Nhân tố nào tác động đến mua lại cổ phiếu trường hợp Việt Nam

Nghiên cứu này nhằm kiểm định một số lý thuyết ảnh hưởng đến việc mua lại cổ phiếu ở một thị trường chứng khoán non trẻ thông qua sử dụng dữ liệu của các doanh nghiệp niêm yết VN trong giai đoạn 2006 - 2013. Sử dụng phương pháp hồi quy Tobit, nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng có tương quan thuận chiều giữa nắm giữ tiền mặt và mua lại cổ phiếu ở mức ý nghĩa cao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhân tố nào tác động đến mua lại cổ phiếu trường hợp Việt Nam Nghiên Cứu & Trao Đổi<br /> <br /> Nhân tố nào tác động đến<br /> mua lại cổ phiếu? Trường hợp Việt Nam<br /> Từ Thị Kim Thoa, Nguyễn Thị Uyên Uyên & Vũ Minh Hà<br /> <br /> Trường Đại học Kinh tế TP.HCM<br /> <br /> N<br /> <br /> ghiên cứu này nhằm kiểm định một số lý thuyết ảnh hưởng đến<br /> việc mua lại cổ phiếu ở một thị trường chứng khoán non trẻ thông<br /> qua sử dụng dữ liệu của các doanh nghiệp niêm yết VN trong giai<br /> đoạn 2006 - 2013. Sử dụng phương pháp hồi quy Tobit, nghiên cứu đã tìm<br /> thấy bằng chứng có tương quan thuận chiều giữa nắm giữ tiền mặt và mua<br /> lại cổ phiếu ở mức ý nghĩa cao. Đồng thời, tác giả cũng tìm thấy bằng chứng<br /> cho thấy khi cổ phiếu phát tín hiệu định dưới giá thì tỷ lệ mua lại sẽ tăng và<br /> ngược lại tỷ lệ nợ nghịch biến với tỷ lệ mua lại. Ở VN, các doanh nghiệp lớn<br /> thường mua lại cổ phiếu hơn là các doanh nghiệp nhỏ. Ngoài ra, nghiên cứu<br /> cũng tìm thấy quan hệ giữa tỷ lệ mua lại cổ phiếu và dòng tiền tạm thời có<br /> tương quan dương và tỷ lệ chi trả cổ tức có tương quan âm theo đúng kỳ vọng<br /> nhưng nhưng chưa đủ bằng chứng khẳng định.<br /> Từ khóa: Mua lại cổ phiếu, nắm giữ tiền mặt, Việt Nam, thị trường<br /> chứng khoán VN.<br /> <br /> 1. Giới thiệu<br /> <br /> Trong những năm gần đây, giá<br /> trị mua lại cổ phiếu trên thế giới<br /> không ngừng tăng lên và mua lại<br /> cổ phiếu được xem như là một<br /> hình thức của việc phân phối thu<br /> nhập cho cổ đông. Do vậy, mặc<br /> dù chủ đề này đã được nghiên<br /> cứu khá rộng rãi từ những năm<br /> của thập niên 1980, nhưng những<br /> nhân tố ảnh hưởng đến mua lại<br /> cổ phiếu vẫn tiếp tục nhận được<br /> sự quan tâm đáng kể. Khá nhiều<br /> nghiên cứu được thực hiện ở các<br /> nước có thị trường chứng khoán<br /> phát triển như Mỹ, Châu Âu… đã<br /> tìm thấy các nhân tố tác động đến<br /> việc mua lại cổ phiếu như cho thấy<br /> tiền mặt thặng dư và dòng tiền tạm<br /> <br /> thời (Jensen - 1986; Stephens và<br /> Weisbach – 1998, cổ phiếu phát<br /> tín hiệu định dưới giá (Vermaelen 1981; Ikenberry & cộng sự - 1995;<br /> Stephens và Weisbach - 1998;<br /> Karhunen - 2002); cấu trúc vốn<br /> (Bagwell và Shoven-1989), chính<br /> sách cổ tức (Lee và Suh – 2011),<br /> bảo vệ khỏi bị mua lại (Bagwell –<br /> 1991; Hodrick -1996), chế độ lương<br /> thưởng cho ban quản lý (Fenn và<br /> Liang – 1997; Jolls -1996), vấn đề<br /> đại diện (Harris and Glegg -2007;<br /> Oswald và Young (2007)...Tuy<br /> nhiên, hầu hết các nghiên cứu này<br /> được thực hiện ở các nước phương<br /> Tây, nơi có thị trường chứng khoán<br /> phát triển.<br /> Ở VN, với thị trường chứng<br /> <br /> khoán còn non trẻ, các doanh<br /> nghiệp đang từng bước hội nhập<br /> với thế giới, việc mua lại cổ phiếu<br /> quỹ cũng chỉ mới bắt đầu trong<br /> vài năm gần đây, đặc biệt trong<br /> giai đoạn suy thoái của thị trường<br /> chứng khoán trong những năm<br /> qua. Dường như các doanh nghiệp<br /> đa phần xác định chính sách cổ tức<br /> của mình một cách chủ quan chiều<br /> theo tâm lý cổ đông. TS. Trần Thị<br /> Hải Lý và ThS. Hoàng Thị Phương<br /> Thảo (2014) trong nghiên cứu của<br /> mình về chủ đề này cũng kiểm<br /> định một vài nhân tố tác động đến<br /> mua lại cổ phiếu của các doanh<br /> nghiệp như phát tín hiệu định giá<br /> thấp, tiền mặt thặng dư, điều chỉnh<br /> cấu trúc vốn. Do vậy, mục tiêu<br /> <br /> Số 23 (33) - Tháng 07-08/2015 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP<br /> <br /> 65<br /> <br /> Nghiên Cứu & Trao Đổi<br /> của nghiên cứu này mở rộng hơn,<br /> nhằm tìm hiểu xem ở VN, một thị<br /> trường chứng khoán non trẻ thì các<br /> nhân tố nào thực sự ảnh hưởng đến<br /> quyết định mua lại cổ phiếu.<br /> Nghiên cứu sử dụng dữ liệu của<br /> các công ty niêm yết trên thị trường<br /> chứng khoán VN trong giai đoạn<br /> 2006 – 2013 để kiểm định một số<br /> giả thuyết như thặng dư tiền mặt,<br /> phát tín hiệu định dưới giá, cấu trúc<br /> vốn, dòng tiền tạm thời, chính sách<br /> cổ tức. Mô hình hồi quy Tobit trên<br /> dữ liệu bảng được sử dụng để kiểm<br /> định các giả thuyết đề ra do biến<br /> phụ thuộc là tỷ lệ mua lại cổ phiếu<br /> là biến bị kiểm duyệt (Censored).<br /> Nghiên cứu đã tìm thấy bằng<br /> chứng có tương quan thuận chiều<br /> giữa nắm giữ tiền mặt và mua lại<br /> cổ phiếu ở mức ý nghĩa cao. Tác<br /> giả cũng tìm thấy bằng chứng cho<br /> thấy khi cổ phiếu bị định dưới giá<br /> thì tỷ lệ mua lại sẽ tăng và ngược lại<br /> tỷ lệ nợ nghịch biến với tỷ lệ mua<br /> lại. Ở VN, các doanh nghiệp lớn<br /> thường mua lại cổ phiếu hơn là các<br /> doanh nghiệp nghiệp nhỏ. Ngoài<br /> ra, kết quả nghiên cứu cũng cho<br /> thấy dòng tiền tạm thời có tương<br /> quan dương và tỷ lệ chi trả cổ tức<br /> có tương quan âm với tỷ lệ mua lại<br /> cổ phiếu theo đúng kỳ vọng nhưng<br /> chưa đủ bằng chứng khẳng định.<br /> Kết quả nghiên cứu của tác giả<br /> đã củng cố thêm các bằng chứng<br /> về các nhân tố ảnh hưởng đến<br /> quyết định mua lại cổ phiếu của<br /> doanh nghiệp, đặc biệt trong điều<br /> kiện một thị trường chứng khoán<br /> còn non trẻ như VN ...