Nghiên cứu khoa học ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI GIẢI PHẪU LÁ CỦA MỘT SỐ TỔ HỢP LAI KHÁC LOÀI Ở TRÀM (MELALEUCA SPECIES) TRỒNG KHẢO NGHIỆM TRÊN VÙNG ĐẤT LẦY, NGẬP NƯỚC THEO MÙA TẠI GIA VIỄN - NINH BÌNH

Nghiên cứu đặc điểm hình thái giải phẫu lá là nội dung không thể thiếu được đối với hầu hết cácnghiên cứu về lai giống cây rừng. Kết quả nghiên cứu một số tổ hợp tràm lai F1 tại Gia Viễn, tỉnh Ninh Bìnhcho thấy, các chỉ tiêu hình thái như chiều dài và chiều rộng lá, diện tích lá, dài cuống lá và chỉ số lá của tất cảcác tổ hợp tràm lai thể hiện tính trung gian là khá rõ giữa các loài bố mẹ. Các chỉ tiêu giải phẫu lá như sốlượng tế bào khí khổng/mm2, tổng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu khoa học " ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI GIẢI PHẪU LÁ CỦA MỘT SỐ TỔ HỢP LAI KHÁC LOÀI Ở TRÀM (MELALEUCA SPECIES) TRỒNG KHẢO NGHIỆM TRÊN VÙNG ĐẤT LẦY, NGẬP NƯỚC THEO MÙA TẠI GIA VIỄN - NINH BÌNH " Nghiên cứu khoa học ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI GIẢI PHẪULÁ CỦA MỘT SỐ TỔ HỢP LAI KHÁC LOÀI Ở TRÀM (MELALEUCA SPECIES) TRỒNG KHẢO NGHIỆMTRÊN VÙNG ĐẤT LẦY, NGẬP NƯỚC THEO MÙA TẠI GIA VIỄN - NINH BÌNH ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI GIẢI PHẪU LÁ CỦA MỘT SỐ TỔ HỢP LAI KHÁC LOÀI Ở TRÀM(MELALEUCA SPECIES) TRỒNG KHẢO NGHIỆM TRÊN VÙNG ĐẤT LẦY, NGẬP NƯỚC THEO MÙA TẠI GIA VIỄN - NINH BÌNH Hoàng Vũ Thơ Trường Đại học Lâm nghiệp Phạm Đức Tuấn Cục Lâm nghiệpTÓM TẮT Nghiên cứu đặc điểm hình thái giải phẫu lá là nội dung không thể thiếu được đối với hầu hết cácnghiên cứu về lai giống cây rừng. Kết quả nghiên cứu một số tổ hợp tràm lai F1 tại Gia Viễn, tỉnh Ninh Bìnhcho thấy, các chỉ tiêu hình thái như chiều dài và chiều rộng lá, diện tích lá, dài cuống lá và chỉ số lá của tất cảcác tổ hợp tràm lai thể hiện tính trung gian là khá rõ giữa các loài bố mẹ. Các chỉ tiêu giải phẫu lá như sốlượng tế bào khí khổng/mm2, tổng số trung bình tế bào khí khổng/lá và kích thước tế bào khí kh ổng các tổhợp tràm lai thể hiện tính trung gian rất rõ rệt với các loài bố mẹ. Bên cạnh tính trung gian, các số tổ hợptràm lai cũng thể hiện ra tính ưu thế lai so với bố mẹ về một số tính trạng nghiên cứu. Ví dụ: với tổ hợp laiV36Ca31, ưu thế lai thực về dài cu ống lá đạt 22,22%, về chiều rộng lá đạt 10,34%, với tổ hợp lai L23V43,ưu thế lai thực về dài cuống lá 25,00%, về chiều dài lá đạt 9,02%, về diện tích lá chỉ đạt 3,08%. Như vậy cáctổ hợp tràm lai không những thể hiện tính trung gian mà còn thể hiện ra tính ưu thế lai, song mức độ thể hiệnưu thế lai ở các tính trạng nghiên cứu là khác nhau. Từ khóa: Hình thái, giải phẫu lá tràmĐẶT VẤN ĐỀ Cây rừng có đời sống dài ngày, lâu ra hoa kết quả nên không thể tạo ra các dòng thuần làm cây bốmẹ, do đó khi lai những bố mẹ không thuần khiết này (đặc biệt là lai khác loài) sẽ tạo ra con lai F1 có cáckiểu gen khác nhau, có đặc điểm hình thái giải phẫu và tính chất sinh lý sinh thái khác nhau ngay trong mộttổ hợp lai (Lê Đình Khả, 2006). Vì vậy, nghiên cứu đặc điểm hình thái giải phẫu lá của con lai F1 nhằm xác định sự khác biệt với bốmẹ khi lai khác loài là cần thiết và quan trọng trong khảo nghiệm giống lai đối với cây rừng. Dưới đây là kếtquả nghiên cứu đặc điểm hình thái giải phẫu lá của một số tổ hợp lai khác loài ở tràm trồng khảo nghiệm trênvùng đất lầy và ngập nước theo mùa tại chân núi đá vôi thuộc huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình.VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP Các mẫu thí nghiệm được lấy từ lá trưởng thành đã định hình ở độ cao 1/3 tầng tán phía ngọn, với11công thức: V36; V36Ca31; Ca31; L54; V43L54; V43; L23; L23V43; L42; L42V43; V43L42, mỗi nghiệmthức lấy mẫu từ 15 cây, mỗi cây lấy 2 lá, tổng số 30 mẫu lá cho một nghiệm thức, tương ứng với tổng cộng330 mẫu cho bộ toàn bộ thí nghiệm. Các chỉ tiêu hình thái, giải phẫu lá được thực hiện riêng và tính theo từng công thức. Đo, đếm xácđịnh kích thước về chiều dài lá, chiều rộng lá, diện tích lá và dài cu ống lá được thực hiện theo phương phápthông thường. Đo, đếm số lượng và kích thước tế bào khí khổng được thực hiện trên kính hiển vi Olympus cóđộ phóng đại 20 lần, số liệu thu thập được xử lý theo phương pháp thống kê thường dùng trong nông lâmnghiệp.KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN Các chỉ tiêu hình thái lá ở một số tổ hợp tràm lai và bố mẹ Trong 3 loài tràm tham gia thí nghiệm, lá của tràm cajuputi có đ ộ dài lá và cuống lá đều ngắn, haycòn gọi là tràm lá ngắn. Lá của tràm leucadendra mảnh và dài, vì thế còn gọi là tràm lá dài. Lá của tràmviridiflora rộng bản nên còn gọi là tràm lá rộng. Để xác định hình thái lá của một số tổ hợp lai khác loài ởtràm, thí nghiệm đã tiến hành đo đếm các chỉ tiêu về chiều dài và chiều rộng lá; diện tích lá; độ dài cuống lávà chỉ số lá (dài/rộng). Số liệu thu thập qua các lần đo đếm và tính toán được tổng hợp trong bảng 1. Bảng 1. Các chỉ tiêu hình thái lá của một số tổ hợp tràm lai và bố mẹ ở giai đoạn 3 tuổi 1 Các chỉ tiêu hình thái lá Dài cuống lá Diện tích lá Công (cm2 ...