Nguy cơ gây nghiện của thuốc lá điện tử

Bài đánh giá này nhằm mục đích phân tích dựa trên các chứng cứ khoa học để chứng minh khả năng gây nghiện của thuốc lá điện tử. Nhằm xác định đúng mức độ gây hại của thuốc lá điện tử đến sức khoẻ con người nhất. Hút thuốc lá là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng lớn nhất và hút thuốc là một trong những nguyên nhân gây tử vong sớm lớn nhất trên thế giới có thể phòng ngừa được.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguy cơ gây nghiện của thuốc lá điện tử NGUY CƠ GÂY NGHIỆN CỦA THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ Nguyễn Thị Phương Trúc1, Nguyễn Thị Thanh Thảo 2* 1. Trạm Y tế, Trường Đại học Thủ Dầu Một: 2. Khoa Y Dược, Trường Đại học Thủ Dầu Một * Liên hệ email: thanhthaont@tdmu.edu.vnTÓM TẮT Bài đánh giá này nhằm mục đích phân tích dựa trên các chứng cứ khoa học để chứngminh khả năng gây nghiện của thuốc lá điện tử. Nhằm xác định đúng mức độ gây hại của thuốclá điện tử đến sức khoẻ con người nhất. Hút thuốc lá là một trong những mối đe dọa sức khỏecộng đồng lớn nhất và hút thuốc là một trong những nguyên nhân gây tử vong sớm lớn nhấttrên thế giới có thể phòng ngừa được. Ước tính có khoảng 15,4% tổng số ca tử vong trên thếgiới là do hút thuốc lá. Trong thuốc lá có chứa nicotin, một loại thuốc gây nghiện cao, điều nàygiải thích tại sao việc hút thuốc lại phổ biến và dai dẳng đến vậy. Hiện nay trào lưu sử dụngthuốc lá điện tử hay còn gọi là vaping đang ngày càng được sử dụng phổ biến đặc biệt làthanh thiếu niên. Thuốc lá điện tử làm nóng dung dịch chứa hợp chất kích thích thần kinh, phổbiến nhất là nicotin hoặc tetrahydrocannabinol (THC), cùng với hương liệu và các chất phụgia khác thành hơi và người dùng sẽ hít vào. Tuy nhiên thuốc lá điện tử đang được tiếp thị làmột lựa chọn ít gây hại hơn so với các sản phẩm thuốc lá thông thường khác. Từ khoá: gây nghiện, nicotine, thuốc lá điện tử1. ĐẶT VẤN ĐỀ Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tật, tàn tật và tử vong trên thế giới cóthể phòng ngừa được. Hơn 80% trong số 1,3 tỷ người sử dụng thuốc lá trên toàn thế giới sốngở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, nơi gánh nặng bệnh tật và tử vong liên quan đếnthuốc lá là nặng nề nhất (Adeniji, 2023). Việc thừa nhận việc sử dụng thuốc lá như một chứngnghiện là rất quan trọng để điều trị cho người sử dụng thuốc lá và hiểu lý do tại sao mọi ngườitiếp tục sử dụng thuốc lá bất chấp những nguy cơ sức khỏe đã biết. Yếu tố trung tâm trong sốtất cả các dạng nghiện ma túy là hành vi của người sử dụng phần lớn được kiểm soát bởi mộtchất kích thích thần kinh (tức là một chất tạo ra những thay đổi nhất thời trong tâm trạng, chủyếu qua trung gian tác động của não). Nicotine là một chất tăng cường mạnh mẽ, nghĩa là hoạtđộng dược lý của thuốc đủ hiệu quả để kích hoạt và duy trì khả năng tự quản lý ở phần lớnngười dùng thường xuyên. Tất cả các sản phẩm thuốc lá đều chứa một lượng đáng kể nicotinvà các alkaloid khác bao gồm thuốc lá điện tử. Thuốc lá điện tử là hệ thống phân phối nicotine điện tử (ENDS) bắt chước việc hút thuốclá mà không cần đốt thuốc lá. Chất lỏng điện tử trong thuốc lá điện tử bao gồm nicotin, chất giữẩm và các chất phụ gia khác bao gồm hương liệu, chất tạo màu hoặc chất pha trộn như các sảnphẩm vi khuẩn và nấm. Việc sử dụng thuốc lá điện tử đã tăng lên đáng kể trong giới trẻ và việcsử dụng kép cả thuốc lá và thuốc lá điện tử đã được ghi nhận là chiếm ưu thế (Baig và Giovenco,2020; Usidame và nnk., 2022). Tuy nhiên, những nguy hại khi sử dụng thuốc lá điện tử mà tácđộng dễ nhận thấy nhất là gây nghiện vẫn chưa được sự quan tâm đúng mực. Do đó hiện nayvẫn chưa có mô hình hướng dẫn về việc cai thuốc lá điện tử. Vì không nhận thức được mức độnguy hại của thuốc lá điện tử nên tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử vẫn tiếp tục tăng cao. 138 Trong một nghiên cứu về thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử của thánh thiếu niên độ tuổitừ 15 đến 24 tuổi tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh được thực hiện vào năm 2020. Nhómtác giả đã chỉ ra rằng có 7,3% thanh hiện độ tuổi 15 đến 24 sử dụng thuốc lá điện tử, tỉ lệ sửdụng thuốc lá điện tử ở nam và nữ lần lượt là 9,1% và 4,6%. Nam giới có xu hướng hút thuốclá điện tử cao gấp 1,86 lần so với nữ giới (Lê Minh Đạt và nnk., 2020). Những nỗ lực nhằm giảm việc sử dụng thuốc lá và nicotin trong xã hội của chúng ta phảigiải quyết tất cả những ảnh hưởng chính khuyến khích việc tiếp tục sử dụng, bao gồm các yếutố xã hội, tâm lý và dược lý. Mục đích bài đánh giá này tập trung vào các yếu tố có góp phầnvào nguy cơ gây nghiện của thuốc lá điện tử. Từ đó xác nhận lại mức độ nguy hại của thuốc láđịện tử đối với sức khoẻ con người.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đánh giá này được thực hiện bằng cách thu thập các thử nghiệm lâm sàng, nghiên cứu cơbản và các bài đánh giá. Bài đánh giá đã nghiên cứu trong các cơ sở dữ liệu sau: PubMed,PsycINFO, PsycARTICLES bằng cách sử dụng các từ khóa hoặc kết hợp các từ khóa: “hútthuốc”, “thuốc lá”, “thuốc lá điện tử”, “vaping” hoặc “ENDS” và “ngưng hút thuốc lá điện tử”.Ngoài ra, các bài báo được xuất bản trên các tạp chí khoa học được bình duyệt, các báo cáo củaWHO và thông tin của Tổng cục Y tế về Thuốc lá cũng được đưa vào.3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 3.1. Nicotine là một thuốc gây nghiện mạnh Nicotine là một alkaloid có nguồn gốc từ cây thuốc lá và là chất kích thích thần kinh mạnhmẽ. Nicotine là một amin bậc ba bao gồm một vòng pyridine và một vòng pyrrolidine. Nicotinecó thể tồn tại ở hai dạng có cấu trúc ba chiều khác nhau được gọi là đồng phân lập thể. Thuốclá chỉ chứa (S)-nicotine (còn gọi là 1-nicotine), đây là dạng có hoạt tính dược lý mạnh nhất.Khói thuốc lá cũng chứa chất (R)-nicotine ít mạnh hơn (còn gọi là d-nicotine) với tỷ lệ lên tới10%. Các đặc tính vật lý của hệ thống phân phối nicotin có thể ảnh hưởng đến độc tính và khảnăng gây nghiện của chúng (Ho và nnk., 2020). Nicotine liên kết với các thụ thể cholinergic và tạo ra các phản ứng thần kinh có thể kíchhoạt chu kỳ nghiện. Có một số loại thụ thể nicotinic cholinergic, tất cả gồm 5 đơn vị được sắpxếp đối xứng xung quanh lỗ trung tâm. Mỗi tiểu đơn vị bao gồm bốn miền xuyên màng với đầuN và C nằm ở ngoại bào. Các phân nhóm của thụ thể thần kinh có thể được hình thành từ mộtloại tiểu đơn vị hoặc có sự kết hợp của các tiểu đơn vị α và ...