Phương pháp dạy học Ngữ văn theo yêu cầu phát triển năng lực

Bài viết tập trung làm rõ và thống nhất cách hiểu về phương pháp dạy học, từ đó phân biệt sự khác nhau giữa dạy học theo nội dung với dạy học phát triển năng lực. Trong bài viết, tác giả phân tích cách hiểu về phương pháp dạy học, sự khác nhau giữa dạy học nội dung và dạy học phát triển năng lực.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương pháp dạy học Ngữ văn theo yêu cầu phát triển năng lực NGHIÊN CỨU LÍ LUẬNPhương pháp dạy học Ngữ văn theo yêu cầu phát triển năng lựcĐỗ Ngọc ThốngViện Khoa học Giáo dục Việt Nam Bài viết tập trung làm rõ và thống nhất cách hiểu về phương pháp dạy học, từ101 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội, Việt Nam đó phân biệt sự khác nhau giữa dạy học theo nội dung với dạy học phát triển năng lực.Email: thongdongoc@yahoo.com Trong bài viết, tác giả phân tích cách hiểu về phương pháp dạy học, sự khác nhau giữa dạy học nội dung và dạy học phát triển năng lực. Theo tác giả, phương pháp dạy học là cách thức hoạt động của giáo viên khi thực hiện dạy học; quy định mô hình hoạt động của giáo viên nhằm giúp học sinh chiếm lĩnh đối tượng và đạt được mục tiêu bài học. Dạy học Ngữ văn theo hướng nội dung chủ yếu là thầy cô giảng giải cái hay, cái đẹp của bài văn, bài thơ đó cho học sinh nghe, đọc cho học sinh chép lại những cảm xúc và suy nghĩ của chính thầy cô về áng văn ấy. Dạy học Ngữ văn theo hướng phát triển năng lực đòi hỏi giáo viên phải biết tổ chức hoạt động trong giờ học để học sinh làm việc, trao đổi, tranh luận, từ đó tự rút ra kết luận về các kiến thức và nội dung vấn đề. Cái hay, cái đẹp của văn bản - tác phẩm được khám phá bởi chính người học, theo quan niệm, trình độ và tâm lí, tình cảm, nhận thức của học sinh. Phương pháp dạy học; môn Ngữ văn; phát triển năng lực. Nhận bài 24/02/2018 Nhận kết quả phản biện và chỉnh sửa 15/3/2018 Duyệt đăng ngày 25/3/2018. 1. Đặt vấn đề Thuật ngữ PPDH hiện được sử dụng rất đa dạng và thiếu nhất Việc chuyển từ dạy học (DH) Ngữ văn theo chương trình nội quán, thiếu sự phân biệt với các thuật ngữ gần nó như biện phápdung sang DH theo chương trình phát triển năng lực tất yếu DH, kĩ thuật DH, thậm chí lẫn với cả quan điểm và hình thức DH.đòi hỏi phải thay đổi phương pháp dạy học (PPDH) và kiểm Có hai hướng sử dụng chữ phương pháp; phần lớn được dùngtra đánh giá. Muốn thế, cần làm rõ một số vấn đề thiết yếu sau: theo nghĩa chung/thông thường (nghĩa rộng) đó là những cách1/ PPDH phát triển năng lực khác gì DH theo nội dung? Hai thức tiến hành một công việc nào đó như trong các cụm từ phươngcách DH này có mối quan hệ như thế nào? DH phát triển năng pháp vào bài, phương pháp dạy HS giỏi, phương pháp viết đoạnlực có cần nội dung không?; 2/ Tại sao cần chuyển sang PPDH văn, phương pháp dạy HS yếu kém,... Bên cạnh đó, phương phápphát triển năng lực? Trong dạy hiện hành đã có DH phát triển được dùng theo nghĩa hẹp, chỉ tên một phương pháp cụ thể trongnăng lực chưa? Hạn chế lớn nhất của PPDH hiện hành là gì? DH nói chung và DH môn học nói riêng.Cần điều chỉnh đổi mới ở chỗ nào?; 3/ DH phát triển năng lực Trong DH nói chung, đã có rất nhiều định nghĩa, cáchcần chú ý những gì? (giáo án, quy trình lên lớp, phương tiện, hiểu về PPDH, do khuôn khổ bài viết, chúng tôi không tiệnhình thức tổ chức và kiểm tra, đánh giá kết quả; vai trò và công dẫn ra. PPDH theo chúng tôi, là cách thức hoạt động củaviệc người dạy, vai trò và công việc của người học).Tuy nhiên, GV khi thực hiện DH; quy định mô hình hoạt động của GVdo khuôn khổ bài viết, ở đây chúng tôi chỉ tập trung làm rõ và nhằm giúp HS chiếm lĩnh đối tượng và đạt được mục tiêuthống nhất cách hiểu về PPDH, từ đó phân biệt PPDH theo nội bài học. Có thể dẫn ra một số PPDH chung cho nhiều môndung với DH phát triển năng lực. học như: Thuyết trình; Hỏi - Đáp; Làm mẫu; Thảo luận; Trò chơi; Luyện tập... Đương nhiên, các PPDH chung này 2. Nội dung nghiên cứu khi vận dụng vào mỗi môn học phải mang nội dung, màu 2.1. Phương pháp dạy học sắc của mỗi môn học. Điều đáng lưu ý là ngoài các PPDH Khi đề cập tới PPDH cần phân biệt với quan điểm DH (cấp đ ...