Phân tích tiêu chuẩn an toàn tối ưu cho đê Bắc sông Dinh, tỉnh Ninh Thuận

Cùng với sự biến đối khí hậu toàn cầu, nước biển dâng và sự phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ của thành phố Phan Rang – Tháp Chàm đã đặt ra yêu cầu phải nâng cấp tuyến đê Bắc sông Dinh đảm bảo phòng lũ ở mức độ cao hơn. Bài báo nghiên cứu tối ưu tiêu chuẩn an toàn cho đê Bắc sông Dinh theo cách tiếp cận của lý thuyết độ tin cậy và phân tích rủi ro. Kết quả nghiên cứu được phục vụ cho công tác quy hoạch phòng lũ và thiết kế, nâng cấp đê Bắc sông Dinh, tỉnh Ninh Thuận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích tiêu chuẩn an toàn tối ưu cho đê Bắc sông Dinh, tỉnh Ninh ThuậnPHÂN TÍCH TIÊU CHUẨN AN TOÀN TỐI ƯU CHO ĐÊ BẮC SÔNG DINH, TỈNH NINH THUẬN Đỗ Xuân Tình1, Phạm Văn Lý1 & Mai Văn Công2 Tóm tắt: Trong những năm gần đây, vào mùa lũ, nước sông Dinh thường xuyên dâng cao quađỉnh đê Bắc tràn vào thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, gây ngập úng trên diện rộng. Cùng vớisự biến đối khí hậu toàn cầu, nước biển dâng và sự phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ của thànhphố Phan Rang – Tháp Chàm đã đặt ra yêu cầu phải nâng cấp tuyến đê Bắc sông Dinh đảm bảophòng lũ ở mức độ cao hơn. Bài báo nghiên cứu tối ưu tiêu chuẩn an toàn cho đê Bắc sông Dinhtheo cách tiếp cận của lý thuyết độ tin cậy và phân tích rủi ro. Kết quả nghiên cứu được phục vụcho công tác quy hoạch phòng lũ và thiết kế, nâng cấp đê Bắc sông Dinh, tỉnh Ninh Thuận. Từ khóa: Đê cửa sông; Đê Sông Dinh; An toàn đê; Rủi ro lũ; độ tin cậy đê sông 1. ĐẶT VẤN ĐỀ1 năm 2003 và 2010 vừa qua nước lũ đã tràn qua Sông Dinh là con sông lớn nhất của tỉnh đỉnh đê vào thành phố. Hơn nữa, sự phát triểnNinh Thuận có lưu vực bao trùm gần hết toàn kinh tế - xã hội mạnh mẽ của thành phố Phantỉnh và một phần thuộc các tỉnh lân cận như Rang – Tháp Chàm trong những năm gần đâyKhánh Hòa, Lâm Đồng, Bình Thuận. Sông Dinh và định hướng qui hoạch trong tương lai cũnglà nguồn cung cấp nước quan trọng cho phát đặt ra yêu cầu phòng lũ của tuyến đê Bắc sôngtriển kinh tế - xã hội của tỉnh Ninh Thuận đồng Dinh ở mức độ cao hơn. Do đó, nâng cấp đêthời nó cũng là nguyên nhân gây nên tình hình Bắc sông Dinh cho phù hợp với tình hình mới làlũ lụt nghiêm trọng cho vùng hạ du, trong đó có nhiệm vụ cần thiết, tất yếu. Tuy nhiên, việcthành phố Phan Rang – Tháp Chàm nằm ngay nâng cấp đê Bắc sông Dinh đến tần suất đảmđoạn cửa sông chảy ra biển. Tuyến đê Bắc sông bảo phòng lũ bao nhiêu là hợp lý? Bài báoDinh là tuyến đê sông duy nhất của tỉnh Ninh nghiên cứu tính toán tối ưu tiêu chuẩn an toànThuận, nó có nhiệm vụ phòng tránh lũ lụt của phòng lũ cho đê Bắc sông Dinh, tỉnh Ninhsông Dinh cho vùng bảo vệ đặc biệt quan trọng Thuận theo cách tiếp cận của lý thuyết độ tinlà toàn bộ thành phố Phan Rang – Tháp Chàm. cậy và phân tích rủi ro. Trong những năm gần đây, với sự biến đổi 2. MÔ TẢ ĐÊ BẮC SÔNG DINH VÀ VÙNGcủa khí hậu toàn cầu và sự phát triển xây dựng BẢO VỆcác công trình thuộc các lĩnh vực thủy lợi, giao 2.1. Mô tả đê Bắc sông Dinhthông, xây dựng, cơ sở hạ tầng khu dân cư...trong lưu vực sông đã làm thay đổi chế độ thủyvăn, thủy lực của sông Dinh. Sự thay đổi đó làmbiến đổi điều kiện biên và chế độ thủy lực tựnhiên của sông Dinh, từ đó tác động trực tiếptheo chiều hướng bất lợi đến an toàn hệ thốngcông trình phòng chống lũ dọc theo tuyến sôngDinh. Tình hình nước lũ dâng cao đe dọa trànđỉnh đê xảy ra ngày càng nghiêm trọng thườngxuyên hơn trong những năm gần đây. Đặc biệt,1 Viện Đào tạo và K.H.Ư.D miền Trung, Trường ĐHTL Hình 1: Đê Bắc sông Dinh, tỉnh Ninh Thuận2 Khoa Kỹ thuật Biển, Trường ĐHTL56 KHOA HỌC KỸ THUẬT THỦY LỢI VÀ MÔI TRƯỜNG - SỐ ĐẶC BIỆT (11/2013) Tuyến đê Bắc sông Dinh nằm bên bờ trái hưởng đến tình hình ngập lụt của thành phố;sông Dinh đoạn cửa sông, gần ra Biển, có chiều Phía Đông giáp Biển Đông lại có các dải cồn cátdài khoảng 9,6km, bắt đầu từ Cầu Móng ở phía cao, đủ đảm bảo ngăn thủy triều vào thành phố;Tây đến cống Đông Ba ở phía Đông. Toàn bộ Riêng toàn bộ phía Nam thành phố nằm bên bờtuyến đê đi qua địa bàn 7 phường nội thành là sông Dinh nên tình hình lũ lụt sẽ rất nghiêmBảo An, Phước Mỹ, Phủ Hà, Mỹ Hương, Đạo trọng nếu không có hệ thống công trình phòngLong, Tấn Tài và Mỹ Đông (xem Hình 2). Đê đã chống lũ ở đây. Vì vậy, chỉ một tuyến đê bờ Bắcđược xây dựng từ lâu và liên tục được nâng cấp sông Dinh là đảm bảo phòng lũ khép kín choqua nhiều thời kỳ. Tuyến đê ngoằn nghèo, bề toàn bộ thành phố Phan Rang – Tháp Chàm.rộng mặt đê nhỏ có kết hợp giao thông nộithành, chiều cao đê thấp (khoảng 2,5 ÷ 5,0m),mặt đê đã được bê tông hóa, mái đê được bảo vệbằng đá xây và bê tông, một số vị trí có kè mỏhàn phía ngoài sông (xem Hình 1). Cao trìnhđỉnh đê từ +10,0m ÷ +3,0m, thấp dần về hạ lưu. Hình 1: Đê Bắc sông Dinh, tỉnh Ninh ThuậnXác suất xảy ra sự cố chảy tràn đỉnh đê là khálớn và không đều trên toàn tuyến, kết quả tínhtoán theo [3] là từ 8,2% ÷ 69,8% tùy từng vị trí. 2.2. Mô tả vùng bảo vệ Vùng bảo vệ của đê Bắc sông Dinh là toànbộ thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, trung Hình 2: Tuyến đê Bắc sông Dinh và vùng bảo vệ -tâm kinh tế, văn hóa, chính trị của tỉnh Ninh TP Phan Rang – Tháp ChàmThuận (xem Hình 2). Tuy nằm ở hạ lưu s ...