LÝ THUYẾT XÁC SUẤT PHẦN 1 - TRẦN DIÊN HIỂN - 4

NHẬP MÔN LÍ THUYẾT XÁC SUẤT VÀ THỐNG KÊ TOÁNChứng tỏ rằng: + X có tính ngẫu nhiên. + X có giá trị phụ thuộc vào kết quả của phép thử. + X là một ánh xạ từ Ω vào R. + Biến cố “X nhận giá trị 1”, kí hiệu (X = 1), là tập hợp ⎨SN, NS⎬ nghĩa là (X = 1) = ⎨SN, NS⎬.HOẠT ĐỘNG 1.2. THỰC HÀNH XÁC ÐỊNH BIẾN NGẪU NHIÊNSinh viên thảo luận theo nhóm để thực hiện các nhiệm vụ sau: Xét phép thử: Gieo một con xúc xắc hai lần. Kí hiệu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LÝ THUYẾT XÁC SUẤT PHẦN 1 - TRẦN DIÊN HIỂN - 4Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com NHẬP MÔN LÍ THUYẾT XÁC SUẤT VÀ THỐNG KÊ TOÁN Chứng tỏ rằng: + X có tính ngẫu nhiên. + X có giá trị phụ thuộc vào kết quả của phép thử. + X là một ánh xạ từ Ω vào R. + Biến cố “X nhận giá trị 1”, kí hiệu (X = 1), là tập hợp ⎨SN, NS⎬ nghĩa là (X = 1) = ⎨SN, NS⎬. HOẠT ĐỘNG 1.2. THỰC HÀNH XÁC ÐỊNH BIẾN NGẪU NHIÊN NHIỆM VỤ Sinh viên thảo luận theo nhóm để thực hiện các nhiệm vụ sau: Xét phép thử: Gieo một con xúc xắc hai lần. Kí hiệu S là tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo. Nghiên cứu biến ngẫu nhiên S. NHIỆM VỤ 1: Hãy mô tả không gian mẫu Ω của phép thử. NHIỆM VỤ 2: Xét xem S có thể lấy các giá trị nào? Xác định biến cố (tập hợp con) (S = 6), (S < 5). Biến cố (S = 6) xảy ra khi nào? ĐÁNH GIÁ 1.1. a) Biến ngẫu nhiên là gì? b) Biến ngẫu nhiên có liên quan với phép thử không? c) Tại sao lại có thuật ngữ biến ngẫu nhiên? d) Hãy cho một ví dụ khác về biến ngẫu nhiên. 1.2. Trong một cái bát đựng 3 hạt đậu trắng 4 hạt đậu đen. Lấy ra ngẫu nhiên 2 hạt. Kí hiệu X là số hạt trắng lấy được. a) X có thể nhận những giá trị nào? b) Biến cố (X < 1) có xảy ra không? 1.3. Một xạ thủ có ba viên đạn. Anh ta bắn lần lượt từng viên vào bia cho đến khi trúng hoặc hết đạn thì dừng lại. 46Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com NHẬP MÔN LÍ THUYẾT XÁC SUẤT VÀ THỐNG KÊ TOÁN a) Hãy mô tả không gian mẫu. b) Kí hiệu X là số viên đã bắn. Lập bảng tương ứng giữa kết quả của phép thử và giá trị của X. 1.4. Xét một trò chơi xổ số đơn giản: bạn chọn ngẫu nhiên một số trong các số 0, 1, 2, ..., 9. Sau đó bạn tổ chức lấy ngẫu nhiên một thẻ từ 10 thẻ mà đã ghi các số 0, 1, 2,..., 9 (hai thẻ khác nhau ghi hai số khác nhau). Nếu số ghi trên thẻ trùng với số bạn chọn thì bạn được thưởng 10 kẹo, ngược lại thì bạn sẽ không được gì. Kí hiệu X là số kẹo bạn nhận được. a) Mô tả không gian mẫu. b) Lập bảng giá trị của X tương ứng với kết quả lấy thẻ. THÔNG TIN PHẢN HỒI Đối với hoạt động 1.2, Ω = ⎨(i, j) với 1 ≤ i ; j ≤ 6⎬. Ω gồm 36 phần tử (cặp số). S có tập giá trị là S(Ω) = ⎨2, 3, 4, ...., 12⎬. (S = 6) = ⎨(1, 5) ; (5, 1) ; (2, 4) ; (4, 2) ; (3, 3)⎬. 47Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com NHẬP MÔN LÍ THUYẾT XÁC SUẤT VÀ THỐNG KÊ TOÁN TIỂU CHỦ ĐỀ 2.2. PHÂN PHỐI CỦA BIẾN NGẪU NHIÊN RỜI R ẠC A. THÔNG TIN CƠ BẢN a) Ta nói biến ngẫu nhiên X là biến ngẫu nhiên rời rạc, nếu miền giá trị của nó là một tập hữu hạn hoặc vô hạn đếm được. b) Nếu X là biến ngẫu nhiên rời rạc với tập giá trị ⎨x1, x2, ...⎬ thì các biến cố (X = x1); (X = x2), ... lập thành một hệ đầy đủ. Đặt p1 = P(X = x1), p2 = P(X = x2), ..., pk = P(X = xk), ... pk ≥ 0, ∀k và p1 + p2 + ... = 1. Khi đó Ta có bảng phân phối (xác suất) của biến ngẫu nhiên X thiết lập tương ứng giữa giá trị của biến ngẫu nhiên X và xác suất để biến ngẫu nhiên nhận giá trị đó: X x1 x2 ... xk ... P p1 p2 ... pk ... Bảng đó cho ta biết luật phân phối xác suất của biến ngẫu nhiên một cách đầy đủ, thuận tiện nhất. B. HOẠT ĐỘNG HOẠT ĐỘNG 2.1. THỰC HÀNH XÁC ĐỊNH BIẾN CỐ TƯƠNG ỨNG VỚI GIÁ TRỊ CỦA MỘT BIẾN NGẪU NHIÊN NHIỆM VỤ: - Sinh viên thảo luận theo nhóm 4, 5 người hoặc - Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, sinh viên đọc thông tin cơ bản để thực hiện các nhiệm vụ dưới đây: Gieo một đồng tiền cân đối và đồng chất hai lần. Hãy lập bảng phân phối xác suất của số lần xuất hiện mặt sấp trong hai lần gieo đó. NHIỆM VỤ 1: 48Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com NHẬP MÔN LÍ THUYẾT XÁC SUẤT VÀ THỐNG KÊ TOÁN Kí hiệu X là số lần xuất hiện mặt sấp trong hai lần gieo. Hãy kiểm tra rằng Ω = ⎨SS, SN, NS, NN⎬ (X = 0) = ⎨NN⎬, (X = 1) = ⎨NS, SN⎬ và (X = 2) = ⎨SS⎬. NHIỆM VỤ 2: Tính các xác suất P(X = 0), P(X = 1) và P(X = 2). Lập bảng phân phối của X. Tính P (X < 2), P(X > 0). HOẠT ĐỘNG 2.2. THỰC HÀNH LẬP BẢNG PHÂN PHỐI XÁC SUẤT CỦA BIẾN NGẪU NHIÊN NHIỆM VỤ: Sinh viên chọn một trong các hình thức tổ chức hoạt động sau: - Tự đọc thông tin cơ bản hoặc - Thảo luận theo nhóm 4, 5 người để thực hiện các nhiệm vụ sau: Từ một hộp chứa 3 quả cầu trắng và 2 quả cầu đen, lấy ra ngẫu nhiên 2 quả. Kí hiệu X là số quả cầu trắng trong 2 quả đã lấy. Xác định bảng phân phối xác suất của X. NHIỆM VỤ 1: Hãy mô tả không gian mẫu (các quả trắng được đánh số bởi các số 1, 2, 3 và các quả đen bởi các số 4, 5). Xác định số phần tử của nó. NHIỆM VỤ 2: Xét xem X lấy các giá trị nào? Tính các xác suất P(X = 0), P(X = 2) rồi từ đó suy ra P(X = 1). NHIỆM VỤ 3: Lập bảng phân phối xác suất của X. ĐÁNH GIÁ 2.1. a) Nêu định nghĩa biến ngẫu nhiờn rời rạc. Cho một ví dụ. b) Bảng phân phối xác suất của biến ngẫu nhiờn được lập như thế nào? Hãy lập bảng phân phối xác suất của biến n ...