Rèn luyện tư duy sáng tạo cho sinh viên ngành Toán ở Trường Đại học Thủ đô Hà Nội thông qua dạy học giải bài tập giải tích

Đổi mới phương pháp dạy học không chỉ nhằm mục tiêu thay đổi cách dạy truyền thụ kiến thức một chiều mà chú trọng dạy học rèn luyện năng lực cho người học. Bài viết đề cập một số vấn đề về rèn luyện TDST cho SV ngành Toán Trường Đại học Thủ Đô thông qua dạy học giải bài tập giải tích.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Rèn luyện tư duy sáng tạo cho sinh viên ngành Toán ở Trường Đại học Thủ đô Hà Nội thông qua dạy học giải bài tập giải tích Equipment with new general education program, Volume 1, Issue 304 (January 2024) ISSN 1859 - 0810 Rèn luyện tư duy sáng tạo cho sinh viên ngành Toán ở Trường Đại học Thủ đô Hà Nội thông qua dạy học giải bài tập giải tích Hoàng Ngọc Oanh* *Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Received: 20/12/2023; Accepted: 28/12/2023; Published: 06/1/2024 Abstract: Teaching today does not stop at imparting knowledge to students, but also comprehensively develops and best promotes the potential and creativity of each individual. To achieve that, education need to create a generation of dynamic students with creative thinking. Calculus is a part of knowledge that has a lot of potential in developing creative thinking for students. The article addresses some issues about training creative thinking for Mathematics students at Ha Noi metropolitan University through teaching and solving calculus exercises. Keywords: Analytical thinking, creative thinking, analysis, student.1. Mở đầu Theo chúng tôi: TDST là tư duy theo hướng phát Đổi mới phương pháp dạy học không chỉ nhằm hiện và giải thích bản chất sự vật theo lối mới, hoặcmục tiêu thay đổi cách dạy truyền thụ kiến thức một tạo ra ý tưởng mới, cách giải quyết vấn đề mới.chiều mà chú trọng dạy học rèn luyện năng lực cho 2.2. Một số yếu tố cơ bản của tư duy sáng tạongười học. Do vậy, sáng tạo là một trong những yếu TDST gồm 5 thành tố cơ bản sau: tính mềm dẻo;tố của tư duy mà sinh viên (SV) cần có. Trong thời tính nhuần nhuyễn; tính độc đáo; tính hoàn thiện vàđại mới, GD-ĐT đòi hỏi cần có những yêu cầu về tính nhạy cảm vấn đề; trong các thành tố này thì tínhviệc rèn luyện trí thông minh, sáng tạo, tính năng mềm dẻo, tính nhuần nhuyễn, tính độc đáo là 3 tínhđộng, thích nghi với những thay đổi nhanh của xã chất cơ bản của TDST.hội. Trong quá trình giảng dạy ở đại học, giảng viên Tính mềm dẻo: là năng lực dễ dàng chuyển từ(GV) ngoài việc truyền thụ kiến thức cho SV còn cần hoạt động trí tuệ này sang hoạt động trí tuệ khác, từphải chú trọng rèn luyện tư duy sáng tạo (TDST) cho thao tác tư duy này sang thao tác tư duy khác, vậnSV. Bài viết đề cập một số vấn đề về rèn luyện TDST dụng linh hoạt các hoạt động phân tích, tổng hợp,cho SV ngành Toán Trường Đại học Thủ Đô thông so sánh…Tính mềm dẻo của tư duy còn được thểqua dạy học giải bài tập giải tích. hiện ở chỗ suy nghĩ không rập khuôn, không áp dụng2. Nội dung nghiên cứu một cách máy móc kinh nghiệm, kiến thức, kĩ năng2.1. Tư duy sáng tạo vào hoàn cảnh mới, nhìn thấy chức năng mới của đối TDST là sự vận dụng các kinh nghiệm giải quyết tượng đã biết.vấn đề này cho các vấn đề khác, tạo nên kinh nghiệm Tính nhuần nhuyễn: Tính nhuần nhuyễn là khảmới dựa trên kinh nghiệm cũ, do đó làm phong phú năng làm chủ tư duy, làm chủ kiến thức, kĩ năng vàthêm kinh nghiệm và tạo sự thay đổi về chất cho các thể hiện tính đa dạng của các cách xử lí khi giải quyếtsự vật. Lê Hải Yến khi nghiên cứu về tư duy đã cho vấn đề. Đó chính là năng lực tạo ra một cách nhanhrằng: TDST hay tư duy khám phá là loại tư duy mở, chóng sự tổ hợp giữa các yếu tố riêng lẻ của tìnhphi logic, có quan hệ chặt chẽ với tư duy phê phán huống, hoàn cảnh, đưa ra giả thuyết về ý tưởng mới.hay tư duy lập luận logic trong tìm kiếm giải pháp Nó được đặc trưng bởi khả năng tạo ra một số lượnggiải quyết vấn đề [4]. Nhà sư phạm Polya nêu quan nhất định các ý tưởng.niệm về TDST như sau: TDST là tư duy tạo ra những Tính độc đáo: Tính độc đáo là khả năng tìm kiếmtư liệu, phương tiện giải các bài toán sau này. Các bài và giải quyết vấn đề bằng phương thức lạ hoặc duytoán vận dụng những tư liệu phương tiện này có số nhất. Tính độc đáo được đặc trưng bởi các khả nănglượng càng lớn thì mức độ sáng tạo của tư duy càng như: tìm ra những liên tưởng và kết hợp mới; tìm racao [1]. Các quan niệm trên cho thấy bản chất của các mối liên hệ trong những sự kiện không có liên hệTDST của con người là tìm ra cái mới, cái độc đáo. với nhau; tìm ra những giải pháp lạ tuy đã biết những 127 Journal homepage: www.tapchithietbigiaoduc.vn Equipment with new general education program, Volume 1, Issue 304 (January 2024) ISSN 1859 - 0810 giải pháp khác. a b Tính hoàn thiện: Tính hoàn thiện là khả năng lập Dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi = (2). Từ (1) x y kế hoạch, phối hợp các ý nghĩ và hành động, phát -ac -bc và (2) ta có: x = = 2 2;y . Vậy hàm số f (x, y) triển ý tưởng, kiểm tra và kiểm chứng ý tưởng a +b ...