Phát triển nông nghiệp xanh vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ giai đoạn 2021-2030

Trên cơ sở khái quát lý luận về nông nghiệp xanh, tác giả phân tích thực trạng, chỉ rõ những kết quả đạt được, cũng như chỉ ra các khó khăn, thách thức trong phát triển nông nghiệp xanh của vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ, từ đó đề xuất những giải pháp thúc đẩy trong thời gian tới. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển nông nghiệp xanh vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ giai đoạn 2021-2030 PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP XANH VÙNG BẮC TRUNG BỘ VÀ DUYÊN HẢI TRUNG BỘ GIAI ĐOẠN 2021-2030 ThS. Đỗ Thế Dương Học viện Chính sách và Phát triển Email: duongdtvn2403@apd.edu.vnTóm tắt: Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 03 tháng 11 năm 2022 của Bộ Chính trị về pháttriển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hảiTrung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã đặt ra mục tiêu: phát triển nôngnghiệp vùng trở thành vùng sản xuất nông nghiệp có tốc độ tăng trưởng khá, hiệu quả vàbền vững. Trong đó, đặc biệt chú trọng đến việc phát triển nông nghiệp xanh, nông nghiệpsinh thái theo hướng đa giá trị, bảo đảm sự phát triển toàn diện trong mối tương tác vớimôi trường sinh thái. Trên cơ sở khái quát lý luận về nông nghiệp xanh, tác giả phân tíchthực trạng, chỉ rõ những kết quả đạt được, cũng như chỉ ra các khó khăn, thách thức trongphát triển nông nghiệp xanh của vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ, từ đó đề xuấtnhững giải pháp thúc đẩy trong thời gian tới.Từ khóa: Kinh tế xanh, nông nghiệp xanh, Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ,công nghệ cao. GREEN AGRICULTURE DEVELOPMENT IN THE NORTH CENTRAL AND MEDICAL COASTAL IN THE 2021-2030 PERIODAbstract:Resolution No. 26-NQ/TW dated November 3, 2022 of the Politburo on socio-economic development and assurance of national defense and security in the North Centraland Central Coast regions to 2030, with a vision to 2045 set the goal of turning localagriculture into an agricultural production area towards high, effective and sustainablegrowth rate. In particular, special attention is paid to the multi-value development of greenagriculture and ecological agriculture, assurance of comprehensive development ininteraction with ecological environment. Based on an overview of the theory of greenagriculture, the author analyzes the current situation, points out achievements as well asdifficulties and challenges in the development of green agriculture in the North Centraland Central Coast regions, thereby proposing schemes to boost green agriculture in thecoming time.Keywords: Green economy, green agriculture, North Central and South Central Coast,high technology.GIỚI THIỆU Trong thời gian qua, nông nghiệp Việt Nam dù đã đạt được tốc độ tăng trưởng caovề sản lượng, nhưng thành tựu này cũng đang đi kèm những tổn thất lớn về môi trường. Sựphát triển theo chiều rộng và chiều sâu của nền nông nghiệp Việt Nam trong vài thập kỷ 310qua đã mở rộng dấu chân môi trường (environmental footprint) nông nghiệp [10, 34]. Nóicách khác, tăng trưởng nông nghiệp Việt Nam dựa khá nhiều vào sức lao động, tài nguyênthiên nhiên và hóa chất trong sản xuất, điều này đã đẩy nhanh quá trình hủy hoại rừng, hệsinh thái, thoái hóa đất, ô nhiễm nguồn nước và phát thải khí nhà kính. Trong bối cảnh đó,việc chuyển đổi nền nông nghiệp từ nâu sang xanh là giải pháp, là xu hướng tất yếu. Bởi,nông nghiệp xanh là mô hình nông nghiệp vừa đáp ứng được nhu cầu lương thực củangười dân, vừa không gây ảnh hưởng tới môi trường và sức khỏe. Việc phát triển ngànhnông nghiệp theo hướng xanh không những góp phần sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quảcác nguồn tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường, mà còn làm thay đổi cơ cấu sản xuấtvà tiêu dùng, mang lại hiệu quả kinh tế, tạo thêm nhiều việc làm, nâng cao đời sống chongười dân. Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ là vùng có điều kiện khí hậu khắc nghiệt“sáng chắn bão giông, chiều ngăn nắng lửa”. Dưới tác động của biến đổi khí hậu, cườngđộ, tần suất của loại hình thiên tai bão, lũ lụt, sạt lở đất, biển xâm thực, hạn hán, xâm nhậpmặn ngày càng khốc liệt đe dọa nghiêm trọng tới đời sống người dân, tới nền kinh tế vùng,đặc biệt là tới nông nghiệp, bởi đây là ngành chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi thời tiết. Bên cạnh đó, vùng có lãnh thổ hẹp, địa hình dốc cùng với lượng mưa phân bố theomùa dẫn đến tình trạng nguồn nước vừa thiếu, vừa thừa gây ra lũ lụt, sạt lở đất vào mùamưa, hạn hán vào mùa khô. Theo tính toán cân bằng nước đến năm 2030 toàn vùng sẽthiếu hụt khoảng 2,1 triệu m3, đặc biệt nghiêm trọng vào mùa khô. Cùng với đó, tài nguyênđất của vùng cũng đang bị suy thoái; toàn vùng có 1.345 nghìn ha đất nông nghiệp bị suythoái ở mức trung bình đến nghiêm trọng và hơn 269 nghìn ha đất bị sa mạc hóa do thiếunước [4]. Những yếu tố này cũng đang gây những bất lợi lớn cho phát triển nông nghiệpcủa vùng. Trong bối cảnh đó, việc chuyển hướng phát triển ngành nông nghiệp vùng BắcTrung Bộ và Duyên hải Trung Bộ từ “nâu” sang xanh là giải pháp tất yếu. Trên cơ sở nhậnđịnh thực trạng phát triển nông nghiệp xanh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộthời gian qua, tác giả đưa ra một số giải pháp cơ bản thúc đẩy việc phát triển nông nghiệpxanh trên địa bàn thời gian tới.1. Khái niệm và lợi ích của nông nghiệp xanh1.1. Khái niệm nông nghiệp xanh Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), nông nghiệp xanh là cáchthức phát triển ngành nông nghiệp, trong đó tối đa hóa cơ hội khai thác các nguồn tàinguyên sạch, dẫn đến một mô hình nông nghiệp tăng trưởng bền vững gắn hơn với bảo vệmôi trường [7]. Còn GS. TS. NGND Võ Tòng Xuân, khi trao đổi với báo Dân tộc miền núi để chỉra rằng, nông nghiệp xanh có thể hiểu đơn giản là nền nông nghiệp phù hợp với môi trườngsinh thái, không phát thải khí nhà kính. Việt Nam hướng tới nền nông nghiệp xanh là cầnthực hành nông nghiệp để không phát thải khí nhà kính, không gây ra tác động biến đổi khíhậu [1]. Hiện nay, có rất nhiều quan niệm về nông nghiệp xanh. Trong đó, có quan niệm coi ...