Mối quan hệ giữa trí tuệ lý trí và trí tuệ cảm xúc

Bài viết tập trung đề cập đến bản chất bên trong của trí tuệ lý trí và trí tuệ cảm xúc là gì? Mối quan hệ giữa chúng ra sao? Cảm xúc của con người có vai trò như thế nào trong sự thành công của họ? Và làm thế nào để phát huy trí thông minh đặc biệt là huy động sức sáng tạo của con người trong học tập cũng như trong cuộc sống nhằm tạo nên các giá trị khoa học và các giá trị xã hội tích cực nhất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa trí tuệ lý trí và trí tuệ cảm xúc MỐI QUAN HỆ GIỮA TRÍ TUỆ LÝ TRÍ VÀ TRÍ TUỆ CẢM XÚC ThS Ngu n Thị Thu Phương TÓM TẮT “Trí tuệ lý trí” và “trí tuệ cảm xúc” là những phẩm chất tâm lý quý giá vàquan trọng của con người. Nó không chỉ có vai trò đối với từng cá nhân trong đờisống thường ngày mà nó còn quyết định sự phát triển hay tồn vong của cả nhân loại.Tuy nhiên, trong phạm vi của bài viết này, tôi muốn đề cập đến bản chất bên trong củatrí tuệ lý trí và trí tuệ cảm xúc là gì? Mối quan hệ giữa chúng ra sao? Cảm xúc củacon người có vai trò như thế nào trong sự thành công của họ? Và làm thế nào để pháthuy trí thông minh đặc biệt là huy động sức sáng tạo của con người trong học tậpcũng như trong cuộc sống nhằm tạo nên các giá trị khoa học và các giá trị xã hội tíchcực nhất. Từ khóa: Thông minh, sáng tạo, trí tuệ cảm xúc, chỉ số IQ, chỉ số EQ ĐẶT VẤN ĐỀ h i ni m trí tu (wis om) nên ược hi u th n o c u hỏi từng ược ặt rtừ u v c ng tr nên ặc i t g y gắt trong m y ch c năm g n y, hi m qu n ni mtrí tu truyền th ng (inte igence) tỏ r hông c hi u qu trong thực tiễn nghiên c u, nh gi cũng như ph t tri n inh t – xã h i. Ng y n y, c c nh t m học ã nh n rrằng, t m ngư i – trong c trí tu , m ng n ch t xã h i. N hông ph i m tcơ c u hép ín, hông th y ổi v chỉ m ng tính ẩm sinh, i truyền. Ng y n y, xuth ch o trong nghiên c u trí tu ph t tri n c c thuy t trí tu với sự hỗ trợc c c ho học tự nhiên như Di truyền học, Th n inh học v Công ngh thông tinnhằm xem xét trí tu m t c ch y , to n i n v ph c hợp hơn từ c c g c c vềsinh , t m ẫn xã h i v văn h . NỘI DUNG 1. Quan niệm về tr tuệ lý tr Qu n ni m truyền th ng về trí tu trí (inte igence) m t mực h ng ịnh rằngIQ m t i n i truyền hông th th y ổi v o i trí tu o c ược m t mìnhquy t ịnh sự th nh i c ch ng t trong i. Trí tu trí o gồm h i phẩm ch t“thông minh” v “s ng t o”. 1.1. Trí th ng minh C r t nhiều ịnh ngh h c nh u về trí thông minh. C h i xu hướng: m tgi i thích qu r ng, h i thu hẹp h i ni m thông minh v o c c qu trình tư uy.Nhiều công trình nghiên c u thực nghi m ã chỉ r rằng: c m t m i iên h gi tríthông minh v sự học t p nhưng ch ng hông ồng nh t với nh u. Cũng c nh ng t c 23gi cho rằng: trí thông minh năng ực ph t tri n tư uy trừu tượng (L.Telman 1937).Theo c ch hi u như v y thì ch c năng c trí thông minh sử ng c hi u qu c c h i ni m v i u tượng. Qu n i m ã thu hẹp c h i ni m ẫn ph m vi th hi nc trí thông minh. Qu n ni m cho rằng, trí thông minh ược hình th nh v ph t tri nthông qu ho t ng thích nghi ịnh ngh ược phổ i n nh t v ược nhiều nhnghiên c u thừ nh n nh t. Ng y c V.Stern cũng ã coi trí thông minh năng ựcthích ng t m c con ngư i với nh ng iều i n v nhi m v mới trong i s ng. Nh t m học ngư i , D vi Wechr er ã gi i thích trí thông minh năng ực chung c nh n c ch, ược th hi n trong ho t ng c m c ích, trong sự ph n o n v thông hi u m t c ch ng ắn, m cho môi trư ng thích nghi với nh ng hnăng c mình. Còn J.Pi get thì cho rằng n ch t c trí thông minh ược ctrong vi c c u t o nh ng m i qu n h gi môi trư ng v cơ th . Còn Ru insteein:“Nh ng h i ni m thu c o i như trí thông minh chỉ ược v ch r trên ình i n cnh ng m i qu n h qu i c hi u ực c th c c th với hi n thực xung qu nh”. Theo từ i n Ti ng Vi t c o Duy Anh thì thông minh ngh nh nh trí v hôn héo, t i tình trong c ch ng p, i ph . T m i, hi nêu ên c c mặt u n v phương ph p u n c vi c nghiên c utrí thông minh, ch ng t mu n nh n m nh n: Tính c p tương i c trí thôngminh với c c thu c tính h c c nh n c ch; Sự hình th nh v th hi n c trí thôngminh trong ho t ng; Tính quy ịnh (ch ước) c c c iều i n văn ho - ịch sử ivới c ch th hi n trí thông minh; Ch c năng thích ng tích cực c trí thông minh. ặc ù cho n n y vẫn chư c m t ịnh ngh n o về trí thông minh ượcs c c nh nghiên c u tho mãn v thừ nh n. Nhưng iều hông m cho t mhọc ch i ỏ tr ch nhi m o ư ng trí thông minh. 1.2. Sáng tạo C c nh t m học v Ti p hắc (cũ) thư ng cho rằng: S ng t o m tqu trình m t qu c n t o r c i mới. .E.Wi son cho rằng: s ng t o qutrình m t qu c n t o r nh ng t hợp từ c c tư ng, từ c c ng năng ượng, từ c c ơn vị thông tin, c c h ch th h y t p hợp c 2, 3 y u t g y r .Theo E.P.Tour nce: S ng t o m t qu trình x c ịnh c c gi thuy t, nghiên c uch ng v tìm r t qu . Theo J.P. ui for : Tư uy v s ng t o tìm i m v th hi nphương ph p ôgic trong nh ng tình hu ng c v n ề, tìm i m c c phương ph p h cnhau c vi c gi i quy t v n ề, gi i quy t nhi m v . Ông cho rằng, s ng t o m tthu c tính, m t phẩm ch t c qu trình tư uy. ặc trưng c tư uy s ng t o tìm rphương ph p mới gi i quy t v n ề. Theo qu n i m c c c nh T m học Xô Vi t thì ...