Nghiên cứu tác dụng bảo vệ gan của nanomelanin trên mô hình chuột mang khối ung thư được xạ trị

Bài viết trình bày đánh giá khả năng bảo vệ tế bào gan của nanomelanin ở mức liều điều trị 40 mg/kg thể trọng trên mô hình chuột mang khối ung thư được xạ trị. Vật liệu và phương pháp: Nghiên cứu thực nghiệm, hạt nanomelanin kích thước 80 - 200 nm; phương pháp phân tích mô học, phân tích chỉ tiêu hóa sinh, sử dụng kỹ thuật RT-PCR để đánh giá mức độ biểu hiện gen mã hóa CAT, GPx ở mô gan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu tác dụng bảo vệ gan của nanomelanin trên mô hình chuột mang khối ung thư được xạ trị T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 5-2021 NGHIÊN CỨU TÁC DỤNG BẢO VỆ GAN CỦA NANOMELANIN TRÊN MÔ HÌNH CHUỘT MANG KHỐI UNG THƯ ĐƯỢC XẠ TRỊNguyễn Thị Lê Na1, Nguyễn Lê Minh Trí1, Ngạc Hoàng Dũng1, Bùi Thị Vân Khánh1Từ Quang4, Nguyễn Thị Hiền3, Nguyễn Đình Thắng1, Hồ Anh Sơn2 TÓM TẮT Mục tiêu: Đánh giá khả năng bảo vệ tế bào gan của nanomelanin ở mức liều điều trị40 mg/kg thể trọng trên mô hình chuột mang khối ung thư được xạ trị. Vật liệu và phương pháp:Nghiên cứu thực nghiệm, hạt nanomelanin kích thước 80 - 200 nm; phương pháp phân tích môhọc, phân tích chỉ tiêu hóa sinh, sử dụng kỹ thuật RT-PCR để đánh giá mức độ biểu hiện genmã hóa CAT, GPx ở mô gan. Kết quả và kết luận: Nanomelanin mức liều điều trị 40 mg/kg thểtrọng làm giảm tình trạng viêm mô gan. Kích thước khối ung thư giảm 80% so với nhóm chứngsau đợt điều trị (p < 0,01). Chỉ tiêu enzyme chức năng gan (AST) tăng nhẹ (p < 0,05), đồng thờimức độ biểu hiện gen mã hóa các enzyme CAT, GPx tăng tương ứng 1,86 và 1,5 lần ở mô gansau xạ trị. * Từ khóa: Nanomelanin; Melanin; Xạ trị ung thư. Evaluation of the Ability of Nanomelanin to Protect Liver Cells onTumor-Bearing Mice Irradiated with X-ray Summary Objectives: To evaluate the ability of nanomelanin (40 mg/kg) to protect liver cells on tumor-bearing mice irradiated with X-ray. Materials and methods: Experimental method, histological,biochemical criteria, RT-PCR technique to evaluate the expression level of genes coding CATand Gpx in liver tissue. Results and conclusion: Nanomelanin with a dose of 40 mg/kgreduces inflammation in liver tissue. Nanomelanin reduced 80% of tumor volume (p < 0.01) andincreased slightly AST level in blood (p < 0.05). The transcription levels of CAT and GPx wereincreased 1.86 and 1.5 times, respectively, during radiation therapy. * Keywords: Nanomelanin; Melanin; Radiation therapy.1Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội2Viện Nghiên cứu Y Dược học Quân sự, Học viện Quân y3Trường Cao đẳng Y tế Hà Đông4 Bộ môn - Khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân yNgười phản hồi: Hồ Anh Sơn (hoanhsonhp@gmail.com) Ngày nhận bài: 16/4/2021 Ngày bài báo được đăng: 01/6/2021 25T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 5-2021 ĐẶT VẤN ĐỀ đồng thời quá trình trao đổi chất bình thường trong gan sẽ bị ảnh hưởng [5]. Hiện nay, trong điều trị bệnh ung thư,xạ trị và hóa trị là 2 phương pháp chính Melanin là một hợp chất polymer tựđược sử dụng. Tuy nhiên, tác dụng phụ nhiên được tìm thấy trong hầu hết cáccủa 2 phương pháp này ảnh hưởng đến sinh vật sống, có hoạt tính kháng oxy hóatế bào thường, làm chết tế bào và tăng và khả năng hấp phụ tia UV cũng như tiasinh mô. Xạ trị có thể gây ra các phản xạ mạnh. Tuy nhiên, đây là một polymerứng phụ cấp tính cũng như mạn tính và sinh học có độ tan rất thấp, hoàn toàncó thể gây ra một loại ung thư khác (ung không tan trong nước và các loại dungthư thứ phát) cho bệnh nhân. Xạ trị hay môi hữu cơ hay acid đặc, chỉ tan mộthóa trị thường trực tiếp phá hủy DNA và phần rất nhỏ trong môi trường kiềm [6].sinh ra các gốc oxy hóa có hoạt tính cao Ở nghiên cứu trước, chúng tôi đã(ROS). Nồng độ của ROS tăng tiếp tục thành công trong việc đưa melanin vềphá hủy DNA làm thay đổi quá trình trao dạng hạt nano với kích thước 80 - 200đổi chất bình thường của tế bào, dẫn đến nm để tăng tính tan và hoạt tính sinh họclàm chết tế bào và các mô bình thường [6]. Trong nghiên cứu này, trên mô hình[1, 2]. chuột bị ung thư được chiếu xạ, chúng tôi DNA bị phá hủy và sinh ra ROS dẫn bước đầu đánh giá ảnh hưởng của nanomelanin lên các tế bào gan thôngtới kích hoạt chuỗi các tương tác sinh học qua các chỉ tiêu về mô học, hóa sinh vàthông qua sự hoạt hóa của nhiều nhân tố sử dụng kỹ thuật RT-PCR để kiểm traphiên mã, các cytokine tiền viêm hay các mức độ biểu hiện của gen mã hóaenzyme như NF-κB, IL-1 β, IL-6, TNFα, enzyme GP-x, CAT trong mô gan. Đây làSOD [3]. Việc sinh ra các cytokine tiền 2 enzyme đóng vai trò quan trọng trongviêm hay các nhân tố phiên mã này làm quá trình tiêu thụ các gốc tự do nội sinhtăng tiết enzyme, phân hủy chất nền hay ngoại sinh. Mục tiêu của nghiên cứungoại bào metalloprotease, đồng thời các nhằm: Đánh giá tác dụng bảo vệ tế bàocytokine viêm có mặt trong sự phát triển gan của nanomelanin trên mô hình chuộtvà di căn của tế bào ung thư [4]. Vì vậy, mang khối ung thư được xạ trị.loại bỏ ROS sinh ra trong quá trình hóa trịvà xạ trị là một trong những yếu tố góp VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁPphần làm giảm tác dụng phụ của xạ trị. NGHIÊN CỨUGan là một trong những cơ quan quan 1. Vật liệu nghiên cứutrọng nhất, đóng vai trò sống còn trong cơthể, có chức năng loại bỏ chất độc ra khỏi Động vật thí nghiệm và tế bào:máu, đồng thời là nơi dự trữ năng lượng, - Tế bào ung thư biểu mô liên kếtcác enzyme ...