Những thành phố bên bờ địa ngục

Cùng với sự lao dốc của thị trường chứng khoán với hơn 3000 tỷ đô-la bốc hơi trong những ngày đầu tháng 7/2015, câu chuyện về sự xuất hiện của những “thành phố ma” hay đô thị ma (ghost town) khổng lồ ở Trung Quốc thời gian qua đã thu hút sự quan tâm của nhiều độc giả ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Nhiều phóng viên của các hãng tin lớn đã đến tận nơi “mục sở thị”, đưa tin và viết bài về những thành phố này. Gọi là những thành phố ma bởi vì những nơi đó không có hoặc hầu như không có người ở. Tuy nhiên, đây là một phần nhỏ của tảng băng chìm khổng lồ về đầu tư lãng phí tại Trung Quốc với 6.800 tỷ đô-la đổ xuống sông xuống bể chỉ trong bốn năm từ 2009-2013. May mắn hơn, Việt Nam chưa có những thành phố ma nhưng cũng đang tiềm ẩn những nguy cơ tiềm tàng từ những “đô thị bên bờ địa ngục”(ĐTBBĐN) trị giá hàng ngàn tỷ đồng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những thành phố bên bờ địa ngục NHỮNGTHÀNHPHỐBÊNBỜĐỊANGỤC TS.ĐinhHồngHải ĐHKHXH&NVĐạihọcQuốcgiaHàNội http://ape.gov.vn/nhungthanhphobenbodiangucds770.th# Cùngvớisự laodốccủathị trườngchứngkhoánvớihơn3000tỷ đôlabốc hơitrongnhữngngàyđầutháng7/2015,câuchuyệnvề sự xuấthiệncủanhững “thànhphốma”hayđôthị ma(ghosttown)khổnglồ ởTrungQuốcthờigianquađã thuhútsự quantâmcủanhiềuđộcgiả ở ViệtNamcũngnhư trênthế giới.Nhiều phóngviêncủacáchãngtinlớnđãđếntậnnơi“mụcsởthị”,đưatinvàviếtbàivề nhữngthànhphốnày.Gọilànhữngthànhphốmabởivìnhữngnơiđókhôngcóhoặc hầunhư khôngcóngười ở. Tuynhiên,đâylàmộtphầnnhỏ của tảngbăngchìm khổnglồvềđầutưlãngphítạiTrungQuốcvới6.800tỷđôlađổxuốngsôngxuống bểchỉtrongbốnnămtừ 20092013.1Maymắnhơn,ViệtNamchưacónhữngthành phốmanhưngcũngđangtiềmẩnnhữngnguycơtiềmtàngtừnhững“đôthịbênbờ địangục”(ĐTBBĐN)trịgiáhàngngàntỷđồng. TheoLindsayBaker,đôthị malànhữngđôthị bị bỏ rơi,thườnglànhữngđôthịlớn.Mộtđôthịtrởthànhđôthịmathườngdocáchoạtđộngkinhtếbịđìnhđốn,hoặcdo nguyênnhântừ nhữngthảmhoạ tự nhiênhaydoconngườigâyranhư lũlụt,sự điều hànhsaicủachínhphủ,luậtphápmấtkiểmsoát,chiếntranh,hoặcthảmhoạ hạtnhân. 2Ở ViệtNamchưaxuấthiệnthànhphố manhưngđãcónhiềukhuđôthị đangtrở thànhnhữngnơihoangvắngkhôngcóngườiở.Tệhơnnữa,chúngmớixâyxongvàchưatừngđượcsửdụngmàđãcónguycơbiếnthành“ma.”Vìvậy,tôitạmgọichúngbằngmộtcái tênmangâmhưởngthờiđại“nhữngthànhphốbênbờđịangục”haynhữngđôthị bênbờđịangục(ĐTBBĐN).GọilàĐTBBĐNvìchúngchưachếthẳn(để đượcgọilà…ma)nhưngthựctếchúnghoàntoànkhôngcònsứcsống.VậynhữngĐTBBĐNởViệtNamdođâumàcó?Hệlụycủachúngnhưthếnào?Tươnglaicủachúngsẽrasao?Giảiphápnàocholoạiđôthịnày?...Đólànhữngcâuhỏicấpthiếtcầnđặtravàcầncócâutrảlời.Đặcbiệt,vớitìnhtrạng“bánthânbấttoại”củabấtđộng...sản ở ViệtNamhiệnnaythìvấnđềnàycầnđượctínhđếncàngsớmcàngtốt.Từnhữngđôthịmanổitiếngtrênthếgiới… Córấtnhiềunguyênnhânkhiếnchomộtđôthị biếnthànhmộtthànhphố ma,và cũngcórấtnhiềuthànhphốmađãvàđangtồntạitronglịchsử.Trênthếgiớicũngđãcó nhiềuthànhphốmanổitiếngnhưngtrongbàinàytôikhôngcóýđịnhviếtvềmộtvấnđềmangtínhlịchsửmàmuốnđềcậpđếnmộtvấnđềthờisựởViệtNam,đólàthựctrạng vàtươnglaicủamộtngànhkinhdoanh“hốtbạc”tronghơn20nămqua:Bấtđộngsản(BĐS).Vìvậy,nhữngdẫnchứngđượcđưara ở đâyđềucómốiliênhệ vớiBĐSvàsailầmcủacácchínhphủcùngcáigiámàngườidâncủahọ phảitrảdođãcótầmnhìnsai trongtưduykinhtếvàđịnhhướngxãhội.ThànhphốOrdordởNộiMông–TrungQuốc Đâylàmộttrongnhữngthànhphố hoànthiệnvàhiệnđạinhấtđượcxâydựngởkhuvựctrungtâmkhutựtrịNộiMôngcủaTrungQuốcvớichiphíhàngtrămtỷđôla.Nó từngđượcvínhư mộtbiểutượngcủasựthànhcôngtrongbathậpniênpháttriển“thần kỳ”tạiTrungQuốc.Thànhphố nàycóđủ tấtcả cácthiếtchế hiệnđạinhấtcủamộtthànhphốhiệnđạivớicungnghệthuậthàngnghìnchỗngồiđủrộngchogiànnhạcthính phònghàngtrămngười,cóthưviệnlớnđượcthiếtkếcầukỳ,cóbảotàngtrungtâmrộng1 Xem:KimThoa(2014),TrungQuốcđầutưlãngphí6.800tỷUSD,trong:http://tuoitre.vn/tin/thegioi/20141129/trungquocdautulangphi6800tiusd/677994.html2 Baker,T.Lindsay(2003).MoreGhostTownsofTexas.Norman,OK:UniversityofOklahomaPresshàngchụcnghìnmétvuông,...Bêncạnhđólàhàngchụcnghìncănhộsangtrọngđãđượchoànthiệnchitiếtđếncả nộithấtnhưngcáimàngườitađãkhôngtínhđếnlà con người.Thànhphốnàyhầunhưkhôngcóngườiởmặcdùcácthiếtchếhiệnđạicùngcáccôngtrìnhsangtrọngđãhoànthiệnđểphụcvụconngười.Nếuxétvềquymôđầutưthìđâycóthểlàthànhphốmalớnnhấtthếgiới. NhiềutòanhàởOrdordđãhoànthiệnnhưngkhôngcóngườiở.3KhunghỉdưỡngdànhchongườigiàuSanZhiởĐàiLoan3 Nguồn:SarahSwade(2014),China’sGhostCities.Trong:http://howilive.org/2014/05/08/chinasghost cities/ SovớinhữngthànhphốmaởTrungQuốcthìSanZhichỉbằngmộtphầnnhỏ.Tuynhiên,điềulàmnênsự nổitiếngcủathànhphố nàylạilà“điềutiếng”mànóphảigánh chịu.KhunghỉdưỡngđangxâydựngliêntụcxảyranhữngtainạnkinhhoàngkhiếnchínhphủĐàiLoan ...