Phương pháp điều tra trong NCKH giáo dục

Phương pháp phỏng vấn: là phương pháp dùng một hệ thống câu hỏimiệng để người được phỏng vấn trả lời bằng miệng nhằm thu được những thông tinnói lên nhận thức hoặc thái độ của cá nhân họ đối với một sự kiện hoặc vấn đề đượchỏi.Đây là hình thức điều tra cá nhân – cá nhân, thường được sử dụng trong giai đoạnđầu khi mới làm quen với khách thể. Khi đó người điều tra phỏng vấn một vài cá nhânchủ yếu để thăm dò, phát hiện vấn đề, chuẩn bị cho hệ thống câu hỏi trong phiếuđiều tra....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương pháp điều tra trong NCKH giáo dục 1 PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRA TRONG NCKH GIÁO DỤC Phạm Phúc Tuy Khoa Sư phạm - Trường ĐH Thủ Dầu Một1. Một số điểm cơ bản về phương pháp điều tra: Điều tra trong nghiên cứu khoa học là dùng một hệ thống câu hỏi theo nhữngnội dung xác định nhằm thu thập những thông tin khách quan nói lên nhận thức và tháiđộ của người được điều tra ( có thể là cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh, phụ huynhhọc sinh…. ) Phương pháp này có 2 hình thức cơ bản: + Phương pháp phỏng vấn: là phương pháp dùng một hệ thống câu hỏimiệng để người được phỏng vấn trả lời bằng miệng nhằm thu được những thông tinnói lên nhận thức hoặc thái độ của cá nhân họ đối với một sự kiện hoặc vấn đề đượchỏi.Đây là hình thức điều tra cá nhân – cá nhân, thường được sử dụng trong giai đoạnđầu khi mới làm quen với khách thể. Khi đó người điều tra phỏng vấn một vài cá nhânchủ yếu để thăm dò, phát hiện vấn đề, chuẩn bị cho hệ thống câu hỏi trong phiếuđiều tra. Phương pháp này có thuận lợi là dễ tiến hành,mất ít thời gian và trực tiếp chongay thông tin cần biết.Tuy nhiên phương pháp này chỉ có thể tiến hành được với mộtsố ít cá nhân cho nên thông tin thu được không mang tính khái quát. Nếu phỏng vấnnhiều người thì mất rất nhiều thời gian, mặt khác các thông tin thu được cũng khóthống kê, xử lý. + Phương pháp điều tra bằng an-két:Là phương pháp dùng một hệ thốngcâu hỏi được chuẩn bị sẵn trên giấy theo những nội dung xác định, người được hỏi sẽtrả lời bằng cách viết trong một thời gian nhất định.Phương pháp này cho phép điềutra, thăm dò ý kiến đồng loạt nhiều người, có khi cả hàng người nên thường được sửdụng trong các cuộc điều tra xã hội học, trong nghiên cứu khoa học giáo dục…. Cần lưu ý là cả phương pháp phỏng vấn và điều tra bằng an-két đều chỉ chonhững thông tin về nhận thức, thái độ của đối tượng chứ chưa cho biết hành động củahọ. Vì thế chúng phải được phối hợp với những phương pháp nghiên cứu khác nhưquan sát, nghiên cứu sản phẩm hoạt động…để có được thông tin đầy đủ về đốitượng. Ngòai hai hình thức cơ bản trên, hiện nay với sự phát triển của công nghệthông tin, phương pháp điều tra còn có thể tiến hành trên mạng internet. Điểm mạnhcủa hình thức này là có thể thu được một số lượng rất lớn ý kiến trả lời. Tuy nhiên,người nghiên cứu không thể chủ động nắm chắc đối tượng trả lời phỏng vấn có đúngyêu cầu của đề tài hay không cũng như tính xác thực của những ý kiến trả lời (có thểcó phần “ảo” trong số những ý kiến thu được ). Trong khuôn khổ của bài này, tôi chỉ trình bày chi tiết về phương điều tra bằngan-ket.2. Hình thức câu hỏi trong điều tra bằng an-két: Điều tra bằng an-két là một phương pháp được sử dụng phổ biến trong điềutra xã hội học và nghiên cứu khoa học giáo dục. An-két ( có nhiều cách gọi khácnhau:phiếu hỏi, phiếu phỏng vấn, phiếu trưng cầu ý kiến, phiếu điều tra ) là công cụchủ yếu của phương pháp này. Hiệu quả của phương pháp phụ thuộc rất lớn vào việc 2thiết kế một bản an-két chuẩn có khả năng đem lại cho người nghiên cứu nhữngthông tin đầy đủ,chính xác về đối tượng nghiên cứu.Mặt khác, một an-két được thiếtkế chuẩn sẽ giúp cho việc tổng hợp, thống kê, xử lý các thông tin thu thập được dễdàng, thuận lợi. Có 3 lọai an-két : an-két đóng, an-két mở và an-két kết hợp 2 hình thức đóng vàmở. 2.1 An-ket đóng là hình thức người điều tra đưa ra câu hỏi cùng với nó là cácphương án trả lời , theo đó người trả lời chọn một hoặc nhiều phương án trả lời phùhợp với ý kiến của mình ( việc được chọn một hay nhiều phương án trả lời tùy vàonội dung, yêu cầu của từng câu hỏi cụ thể ) Trong an-két đóng có thể sử dụng những loại câu hỏi sau đây: a/ Lọai câu hỏi được lập theo thang định danh :Trong những câu hỏi này ngườitrả lời chỉ được chọn 1 hoặc được chọn nhiều phương án trả lời phù hợp với ý kiếncủa mình. Ví dụ 1:Theo anh ( chị ) việc thực hiện chương trình môn học HĐGDNGLLcần phải ( đánh dấu X vào ô tương ứng phương án được chọn ): □ Nhất thiết theo đúng qui định của Bộ GD-ĐT □ Nên vận dụng cho phù hợp hòan cảnh của địa phương,của trường Ví dụ 2: Những khó khăn chủ yếu khi triển khai thực hiện chương trình mônhọc HĐGDNGLL ở trường của anh ( chị ) là : □ Không có thời gian để xếp TKB □ CSVC hạn chế □ Kinh phí hạn hẹp □ Năng lực tổ chức họat động của GVCN còn hạn chế □ HS không hứng thú họat động( Trong câu hỏi ở ví dụ 2 người trả lời có thể lựa chọn một hoặc nhiều phương ánphù hợp với ý kiến của mình ) b/ Lọai câu hỏi được lập theo thang thứ tự: Ví dụ 1: Theo anh ( chị ) việc tổ chức lớp tập huấn này là: ...