Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hình thành phẩm chất, năng lực cho học sinh thông qua hoạt động lao động sản xuất

Mục đích nghiên cứu đề tài là giáo dục phẩm chất, năng lực thông qua lao động sản xuất cho học sinh ở trường THPT đã đạt một số thành công nhất định. Tôi muốn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục phẩm chất, năng lực thông qua lao động sản xuất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hình thành phẩm chất, năng lực cho học sinh thông qua hoạt động lao động sản xuất A. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Mục đích của giáo dục là đào tạo ra những con người toàn diện, phát triểnnhững phẩm chất năng lực cần thiết đối với người lao động, ý thức và nhân cáchcông dân, khả năng tự học và ý thức học tập suốt đời, khả năng lựa chọn nghềnghiệp phù hợp với năng lực và sở thích, điều kiện hoàn cảnh của bản thân để tiếptục học lên, học nghề hoặc tham gia vào cuộc sống lao động. Trong thời đại ngày nay, khi nền kinh tế đất nước đã có nhiều bước chuyểnmình, đa số các gia đình đều có kinh tế khá giả. Con em của học có điều kiện họctập tốt hơn. Hầu như các gia đình đều đặt mục tiêu học tập của con em mình làphải học thật giỏi, họ đã quên mất bên cạnh việc học kiến thức trong sách vở, thìvấn đề lao động hình thành kỹ năng, năng lực trong lao động, ý thức công việc, ýthức lao động đóng vai trò không kém phần quan trọng. Lao động tạo ra của cải vậtchất, tạo ra sản phẩm phục vụ bản thân, gia đình và xã hội. Tự mình tạo ra sảnphẩm phục vụ bản thân mà không phụ thuộc người khác. Hoạt động lao động sản xuất là hoạt động rất mờ nhạt trong các trườngTHPT. Nhưng đây là hoạt động hết sức quan trọng. Hoạt động này rèn luyện chohọc sinh những kĩ năng, năng lực cũng như các phẩm chất tốt đẹp của người laođộng như cần cù, tỉ mỉ, kỉ luật…Nếu không tổ chức hoạt động giáo dục lao độngdễ phát sinh tâm lý lười biếng, dựa dẫm, ỷ lại, ăn bám, coi thường lao động chântay. Hiện nay, trong mỗi gia đình các bậc phụ huynh đang làm thay những côngviệc đáng lẽ ra học sinh phải biết làm và làm được. Bố, mẹ chỉ yêu cầu con mìnhhọc, học và học, họ vô tình đã cướp đi quyền được làm việc, được lao động củacon mình. Các em học sinh hầu như mất khả năng nhận biết thế giới xung quanhqua lao động, và hầu như không có năng lực lao động hoặc năng lực lao động rấthạn chế, có không ít học sinh THPT chưa tự phục vụ được bản thân, chưa nấuđược một bữa ăn cho gia đình, thậm chí còn chưa biết nấu cơm. Vậy, làm thể nào để hình thành, phát triển và thúc đẩy vấn đề Lao động ởhọc sinh THPT? Làm thế nào để hình thành được phẩm chất, năng lực lao độngcho học sinh? Là một nhà giáo dục, tôi luôn luôn suy nghĩ về những câu hỏi đó.Đó chính là lý do mà tôi lựa chọn đề tài: Hình thành phẩm chất, năng lực cho họcsinh thông qua hoạt động lao động sản xuất. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu - Từ thực tiễn những vấn đề nắm bắt được thông qua hoạt động lao động, sảnxuất của học sinh THPT. 1 - Từ thực tiễn của công tác giáo dục phẩm chất, năng lực thông qua lao độngsản xuất cho học sinh ở trường THPT đã đạt một số thành công nhất định. Tôimuốn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tácgiáo dục phẩm chất, năng lực thông qua lao động sản xuất. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tìm hiểu thực trạng vấn đề lao động của học sinh THPT. - Phân tích thực trạng về giáo dục phẩm chất, năng lực cho học sinh THPT. - Phân tích, xác định nguyên nhân và đề ra một số giải pháp nhằm nâng caochất lượng và hiệu quả công tác giáo dục phẩm chất, năng lực cho học sinh THPT. 3. Đối tượng và giới hạn của đề tài Sáng kiến kinh nghiệm tập trung nghiên cứu vấn đề giáo dục hình thànhphẩm chất, năng lực cho học sinh THPT thông qua hoạt động lao động sản xuất từnăm học 2018 - 2019 cho đến nay. 4. Phương pháp nghiên cứu Trong quá trình nghiên cứu, công trình của tôi sử dụng các phương pháp: 4.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin lý luận để xây dựng cơsở lý luận của đề tài như: - Phương pháp phân tích tổng hợp, giải thích. - Phương pháp khái quát hóa. 4.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây dựngcơ sở thực tiễn của đề tài như: - Phương pháp điều tra. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục. - Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm. - Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm. - Phương pháp so sánh, đánh giá. - Phương pháp phỏng vấn, vấn đáp. 4.3. Phương pháp thống kê toán học Phương pháp thống kê theo kết quả điều tra (sử dụng phần mềm Excel để xửlý số liệu). 2 B. PHẦN NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1. Cơ sở lý luận 1.1. Khái niệm, mục đích của lao động “Lao động là vinh quang”. Lao động là hoạt động có mục đích của conngười nhằm tác động, biến đổi các vật chất tự nhiên thành những sản phẩm phụcvụ, đáp ứng nhu cầu sinh tồn của con người. - Lao động là yếu tố đầu tiên, cần thiết cho sự phát triển của một xã hội. - Lao động là yếu tố cơ bản quyết định trong quá trình sản xuất. - Lao đông là yếu tố quyết định sự giàu có của một xã hội. - Lao động là một yếu tố làm con người hoàn thiện hơn. Trong quá trình tiến hoá của loài người. Người hiện đại (homo. Sapien)được phát sinh từ vượn người. Khi mới xuất hiện người nguyên thuỷ đã biết sănbắt, hái lượm. Họ biết chế tạo ra công cụ lao động nhằm đạt hiệu quả cao trong laođộng. Từ chỗ con người chỉ biết săn bắt, hái lượm họ đã chuyển sang kiểu lao độngtrồng trọt, chăn nuôi, từ đó ngành nông nghiệp ra đời và ngày càng phát triển. Laođộng được cộng đồng, xã hội gìn giữ, được lưu truyền, kế thừa từ đời này sang đờikhác. Lao động là cơ sở, là nền tảng giúp con người tạo ra của cải vật chất mà ítphụ thuộc vào thiên nhiên. Nhờ lao động con người nhanh chóng trở thành loàithống trị, có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của loài khác. Nhờ lao động conngười đã tạo ra những sản phẩm phục vụ bản thân, tạo ra làng m ...