Nguyễn Duy Hiền: Người vẽ mơ…

Nguyễn Duy Hiền là một nghệ sĩ có lẽ không còn xa lạ gì với công chúng yêu nghệ thuật. Ông là một trong những nghệ sĩ hiếm hoi thành danh bằng con đường tự học. Điểm ở Huế, những nghệ sĩ tự học thành danh và để lại dấu ấn đậm nét trong Mỹ thuật Việt Nam như Bửu Chỉ (1), Hoàng Đăng Nhuận (2). Nguyễn Duy Hiền là một trong những thế hệ kế cận đáng chú ý. Điểm đặc biệt kỳ lạ làm tôi tò mò tìm đến ông bởi cuộc triển lãm 3000 tác phẩm của...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguyễn Duy Hiền: Người vẽ mơ… Nguyễn Duy Hiền: Người vẽ mơ…Nguyễn Duy HiềnNguyễn Duy Hiền là một nghệ sĩ có lẽ không còn xa lạ gì với côngchúng yêu nghệ thuật. Ông là một trong những nghệ sĩ hiếm hoi thànhdanh bằng con đường tự học. Điểm ở Huế, những nghệ sĩ tự học thànhdanh và để lại dấu ấn đậm nét trong Mỹ thuật Việt Nam như Bửu Chỉ(1), Hoàng Đăng Nhuận (2). Nguyễn Duy Hiền là một trong những thếhệ kế cận đáng chú ý.Điểm đặc biệt kỳ lạ làm tôi tò mò tìm đến ông bởi cuộc triển lãm 3000tác phẩm của ông trong dịp festival 2010 tại Huế. Cuộc triển lãm tranhđược ghi nhận là kỷ lục Việt Nam về số lượng tranh. Tò mò vì số lượngtranh, tò mò vì con người và tác phẩm của ông hiện tại. Gặp để xemtranh ông là điều tôi không thể cưỡng lại được.“Hai mươi năm trời, cảm ơn đời” đó là câu cửa miệng của ông. 20 nămsống bằng chính tác phẩm của mình, 20 năm để cho ra đời một cuộctriển lãm hoành tráng với 3000 tác phẩm.Cõi mơNguyễn Duy Hiền, ông vẫn thế, vẫn là một con người trầm lắng, hoàiniệm… Từng là huấn luyện viên võ thuật, nhưng nhìn ông rất thơ, có lẽcái chất “nghệ” mấy chục năm trời theo đuổi hội họa đã lấn át. Đếnxưởng vẽ của ông mới thấy được ông đã và đang yêu nghề như thế nào,vui mừng chào đón chúng ta như thế nào. Ông có một xưởng vẽ khárộng cho riêng mình và cũng là nơi mà bạn bè ông, những nghệ sĩ ởkhắp nơi đến, gặp gỡ, và có thể làm việc. Ông cũng từng tài trợ chonhiều nghệ sĩ trẻ ở Huế đến đây thực hành và triển lãm.Ông là một người giản dị, vui tính, nhưng khá kín kẽ. Ông luôn kể vềmình bằng những câu chuyện mà ở đó có sự trần trụi của cuộc đời. 20năm sống với hội họa, hình như để cho ông thấy rõ và chiêm nghiệmcuộc đời mình. Và cuộc đời ông, những thăng trầm lúc ẩn lúc hiện, cứthế hiển hiện lên trên những mặt toan trắng.Cơn mưa nhòaTranh của ông cho thấy được cái trầm khuất, ẩn chứa những kỷ niệmđẹp đẽ, những ký ức cứ thế loang theo hay vào nơi bất tận nào đấy. Cáicảm giác như muốn kiếm tìm sự sống, hay một khát vọng dâng trào củanhững mảnh vụn từng nằm trong góc khuất. Tầng tầng lớp lớp nhữngvết chảy, những vết loang màu như trộn lẫn cuộc đời ông trong đó,nhiều sắc thái, nhiều bất ngờ và nhiều li ti chi tiết. Nhiều lần ông nói,ông chỉ muốn vung hết cách tay của mình trong lúc vẽ, nhắm mắt lại đểthấy cái bất ngờ xuất hiện. Cái bất ngờ đó có thể là sự trỗi dậy nhữngtầng nổi từ quá khứ, những hoài niệm, hay là những khát vọng bất tậncủa một người đàn ông từng trải… Ông tôn trọng tự nhiên, bởi tự nhiênlà cái chân thật nhất trong cuộc sống. Không thích bóp méo sự thật, bởisự thật là sự thật, và vì sự thật nên cần phải nói. Cuộc đời đã cho ôngnhiều ngã rẽ, và may mắn nhất là ông đã theo được con đường hội họanhiều chông gai, niềm đam mê mà ông vui nói: ông biết vẽ từ khi ôngchưa xuất hiện trên đời.Đối với ông “trừu tượng” có lẽ là phương tiện truyền tải những cảmxúc,những mạch ngầm của cuộc đời ông một cách hiệu quả nhất. Ở đóông luôn thấy mọi thứ bất ngờ, khơi dậy những mạch ngầm không chủđịnh. Ở đó ông thấy được những ước mơ vụn vặt và hoài bão của mình.Và cứ thế, mọi thứ loang chảy tự nhiên trên mặt toan, rồi để lại mộtphong cách từu tượng đẹp theo cách mơ mộng, có nét độc đáo và cáiriêng.Dòng sông chảy ngượcTranh của ông độc đáo bởi trên mặt tranh hoàn toàn là ý đồ “thao tác”,như kiểu chuyển động xoay tròn cần một điểm tựa chính là ông. Bởivậy những thao tác màu trong lúc này có thể trình diễn trong vô thứccho đến khi điểm tựa chính ông can thiệp, cho những ý tưởng ôngmuốn truyền tải trên tác phẩm đó. Trong cách vẽ này, ông hạn chế tốiđa dùng nét cọ càng ít càng tốt.Những nét vung vãi đơn sắc, những tiếng kêu la ó, hét ngược vào bêntrong. Nó mạnh mẽ đầy nội lực và thơ mộng, êm đềm như dòng sôngHương đang chảy: nhẹ nhàng ở bề mặt, cuồn cuộn ở tầng sâu gần đáy.Tranh của ông thật “thắm” cái chữ tình, chữ người, và ông luôn cảm ơnđời là vậy.Ông thích vẽ những bức tranh khổ lớn, ở đó ông thấy mình thật nhỏ bé,ở đó có nhiều thứ ông cần phải nghĩ. Cuộc đời thật lắm thứ kềnh càng,ông mang vác những bức tranh của mình xoay chiều đủ hướng, để ôngtựa vào những mảng màu thắm đẫm, những tia sáng bừng lên, cởi lòng.Thật khó để có thể diễn đạt bằng lời cho những mảng màu, những nétmàu, vung vãi hòa quyện trong cuộc đời ông, trên bề mặt tranh nhiềugợi ý. Ông gần như sinh ra để sống hết mình với niềm đam mê hội họavà cho những chiêm nghiệm cuộc đời ở đất thần kinh bình lặng.Sự đời ngẫm nghĩ, nghĩ mà ghêSống gởi rồi ra thác lại vềKhôn dại cùng chung ba tấc đấtGiàu sang chưa chín một nồi kêTranh giành trước mắt mây tan tácĐày đọa sau thân núi nặng nềThử đến hỏi tiên tiên chẳng biếtGượng làm chút nữa để mà ngheTôi xin kết bài viết này với bài thơ Ngẫm sự đời của Vua Tự Đức (3)mà Nguyễn Duy Hiền tâm đắc. Có lẽ đây cũng là gợi ý cho tôi hiểu mộtphần về ông, những tác phẩm trừu tượng đang cùng ông trải dài cuộcđời. Xin chúc ông sức khỏe và làm việc tốt! ...