Quốc triều hình luật

Tài liệu trình bày một số Điều luật được trích từ Bộ luật Hồng Đức (có tên gọi khác là Quốc triều hình luật hay Lê triều hình luật) nhằm phục vụ môn học Lịch sử Nhà nước và Pháp luật Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quốc triều hình luật QUỐCTRIỀUHÌNHLUẬT (“BỘLUẬTHỒNGĐỨC”HAY“LÊTRIỀUHÌNHLUẬT” (Trích)Điều1.Nămhìnhphạt1. Xuyhình(đánhroi),cónămbậc:  Từ10đến50roi,chialàm5bậc:10roi,20roi,30roi,40roi,50roi,tùytheotộimà thêmbớt.Xử tộinàycóthể kèmtheophạttiền,biếmchức,hoặcchỉxửriêngtội này.Đànông,đànbàđềuphảichịu.Vềtộiđồ,lưuchỉđànbàphảichịu.2. Trượnghình(đánhtrượng),cónămbậc:  Từ60đến100trượng,chialàm5bậc:60trượng,70trượng,80trượng,90trượng, 100trượng,tùytheotộimàthêmbớt.Xử tộinàycóthể cùngvớitộilưu,tộiđồ, biếmchức,hoặcxửriêng,chỉđànôngphảichịu.3. Đồhình,cóbabậc:  Từthuộcđinhđếnkhaođinhthứphụđếntangthấtphụlàmộtbậc.  Từtượngphườngbinhđếnxuythấttỳlàmộtbậc.  Từchủngđiềnbinhđếnthungthấttỳlàmộtbậc.  Theotộimàthêmbớt. a. Dịchđinh(thuộcđinh,quânđinh,xãđinh,khaođinh);dịchphụ(thứphụ,viênphụ, tangthấtphụ). Đànôngphạmtộinhẹthìđánh80trượng,cóquanchứcthìđồ làmthuộcđinhcác viện,hayquânđinhởbảnsảnh;dânthìđồlàmxãđinhởbảnxã;phạmtộinặngthì đánh80trượng,đồlàmdịchđinhbắtphảilàmviệc.Đànbàphạmtộinhẹthìđánh 50roi,dânthìđồlàmthứphụởlàng,vợcácviênchứcthìđồlàmviênphụ;phạm tộinặngthìđánh50roi,đồlàmtangthấtphụ,bắtphảilàmviệc. b. Tượngphườngbinh;xuythấttùy. Đànôngthìđánh80trượng,thíchvàocổ 2chữ,đồ làmtượngphườngbinh,bắt phảilàmviệc.Đànbàthìđánh50roi,thíchvàocổ 2chữ,đồ làmxuythấttỳ,bắt phảilàmviệc. c. Chủngđiềnbinh;thungthấttỳ. Đànôngthìđánh80trượng,thíchvàocổ 4chữ,đồ làmchủngđiềnbinh,bắtđeo xiềng,đàylàmviệcởDiễnChâu.Đànbàthìđánh50roithíchvàocổ4chữ,đồlàm thungthấttỳ,bắtphảilàmviệc.4. Lưuhinh,cobabâc: ̀ ́ ̣ Tưchâugânđênchâuxa,chialambâc,tuytheotôimatănggiam. ̀ ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ ̀ ̉ a. Châugân:Đanôngđanh90tr ̀ ̀ ́ ượng,thichvaomăt6ch ́ ̀ ̣ ư,bătphaiđeoxiêng,đayđi ̃ ́ ̉ ̀ ̀ ̀ ̣ ở cacn lamviêc ́ ơiNghêAn,HaHoa.Đanbađanh50roi,thichvaomăt6ch ̣ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ữ, ̉ ̉ ̀ ̣ ́ ̣ ướiđâycungtheonh khôngphaiđeoxiêng,bătphailamviêc,cactôid ̀ ́ ̃ ưthê. ́ 1 b. Châungoai:Đanh90tr ̀ ́ ượng,thichvaomăt8ch ́ ̀ ̣ ữ,bătđeoxiênghaivong,đayđilam ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ởnhưngx viêc ̃ ưBôChinh. ́ ́ ́ c. Châuxa:Đanh100tr ́ ượng,thichvaomăt10ch ́ ̀ ̣ ư,bătđeoxiêngbavong,đayđilam ̃ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ởcacx viêc ́ ưCaoBăng. ́ ̀5. Tửhình,có3bậc:  Thắtcổ,chém;  Chémbêuđầu;  Lăngtrì.Điều2.Mườitộiác(thậpác)1. Mưuphản,làmưumôlàmnguyđếnxãtắc.2. Mưuđạinghịch,làmưupháhủytôngmiếu,lăngtẩm,cungđiệnnhàvua.3. Mưuchốngđối,làmưuphảnnướctheogiặc.4. Ácnghịch,làđánhvàmưugiếtôngbà,chamẹ,bác,chú,thím,cô,anh,chị,em,ôngbà ngoại,ôngbàchamẹchồng.5. Bấtđạo,làgiếtmộtnhàbangườikhôngđángtộichết,giếtngườichặtthayratừng mảnh,bỏthuốcđộcbùamê.6. Đạibấtkính,làăntrộmđồthờtronglăngmiếu,đồngựdụng;làmgiảấntíncủavua; chế thuốcngự khôngtheođúngphươngthuốc,baogóiđề lầm;nếungự thiềnphạm vàonhữngmónăncấm;khônggiữgìnthuyềnngự chođượcchắcchắn;chỉtríchnhà vuavàđốivớisứgiảnhàvuakhôngđúnglễbầytôi.7. Bấthiếu,lat ̀ ố cáo,rủamắngôngbà,chamẹ,tráilờichamẹ dạybảo;nuôinấng thiếuthốn,cótangchamẹ màlấyvợ,lấychồng,vuichơiănmặcnhư thường;nghe thấytangôngbà,chamẹmàgiấu,khôngcửai;nóidốilàôngbàchachết.8. Bấtmục,làgiếthaybánnhữngngườitronghọ từ hàngphảiđể t ...