tâm cho sángtác, Vũ Bằng đã để lại một văn nghiệp rất đáng chú ý. Cai, Miếng ngon Hà Nội,Thương nhớ mười hai, Món lạ miền Nam… là tác phẩm lớn, luôn được đónnhận, đã thật sự neo đậu trong lòng người đọc, trong đời sống văn học, dù thờicuộc có đổi thay. 21.3. So với những nhà văn cùng thế hệ, cuộc đời và sáng tác của Vũ Bằng quả cónhiều điểm không bình thường. Vừa hoạt động tình báo vừa sáng tác vănchương, vừa viết báo, lại chịu nhiều khổ đau, oan ức trong cuộc đời, phải sángtác trong nhiều hoàn cảnh khác nhau… chúng làm nên nét đặc biệt, thôi thúc sựquan tâm, tìm hiểu của người đọc và của những người làm công tác nghiên cứu.Không những thế, từ những năm sau đổi mới, khi những nghi vấn về cuộc đời vàvề văn nghiệp được làm sáng tỏ, Vũ Bằng là một trong số ít nhà văn Việt Namcó số lượng tác phẩm tái bản nhiều, lại có tác phẩm được chọn lựa đưa vào sáchgiáo khoa. Song các công trình nghiên cứu tỉ mỉ, toàn diện về các sáng tác củaVũ Bằng, đặc b iệt là ở thế kí chưa nhiều. Vì vậy, mà chúng tôi quyết định chọnđề tài Một số đặc điểm nghệ thuật kí Vũ Bằng làm đối tượng nghiên cứu choluận văn của mình.2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề Vũ Bằng là một trong những hiện tượng văn học mà ngay từ khi xuấthiện trên văn đàn đã thu hút sự quan tâm của công chúng cũng như các nhànghiên cứu. Trên rất nhiều sách, báo, tạp chí đã xuất bản trong và ngoài nước,Vũ Bằng được nghiên cứu và giới thiệu về nhiều mặt, với nhiều góc độ khácnhau. Những sáng tác kí của Vũ Bằng là sự góp phần hiện đại hóa một thể loạikhông xa lạ với độc giả nói chung. Đây cũng là sự so sánh đối chiếu với các tácgiả cùng thời. Đồng thời, những sáng tác kí của ông đã khắc phục được nhữnghạn chế mà thơ ca hay văn xuôi không đáp ứng được trước những nhu cầu ngàycàng đa dạng của cuộc sống con người. Mặc dù vậy, như đã nói, các sáng tác kí của Vũ Bằng còn xa lạ với bạn đọcvà các công trình nghiên cứu về các tác phẩm kí của ông còn rất ít và chưa cótính hệ thống. Hầu hết chỉ là những bài báo mang tính chất giới thiệu, đánh giávề các tác phẩm khi mới ra đời. Chúng ta có thể kể ra một số bài báo tiêu biểuđánh giá về các tác phẩm kí của Vũ Bằng như: Bài viết năm 1944 ở mục Phê bình sách mới trên tiểu thuyết thứ bảynguyệt san, (số 7). Thượng Sỹ có nhiều lời đánh giá, ngợi khen hồi kí Cai, vì lầnđầu được thấy một nhà văn Việt Nam kể ...