Nấm mốc (nấm sợi)

Nấm mốc (nấm sợi)Nấm mốc cũng thuộc nhóm vi nấm, có kích thước hiển vi. Khác với nấm men, không phải là những tế bào riêng biệt mà là một hệ sợi phức tạp, đa bào có màu sắc phong phú. 1. Hình thái và kích thước Nấm mốc có cấu tạo hình sợi phân nhánh, tạo thành một hệ sợi chằng chịt phát triển rất nhanh gọi là khuẩn ti thể hay hệ sợi nấm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nấm mốc (nấm sợi) Nấm mốc (nấm sợi)Nấm mốc cũng thuộc nhóm vi nấm, có kích thước hiển vi. Khác với nấm men, không phải lànhững tế bào riêng biệt mà là một hệ sợi phứctạp, đa bào có màu sắc phong phú.1. Hình thái và kích thướcNấm mốc có cấu tạo hình sợi phân nhánh, tạothành một hệ sợi chằng chịt phát triển rất nhanhgọi là khuẩn ti thể hay hệ sợi nấm. Chiều ngangcủa khuẩn ti thay đổi từ 3 - 10 mm. Nấm mốccũng có 2 loại khuẩn ti: khuẩn ti khí sinh mọctrên bề mặt môi trường, từ đây sinh ra những cơquan sinh sản. Khuẩn ti cơ chất mọc sâu vàomôi trường.Khuẩn lạc của nấm mốc cũng có nhiều màu sắc như khuẩn lạc xạ khuẩn. Khuẩnlạc nấm mốc khác với xạ khuẩn ở chỗ nó pháttriển nhanh hơn, thường to hơn khuẩn lạc xạkhuẩn nhiều lần. Dạng xốp hơn do kích thướckhuẩn ti to hơn. Thường thì mỗi khuẩn lạc sau 3ngày phát triển có kích thước 5 - 10 mm, trongkhi đó khuẩn lạc xạ khuẩn chỉ khoảng 0,5 - 2mm. Một số dạng khuẩn lạc nấm (theo Samson và ctv., 1995)2. Cấu tạo tế bàoCũng như nấm men, nấm mốc có cấu tạo tế bàođiển hình như ở sinh vật bậc cao. Thành phầnhoá học và chức năng của các cấu trúc nàycũng tương tự như ở nấm men. Điều sai kháccơ bản giữa nấm mốc và nấm men là ở tổ chứctế bào.Nấm men chỉ là những tế bào riêng rẽ hoặc xếp với nhau theo kiểu cây xươngrồng. Nấm mốc có tổ chức tế bào phức tạp hơn,trừ một số nấm mốc bậc thấp có cấu tạo đơnbào phân nhánh. Ở những nấm mốc bậc thấpnày, cơ thể là một hệ sợi nhiều nhân không cóvách ngăn.Cấu tạo tế bào đỉnh sợi nấm Fusarium (theoHoward R J & Heist J R., 1979) (Chú thích: MT:vi ống, M: ty thể, SC: bộ Golgi, V: bọng(túi) đỉnh,P: màng sinh chất 4 lớp)Đa số nấm mốc có cấu tạo đa bào, tạo thànhnhững tổ chức khác nhau như sợi khí sinh, sợicơ chất. Sợi cơ chất của nấm mốc không đơngiản như ở xạ khuẩn mà phức tạp hơn. Cónhững loài có sợi cơ chất giống như rễ chùm ởthực vật gọi là rễ giả, ví dụ như ở Aspergillusniger. Ở những loài nấm mốc ký sinh trên thựcvật, sợi cơ chất tạo thành những cấu trúc đặcbiệt gọi là vòi hút.Ở một số loài nấm mốc, các sợi nấm nối vớinhau thông qua các cầu nối, các cầu nối hìnhthành giữa các sợi nằm gần nhau gọi là sự hợpnối do có hiện tượng 2 khối nguyên sinh chấttrộn lẫn với nhau. Đó có thể là một hình thức laidinh dưỡng.Một số loài nấm mốc có cấu tạo gần giống môthực vật gọi là mô giả. Đó là các tổ chức sợi xốpgồm các sợi nấm xếp song song với nhau tạothành một tổ chức sợi xốp. Ngoài tổ chức sợixốp còn có tổ chức màng mỏng giả gần giốngnhư màng mỏng ở thực vật bậc cao. Chúnggồm những tế bào có kích thước xấp xỉ nhauhình bầu dục, xếp lại với nhau. Hai tổ chức trêncó ở thể đệm và hạch nấm. Thể đệm cấu tạobởi nhiều khuẩn ti kết lại với nhau, từ đó sinh racác cơ quan sinh sản của nấm mốc. Hạch nấmthường có hình tròn hoặc hình bầu dục khôngđều, kích thước tuỳ theo loài, từ dưới 1 mm đếnvài cm. Đặc biệt có loài có kích thước hạch nấmtới vài chục cm. Hạch nấm là một tổ chức giúpcho nấm sống qua những điều kiện ngoại cảnhbất lợi. Sợi nấm tồn tại trong hạch không pháttriển. Khi gặp điều kiện thuận lợi hạch sẽ nảymầm và phát triển bình thường.