Nguyên phân

hi tế bào ở kì trung gian, sự tái bản của ADN dẫn đến sự nhân đôi của nhiễm sắc thể được diễn ra ở trong nhân. Khi kết thúc kì này, tế bào tiến hành nguyên phân. Trong quá trình nguyên phân diễn ra sự phân chia nhân và phân chia tế bào chất. Sự phân chia nhânSự phân chia nhân tế bào diễn ra qua 4 kì: kì đầu (kì trước), kì giữa, kì sau và kì cuối.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguyên phân Nguyên phânNGUYÊN PHÂNI. QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂNKhi tế bào ở kì trung gian, sự tái bản củaADN dẫn đến sự nhân đôi của nhiễm sắcthể được diễn ra ở trong nhân. Khi kếtthúc kì này, tế bào tiến hành nguyênphân. Trong quá trình nguyên phân diễnra sự phân chia nhân và phân chia tế bàochất.1. Sự phân chia nhânSự phân chia nhân tế bào diễn ra qua 4kì: kì đầu (kì trước), kì giữa, kì sau và kìcuối. Quá trình phân chia nhân có nhữngdiễn biến cơ bản sau đây:Khi bắt đầu nguyên phân, hai trung tửphân li về hai cực tế bào và cùng với saophân bào (ở tế bào động vật) bao gồm cácsợi toả ra mọi hướng từ xung quanh trungtử là những bộ phận cơ bản của trung tâmphân bào. Các sợi cực được hình thành vàkéo dài nối liền hai sao tạo thành thoiphân bào. Tế bào thực vật bậc cao khôngthấy trung tử nhưng nó vẫn có vùng đặctrách hình thành thoi phân bào. Thoi phânbào có vai trò quan trọng đối với sự vậnđộng của nhiễm sắc thể trong quá trìnhphân bào và nó tan biến khi sự phân chianhân kết thúc.Màng nhân và nhân con bị tiêu biến trongquá trình nguyên phân và chúng lại đượctái hiện ở thời điểm cuối của sự phân chianhân.Khi bước vào nguyên phân, các nhiễm sắcthể kép bắt đầu co ngắn, đóng xoắn, cóhình thái rõ rệt và đính vào các sợi củathoi phân bào ở tâm động. Sau đó chúngtiếp tục co ngắn cho tới khi đóng xoắn cựcđại và tập trung thành một hàng ở mặtphẳng xích đạo của thoi phân bào. Tiếptheo, từng nhiễm sắc thể kép tách ở tâmđộng thành 2 nhiễm sắc thể đơn phân livề 2 cực nhờ sự co rút của sợi của thoiphân bào. Khi di chuyển tới 2 cực, sau khihình thành 2 nhân con, các nhiễm sắc thểdãn xoắn dài ra ở dạng mảnh dần thànhsợi nhiễm sắc thể ở kì trung gian.2. Phân chia tế bào chấta) Tế bào động vậtb) Tế bào thực vậtTrong thực tế sự phân chia nhân và tế bàochất là hai quá trình liên tục đan xen lẫnnhau.Khi quá trình nguyên phân kết thúc thì từmột tế bào mẹ (2n) cho ra hai tế bào conđều chứa bộ nhiễm sắc thể giống như ở tếbào mẹ.II. Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN PHÂNNguyên phân là phương thức sinh sản củatế bào và ở những sinh vật đơn bào nhânthực. Cơ thể đa bào lớn lên nhờ quá trìnhnguyên phân. Nguyên phân là phươngthức truyền đạt và ổn định bộ nhiễm sắcthể đặc trưng của loài qua các thế hệ tếbào trong quá trình phát sinh cá thể vàqua các thế hệ cơ thể ở những loài sinhsản sinh dưỡng. Sinh trưởng của các mô,cơ quan trong cơ thể nhờ chủ yếu vào sựtăng số lượng tế bào qua nguyên phân.Nguyên phân tạo điều kiện cho sự thaythế các tế bào, tạo nên sự sinh trưởng vàphát triển của cơ thể.Phương pháp giâm, chiết, ghép cành đượctiến hành dựa trên cơ sở của quá trìnhnguyên phân.Hiểu được bản chất của nguyên phân, cácnhà khoa học đã ứng dụng vào kĩ thuậtnuôi cấy mô. Việc nuôi cấy trong ốngnghiệm các mô và tế bào thực vật có hiệuquả lớn: nhân nhanh các giống tốt, nhângiống sạch virut, góp phần chọn, tạo dòngtế bào thực vật có khả năng chống sâubệnh. Kĩ thuật này đã được dùng rộng rãitrong công tác giống cây trồng.Trong quá trình nguyên phân diễn ra sựphân chia nhân và phân chia tế bào chất.Phân chia nhân diễn ra qua 4 kì: kì đầu, kìgiữa, kì sau và kì cuối. Ở kì đầu thoi phânbào được hình thành, các nhiễm sắc thểkép đóng xoắn, co ngắn và đính vào thoiphân bào ở tâm động. Đến kì giữa, màngnhân và nhân con đã biến mất, các nhiễmsắc thể kép co ngắn đóng xoắn cực đại tậptrung thành một hàng ở mặt phẳng xíchđạo của thoi phân bào. Tiếp đến là kì sau,từng nhiễm sắc thể kép tách ở tâm độngthành hai nhiễm sắc thể đơn phân li vềphía hai cực tế bào. Kết thúc là kì cuối,thoi phân bào biến mất, màng nhân vànhân con lại tái hiện, lúc này nhiễm sắcthể có dạng sợi dài và mảnh.Sự phân chia tế bào chất ở tế bào độngvật được thực hiện bằng sự hình thành eothắt, còn ở tế bào thực vật bằng sự hìnhthành vách ngăn. Kết thúc nguyên phântạo ra hai tế bào con đều chứa bộ nhiễmsắc thể giống như ở tế bào mẹ.Quá trình lớn lên của cơ thể và sự ổn địnhcủa bộ nhiễm sắc thể trong quá trình nàylà nhờ nguyên phân. Các phương phápgiâm, chiết, ghép cành, nuôi cấy mô và tếbào thực vật đều dựa trên cơ sở nguyênphân.