Phát hiện bệnh tự kỷ ở trẻ em

Tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh của não bắt đầu từ trẻ nhỏ. Cha mẹ thường tìm gặp bác sĩ khi thấy trẻchậm nói ở khoảng 23tuổi. Bệnh được chẩn đoán lúc 3 tuổi. Trẻ trai mắc bệnh này gấp 4 lần trẻ gái. Mặc dù trẻ tựkỷ thay đổi nhiều trong khả năng và hành vi, trẻ thường gặp khó khăn trong các lĩnh vực phát triển dưới nay (bệnhcòn được gọi là rối loạn phổ tự kỷ – autistic spectrum disorder –ASD)...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát hiện bệnh tự kỷ ở trẻ emPháthiệnbệnhtựkỷởtrẻem BSPhạmNgọcThanh TrưởngđơnvịTâmLý BVNhiĐồng1 Contôicóbịbệnhtựkỷkhông?Tựkỷlàmộtrốiloạnpháttriểnkéodàisuốtđờiảnhhưởngđếncáchgiaotiếpvàquanhệcủamộtngườiđốivớingườixungquanh.Trẻtựkỷbịtổnthuơngtrongtươngtácxãhội,giaotiếpxãhộivàtưởngtượng.Trẻcũngcóhànhvilặpđilặplạivànhạycảmgiácquan.Nhữngtrẻnàycókhuynhhướngcókhókhăntronghọctậpvànhiềutrẻbịkhiếmkhuyếtvềtrítuệ.Bệnhtựkỷlàgì?Tựkỷlàmộtrốiloạnpháttriểnthầnkinhcủanãobắtđầutừtrẻnhỏ.Chamẹthườngtìmgặpbácsĩkhithấytrẻchậmnóiởkhoảng23tuổi.Bệnhđượcchẩnđoánlúc3tuổi.Trẻtraimắcbệnhnàygấp4lầntrẻgái.Mặcdùtrẻtựkỷthayđổinhiềutrongkhảnăngvàhànhvi,trẻthườnggặpkhókhăntrongcáclĩnhvựcpháttriểndướinay(bệnhcònđượcgọilàrốiloạnphổtựkỷ–autisticspectrumdisorder–ASD):TươngtácxãhộiTrẻcókhókhăntươngtácvớibạnđồnglứatuổi.Trẻthíchsốngmộtmìnhvàítquantâmđếnngườikhác,thườngđượcmôtảnhư“sốngtrongthếgiớiriêng”.Đápứngvớingườikháccũngnghèonànvàkhôngphùhợp.Trẻcóthểchọcgiậnngườikhác.Trẻkhóhiểuvàbiểulộcảmxúc,cókhuynhhướngdùngngườikhácnhư“dụngcụ”(vídụkéobàntayngườilớnđểlấymộtđồvậttrẻmuốnmàkhôngnóihoặckhôngnhìn).Cótrẻtươngtáctốtvớingườilớnnhưngkhótươngtácvớibạncùnglứa.Pháttriểnlờinói,ngônngữvàgiaotiếpKhoảng40%trẻtựkỷkhôngnóiđược.Đasốcóthểchậmnói.Trẻcókhảnăngnóithìnhạilời(vídụbắtchướclờingườikhácnóinhưconkét).Trẻcóthểnóithuộclòngnhữnglờiquảngcáotrêntivihoặctrongmáyvitính,nhưngkhôngthểdùnglờinóiđểgiaotiếpmộtcáchcóýnghĩahoặccóhiệuquả.Trẻkhônghoặcíttiếpxúcbằngánhmắt.Trẻcóthểlặpđilặplạinhiềuchữkhônghợplývàíthiểunhữngkháiniệmtrừutượng(vídụnguyhiểm)hoặcnhữngcửchỉbiểutượng(vídụvẫytaychào),thườngđượcgọilà“giaotiếpbiểutượngnghèonàn”.Trẻnhỏkhôngbiếtchỉđồvậtbằngngóntaytrỏ.Trẻkhólàmchủcườngđộvàâmlượnggiọngnói.ChơitưởngtượngTrẻthườngchơitưởngtượngtừ22tuổirưởitrongcáctròchơiđồhàng,chơisúnghoặcđồchơibácsĩ.Trẻtựkỷcókhảnăngtưởngtượngnghèonànvàthườngchơimộtcáchkhácthường.Trẻcóthểquaymộtđồvậthoặcchơikiểulặpđilặplại(vídụxếphàngxeôtôhoặckhối).VàitrẻASDcóvẻchơitưởngtượngnhưngthườngchơicáchthuộclònghoặcgiớihạn.ĐápứngbấtthườngvớikíchthíchcảmgiácTrẻtựkỷcóthểphảnứngquámứcvớimộtsốkíchthíchcảmgiáchoặckhôngcóphảnứnggìcả.Trẻkhó“lọc” nhữngtiếngđộngtrongmôitrườngxungquanh(vídụtiếngmáylạnh)vàcóthểnổigiậnkhimấtsựkíchthích.Trẻ cóthểbịquyếnrũbởiánhsánghoặcmàusắcvàbậnrộnđậptrênsànnhà.Trẻcóthểthíchngửiđồvật.Trẻcóthể tựxoaytrònmàkhôngchoángvángtrongkhingườikhácrấtsợcửđộng(vídụđuđưa). Bấtthườngtrongpháttriển Kỹnăngvậnđộngcóthểtươngđốibìnhthường;tuynhiênđasốtrẻtựkỷvụngvềhoặccóthểcókỹnăngvận độngtinhkém.Mộtsốtrẻchậmpháttriểnngônngữvàkhôngthểgiaotiếpvớinhữngnhucầuđơngiản,nhưngcũng cókhảnăngđọcnhữngchữphứctạp.Cótrẻđãbiếtnóinhưngsauđóngưngnói(vídụtrẻcóthểbắtđầunói“ba ba”lúc1tuổivàngưngnóilúc2tuổi),đượcgọilà“kỹnăngthoáilui”.Trẻcóthểgiỏitrongmộtsốlĩnhvực(vídụchơi lắpghép,đếmsố,âmnhạc)nhưngkỹnăngnóivàgiaotiếpvẫnthấpsovớilứatuổi. Trongkhitrẻtựkỷcóthểbiểuhiệnnhiềumứcđộtriệuchứngkhácnhauđượcmôtảởphầntrên,trẻ khôngnhấtthiếtphảicómọitriệuchứng.Tuynhiên,tấtcảtrẻtựkỷsẽcókhókhăntrongcáclĩnhvực chínhlàtươngtácxãhội,giaotiếpvàtưởngtượng. Tôitìmsựgiúpđỡởđâu? Nếuconbạncócáctriệuchứngnêutrênvàbạnnghiconbạnbịtựkỷ,bạnnênxinhẹnkhámbệnhchoconbạnở đơnvịTâmLýbệnhviệnNhiĐồng1.Khiđếnkhám,bạnsẽđượchướngdẫncầnphảitheonhữngbướcgìđểgiúp conbạnpháttriển.Cóthểconbạncầnđượcgặpchuyênviêntâmvậnđộng,âmngữ,hoạtđộng,hoànhậpcảm giác.Trẻcầnđượcthămkhámmộtcáchtoàndiệnđểđượcđánhgiámứcđộpháttriểnvàđượchưởngchươngtrình canthiệpgiáodụctâmlýcàngsớmcàngtốt. BS.PhạmNgọcThanhTinđăngvào01/09/200609:29:48 ...