Nhân vật Thuý Kiều trong đoạn kết Truyện Kiều nhìn theo quan điểm văn hoá giới thời trung đại

Theo chúng tôi, về phương pháp đánh giá và lý giải ứng xử của Thuý Kiều trong đoạn kết này, cần chú ý đến một sự việc hiển nhiên rằng nàng Kiều là một người phụ nữ. Khái niệm “giới” sử dụng ở đây có nghĩa là “giới tính”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhân vật Thuý Kiều trong đoạn kết Truyện Kiều nhìn theo quan điểm văn hoá giới thời trung đại Nhân vật Thuý Kiều trong đoạn kết Truyện Kiều nhìn theo quan điểm văn hoá giới thời trung đại Theo chúng tôi, về phương pháp đánh giá và lý giải ứng xử của Thuý Kiều trongđoạn kết này, cần chú ý đến một sự việc hiển nhiên rằng nàng Kiều là một người phụ nữ.Khái niệm “giới” sử dụng ở đây có nghĩa là “giới tính”. Và ứng xử của nàng ở đoạn kếtlại cần được nhìn trong chuỗi các ứng xử của nàng Kiều với tư cách là một người phụ nữtrong quan hệ với nam giới ở toàn bộ tác phẩm Truyện Kiều. Biểu hiện đặc trưng đầu tiên cho vị thế người phụ nữ trong quan hệ với nam giới làsự kiện Kiều tương tư quá “vắn tắt” so với Kim Trọng tương tư về Kiều sau cuộc hạnhngộ của hai người giữa buổi chiều xuân trong hội đạp thanh. Nếu so sánh thuần tuý về sốlượng câu thơ, dễ thấy Nguyễn Du chỉ dành cho Thuý Kiều 2 câu thơ nghĩ về chàngKim Người đâu gặp gỡ làm chi/ Trăm năm biết có duyên gì hay không. Trong khi đó,Nguyễn Du dành cho nỗi tương tư của chàng Kim tới 28 câu thơ, từ câu 243 đến câu 270: Cho hay là thói hữu tình, Đố ai dứt mối tơ mành cho xong. Chàng Kim từ lại thư song, Nỗi nàng canh cánh bên lòng biếng khuây... Lơ thơ tơ liễu buông màng, Con oanh học nói trên cành mỉa mai. Đấy là chưa nói nếu phân tích nội dung cảm xúc tương tư thì thấy Kim Trọng chủđộng và mãnh liệt hơn nhiều. Qua đây có thể nói, trong quan hệ nam nữ thời xưa, namgiới đóng vai trò chủ động và nữ giới chỉ đóng vai trò bị động. Nguyễn Du đã tôn trọng sựthực này. Rất có thể trên thực tế, trong đáy sâu tâm hồn một người con gái có những xaoxuyến đầu đời mãnh liệt hơn, song sự thể hiện ra bên ngoài lại chỉ có chừng mực nhấtđịnh. Trong cái đêm cả nhà còn lưu lại ăn tiệc bên ngoại, nàng Kiều đã Xăm xăm bănglối vườn khuya một mình đến với Kim Trọng. Đọc lại văn bản, ta thấy d ường như chínhKim Trọng cũng thấy ngỡ ngàng: có thể nào tin được rằng trong đêm tối, một ngườicon gái lại chủ động đến với mình? Như đã lường trước được sự ngỡ ngàng ấy, Kiềuphải vội vã lý giải cho Kim Trọng rằng “cuộc viếng thăm” bất ngờ này không chỉ vìtình yêu mà chủ yếu là vì linh cảm về sự mong manh của tình yêu. Thuý Kiều muốn cómột sự bảo đảm vững chắc cho tình yêu, và Kim Trọng đã cùng nàng thề nguyền dướivầng trăng thiêng liêng. Dường như để tái xác nhận tính chất chính đáng của cuộcthăm, Thuý Kiều đã từ chối một cách có tình có lý khi chàng Kim tỏ ra lả lơi. Kiều đãviện dẫn ra những câu chuyện lịch sử ở đó, nếu có chuyện quan hệ nam nữ thì phầnthiệt thòi chỉ có riêng người con gái gánh chịu (câu chuyện về lứa đôi Thôi OanhOanh  Trương Quân Thuỵ). So sánh hành động, ngôn ngữ của nàng và của KimTrọng, dễ thấy chỉ có riêng người phụ nữ chịu áp lực của quan niệm đạo đức, trinh tiết,còn người đàn ông lại tự do trước áp lực này. Nói khác đi, áp lực của xã hội nam quyềnđã có sức ám ảnh và chi phối thực tế và khá mạnh mẽ đến suy nghĩ và hành động củaThuý Kiều. Một sự kiện khác cũng rất đặc trưng là mối quan hệ tay ba ThuýKiều  Hoạn Thư  Thúc Sinh. Dễ thấy là tuy trong mối quan hệ đó, Thúc Sinh có mộttrách nhiệm không thể chối cãi: chính chàng đã chuộc Thuý Kiều ra khỏi lầu xanh, đãsống với Kiều, và bằng những việc làm này, chính Thúc Sinh đã khởi động cái nguyênnhân dẫn đến việc đánh ghen thâm thuý của Hoạn Thư và rồi từ cuộc đánh ghen ấy sẽ dẫnđến phiên toà công lý, nơi đó Thuý Kiều sẽ có ý đồ trả thù Hoạn Thư rất quyết liệt. Nhưngrồi ta thấy, người đàn ông Thúc Sinh đã vô can trong khi hai người phụ nữ dồn cơn ghenvào tình địch. Hoạn Thư đã tỏ rõ cái ghen sâu sắc, thâm thuý của người phụ nữ quý tộckhi ra tay với Thuý Kiều. Nhiều nhà nghiên cứu, phê bình đã lên án sự nhu nhược củaThúc Sinh: khi thấy nàng Kiều bị Hoạn Thư hành hạ, Thúc Sinh đã chỉ biết “khóc thầm”mà không dám hành động công khai để cứu Kiều. Nhưng thiết nghĩ cần chú ý cả đến việcThúc Sinh đã kín đáo xin với Hoạn Thư để mụ tha cho Kiều: Rằng tài nên trọng mà tìnhnên thương. Thì ra không phải Thúc Sinh nhu nhược, chàng chỉ muốn giữ cân bằng giữahai người phụ nữ thù hận. Chủ trương cân bằng giữa hai người phụ nữ này lại thấy trongphiên toà công lý, Thúc Sinh thấy không khí báo ân báo oán đã có hai tâm trạng Sợ thaymà lại mừng thầm cho ai.Sợ cho tính mạng Hoạn Thư và mừng cho thân phận thay đổicủa Thuý Kiều. Thuý Kiều cũng từng dự định trả món nợ Hoạn Thư tương xứng, song vìlời lẽ có vẻ thuyết phục của Hoạn Thư mà mụ được Thuý Kiều tha bổng. Đây là một tìnhhuống cũng rất tiêu biểu cho xã hội nam quyền, trong đó, người đàn ông luôn “vô can”,không bị phán xét về đạo đức hay trách nhiệm, còn những người phụ nữ lại hành hạ nhauvì chính một người đàn ông đó. Cả Hoạn Thư và Thuý Kiều, tuy có địa vị xã hội, tínhcách, tài năng, tâm hồn khác nhau nhưng lại gặp nhau ở chỗ suy nghĩ và hành động theoáp lực của xã hội nam quyền. Đến đoạn kết thúc “đại đoàn viên”, nàng Kiều đã đứng trên quan điểm trinh tiết củaNho gia để tự phán xét, để đưa ra phương châm ứng xử với Kim Trọng. Chính từ quanđiểm và chuẩn mực Nho gia đó, Thuý Kiều mang đầy mặc cảm tội lỗi vì cái điều mà nàngkhông gây ra, vì cái điều mà thế giới đàn ông đã gây ra cho nàng. Nói cách khác, xét mộtcách hệ thống, từ đầu đến cuối, khuôn hình ứng xử của Thuý Kiều chịu sự chi phối của xãhội nam quyền với những cung bậc khác nhau. Văn hoá giới là hệ thống những quan niệm giá trị hình thành từ thực tiễn quan hệgiữa người nam với người nữ về mặt giới tính. Xã hội Việt Nam truyền thống có nhiều yếutố của xã hội nam quyền, trong đó, các chuẩn tắc đạo đức, hành vi áp dụngcho phụ nữ chínhlà của những người đàn ông làm ra nên có những bất công lớn giữa quyền của nam và nữ.Nếu ta nhìn con người trong xã hội phong kiến từ quan điểm giai cấp thì có cảm tưởng tấtcả mọi người dân đều bị thể chế phong kiến chà đạp. Nhưng nếu nhìn từ quan điểm giới, dễthấy, ...