Rất, rất sơ lược về readymade art

Tác phẩm loại readymade art nổi tiếng nhất của DuchampThuật ngữ “nghệ thuật nhặt được” (found art) – hoặc phổ biến hơn: “đồ nhặt được” (found object), hay “nghệ thuật làm sẵn” (readymade art) diễn tả loại nghệ thuật được tạo nên từ việc sử dụng một cách “y xì”, (nhưng thường là có biến đổi chút chút), những vật bình thường không ai coi là nghệ thuật, do ngày thường chúng vẫn mang chức năng phinghệ thuật. Nếu found object được coi là nghệ thuật thì đó là nhờ người nghệ sĩ chỉ định cái vật ấy, object ấy...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rất, rất sơ lược về readymade artRất, rất sơ lược về readymade artTác phẩm loại readymade art nổi tiếng nhất của DuchampThuật ngữ “nghệ thuật nhặt được” (found art) – hoặc phổ biến hơn: “đồnhặt được” (found object), hay “nghệ thuật làm sẵn” (readymade art)diễn tả loại nghệ thuật được tạo nên từ việc sử dụng một cách “y xì”,(nhưng thường là có biến đổi chút chút), những vật bình thường khôngai coi là nghệ thuật, do ngày thường chúng vẫn mang chức năng phi-nghệ thuật.Nếu found object được coi là nghệ thuật thì đó là nhờ người nghệ sĩ chỉđịnh cái vật ấy, object ấy là nghệ thuật. Khung cảnh đặt nó vào (thí dụmột gallery, một bảo tàng) thường là một yếu tố hết sức then chốt.Thoạt tiên, ý tưởng “nâng phẩm giá” cho những thứ tầm thường theolối này là một thách thức ngang ngược với lối phân định vẫn đượcngười đời chấp thuận, giữa cái là nghệ thuật và cái không là nghệthuật. Mặc dầu đến hôm nay, việc này đã được xem là “cũng chấp nhậnđược”, thì cũng không phải là không còn tranh cãi.Thí dụ triển lãm My bed của Tracey Emin chỉ có một cái giường bầyhầy chưa dọn. Ý của nghệ sĩ là cho khán giả không gian, thời gian màsuy ngẫm về một đồ vật; biết đâu thưởng thức một found object theocách này có thể làm nảy sinh suy tưởng triết học ở người xem!My Bed của Tracey EminTuy nhiên, để một found object được coi là nghệ thuật thì người nghệ sĩphải “cài cắm” thêm, chí ít là một ý tưởng cho nó; tức là, nghệ sĩ cầnphải chỉ định cái vật đó là nghệ thuật; và việc này thường được củng cốthêm nhờ một cái tít. Ngoài ra, cũng phải ít nhiều biến đổi cái vật ấy(chứ không giữ nguyên y xì), mặc dầu không được quá tay khiến cuốicùng không còn nhận ra nó.Thuật ngữ readymade được Marcel Duchamp đặt ra vào năm 1915 đểdiễn tả loại found art của ông. Năm 1913, ông “lắp” tác phẩmreadymade đầu tiên, đặt tên Bánh xe đạp. Năm 1917, ông đặt một bồntiểu, ký lên đó một cái tên giả “R. Mutt”, làm cả thế giới mỹ thuậthoang mang không biết đâu mà lần.Bicycle WheelNhưng tác phẩm được coi là thuần readymade đầu tiên của ông là Giágác chai, là một cái giá để hong chai lọ, có ký tên Duchamp trên đó.Bottle Rack của DuchampViệc dùng các found object sau đó được nhóm Dada nhanh chóng kếtục, với Man Ray và Francis Picabia gắn mấy cái lược lên một bứctranh để thể hiện đấy là tóc. Một tác phẩm nổi tiếng của Man Ray cótên Gift (1921) là một chiếc bàn ủi có đinh thòi ra tua tủa ở mặt để ủi,tức muốn nói cái bàn ủi này vô dụng.Rồi từ đó readymade art phát triển thành nhiều dạng.Gộp nhiều thứ nhặt được với nhau thì ra một loại có tên gọiassemblage. Thí dụ một tác phẩm của Marcel Duchamp: Why NotSneeze, Rose Sélavy? (Sao không hắt xì hả Rose Sélavy?), gồm mộtlồng chim nhỏ chứa một cái nhiệt kế, một cái nang mực, 151 thỏi đáhoa cương giả bộ làm những cục đường.Rồi loại tác phẩm dùng những sản phẩm tiêu thụ được sản xuất hàngloạt, xếp trong gallery như một tác phẩm điêu khắc, thì được gọi làcommodity sculpture, thí dụ Two Ball 50/50 Tank (1985) của JeffKoons gồm hai quả bóng rổ nổi trong cái bể chứa một nửa nước (rõràng là có ảnh hưởng Damien Hirst).Rồi đến trash art (Nghệ thuật rác) là gom những thứ đã thải đi, đôi khichính xác là moi ra từ đống rác.Tác phẩm từ rác của Michael SohnCuối cùng, ở thời đại của công nghệ thông tin, found art, found object,readymade art có thể là một hình ảnh trên internet, biến đổi chút chútbằng công cụ hình họa vi tính và thành… tác phẩm.