Từ sâu thẳm trong tâm hồn của Chí Phèo, chất người vẫn tồn tại. Khi bị xã hội cự tuyệt một cách lạnh lùng, Chí Phèo đã rơi vào bi kịch. Bi kịch của một con người bị từ chối không được làm người. Để hiểu rõ hơn về bi kịch cự tuyệt, mời các em tham khảo bài văn mẫu "Phân tích bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người lương thiện của Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam Cao".
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người lương thiện của Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam CaoVĂN MẪU LỚP 11 PHÂN TÍCH BI KỊCH BỊ CỰ TUYỆT QUYỀN LÀM NGƯỜI LƯƠNG THIỆN CỦA CHÍ PHÈO TRONG TRUYỆN NGẮN CÙNG TÊN CỦA NHÀ VĂN NAM CAO BÀI MẪU SỐ 1: I. ĐẶT VẤN ĐỀ – Nam Cao là một nhà văn tài năng, một nhà văn hiện thực lớn, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn. Ông mất khi tuổi đời còn rất trẻ, khi tài năng đang ở độ chín. Ông là người luôn luôn suy nghĩ tìm tòi để “khơi những nguồn chưa ai khơi” và sáng tạo những gì chưa có. – Đề tài sáng tác của ông tuy không mới nhưng với cách nhìn riêng, cách khám phá riêng, ông đã để lại cho đời những tác phẩm đặc sắc. Chí Phèo là một kiệt tác của ông viết về đề tài người nông dân trước Cách mạng tháng Tám. – Truyện ngắn Chí Phèo nguyên có tên là Cái lò gạch cũ; khi in thành sách lần đầu tại Nhà xuất bản Đời mới, Lê Văn Trương đã tự ý đổi tên tác phẩm thành Đôi lứa xứng đôi. Năm 1946, khi in lại trong tập Luống cày, tác giả đã lấy tên là Chí Phèo. Nhân vật chính trong tác phẩm là Chí Phèo. Từ một người nông dân hiền lành, lương thiện, Chí Phèo bị xã hội phong kiến (mà đại diện là Bá Kiến) cùng với chế độ nhà tù tàn ác đã biến Chí Phèo thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Nhưng từ sâu thẳm trong tâm hồn của Chí Phèo, chất người vẫn tồn tại. Khi có điều kiện, có thời cơ thì đốm lửa lương tri còn âm ỉ trong Chí Phèo bùng lên. Chí Phèo muốn làm người lương thiện. Khi bị xã hội cự tuyệt một cách lạnh lùng, Chí Phèo đã rơi vào bi kịch. Bi kịch của một con người bị từ chối không được làm người II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Giải thích khái niệm bi kịch và nguyên nhân dẫn đến bi kịch. – Bi kịch: là cảnh éo le, trắc trở, đau thương của một con người. – Nguvên nhân dẫn đến bi kịch về quyền làm người của Chí Phèo: Chí Phèo là một người lương thiện, vậy mà bị xã hội phong kiến, chế độ nhà tù độc ác đã biến Chí thành “con quỷ dữ”. Khi lương tri được đánh thức, Chí Phèo từ một “con quỷ” muốn được trở lại làm người lương thiện nhưng bị từ chối một cách lạnh lùng. Vì thế, Chí Phèo đã rơi vào bi kịch. 2. Hoàn cảnh của Chí Phèo – Chí Phèo là một đứa con hoang bị bỏ rơi ở một cái lò gạch cũ. Một người đi đánh ống lươn nhặt được Chí Phèo ‘!trần truồng và xám ngắt trong một váy đụp để bên cái lò gạch bỏ không”. – Sau đó, anh đánh ống lươn đem cho bà goá mù, rồi bà goá mù lại cho bác phó cối. – Khi bác phó cối chết, Chí Phèo làm canh điền cho nhà Lí Kiến. 3. Chí Phèo trước khi đi tù – Là người canh điền khỏe mạnh, siêng năng. Chí Phèo cũng có những ước mơ giản dị như bao người lao động hiền lành khác: Chí “ao ước có một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải. Chúng lại bỏ một con lợn nuôi để làm vốn liếng. Khá giả thì mua dăm ba sào ruộng làm”. – Chí phèo là người có lòng tự trọng. Bà ba nhà Lí Kiến cứ hay gọi Chí lên để bóp chân. Chí Phèo lấy đó làm nhục. – Lí Kiến (khi đó chưa là Bá Kiến) ghen bóng gió và đã đẩy Chí Phèo vào nhà tù. Một người thanh niên hiền lành vô tội đã bị đẩy vào tù. 4. Chí Phèo sau khi ở tù về – Diện mạo bên ngoài của Chí hoàn toàn thay đổi, khiến cho cả làng lúc đầu không ai biết hắn là ai. “Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng. Hai mắt gườm gườm trông gớm chết! Hắn mặc quần nái đen với cái áo tây vàng. Cái ngực phanh, đầy những nét chạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm chuỳ, cả hai cánh tay cũng thế. Trông gớm chết!” – Hành động của Chí cũng hoàn toàn thay đổi. “Về hôm trước, hôm sau đã thấy ngồi ở chợ uống rượu với thịt chó suốt từ trưa đến xế chiều”. Hành vi này quả thật không bình thường đối với một người bình thường. Đúng là như vậy, sau khi bị Bá Kiến biến thành tay sai. Chí Phèo trở thành kẻ đâm thuê, chém mướn, rạch mặt ăn vạ. Không mua được rượu vì chủ quán không bán chịu, Chí Phèo liền đốt quán ngay. Người dân làng Vũ Đại coi Chí Phèo là một “con quỷ” không hơn không kém. Không ai coi Chí là một con người. Thấy Chí Phèo, người ta tránh như gặp phải một con quỷ. Chí Phèo vẫn triền miên trong cơn say. Say trong lúc ăn, say trong lúc ngủ… – Khi gặp Thị Nở, Chí Phèo mới thức tỉnh muốn được làm người lương thiện. + Thị Nở đã ngoài 30 tuổi, dở hơi và lại xấu “ma chê quỷ hờn”. + Thị Nở quan tâm đến Chí Phèo, nấu cháo hành cho Chí ăn khi hắn bị ốm. Sự quan tâm ấy đã thức tỉnh Chí Phèo. Bưng bát cháo hành thị Nở đưa cho “hắn thấy mắt mình hình như ươn ướt. Bởi vì lần này là lần thứ nhất hắn được một người đàn bà cho. Xưa nay, nào hắn có thấy tự nhiên ai cho cái gì. Hắn vẫn phải dọa nạt hay giật cướp hắn mới có cái để ăn. “Hắn nhìn bát cháo hành bốc khói mà bâng khuâng””. + Hình ảnh bát cháo hành có giá trị đặc sắc. Nó thể hiện tình thương của con người đối với đồng loại. + Với Chí Phèo, năm ngày sống với thị Nở là năm ngày hạnh phúc của đời Chí. Hạnh phúc ấy quá ngắn ngủi so với cuộc đời một con người. Đó cũng là những ngày Chí Phèo không say. Chính thị Nở đã làm cho Chí Phèo thức tỉnh. + Tính lương thiện trong Chí Phèo không hề mất đi mà chỉ ngủ mê trong cái vỏ bề ngoài của một con quỷ dữ. Bản chất ấy khi có được tình người sẽ thức tỉnh. Tình yêu, sự quan tâm của thị Nở sẽ là cơn gió lành thổi bùng lên đốm lứa thiên lương còn âm ỉ trong Chí Phèo. Chính thị Nở đã suy nghĩ về Chí Phèo: “Ôi sao mà hắn hiền, ai dám bảo đó là cái thằng Chí Phèo vẫn đập đầu, rạch mặt mà đâm chém người”. Bản tính thiên lương của Chí Phèo được miêu tả khá thành công trong buổi sáng hôm sau khi Chí tỉnh dậy. “Hắn bâng khuâng như tỉnh dậy sau một cơn mê rất dài”, “Tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá! Có tiếng cười nói của những người đi chợ. Anh thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá. Những tiếng quen thuộc ấy hôm nào chả có. Nhưng hôm nay hắn mới nghe thấy”. Những ngày trước đây làm sao Chí Phèo có thể nghe được những âm thanh của cuộc sống vì trước khi gặp thị Nở, cuộc sống của Chí Phèo là những cơn say dài bất tận. Ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say, hung dữ trong lúc say, chửi trong lúc say… Vì thế mà hắn phải thốt lên: “Chao ôi là buồn!”, “Hắn lại nao nao buồn”, “hình n ...
