Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức lí luận văn học để giải quyết các yêu cầu của đề thi học sinh giỏi môn Ngữ Văn

Sáng kiến Hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức lí luận văn học để giải quyết các yêu cầu của đề thi học sinh giỏi môn Ngữ Văn” với mong muốn đem đến cho các thầy cô giáo và các em học sinh một tài liệu tham khảo hữu ích, cũng là góp phần vào việc nâng cao chất lượng dạy học môn Ngữ văn ở trường phổ thông nói chung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức lí luận văn học để giải quyết các yêu cầu của đề thi học sinh giỏi môn Ngữ Văn BÁOCÁOKẾTQUẢ NGHIÊNCỨU,ỨNGDỤNGSÁNGKIẾN1.Lờigiớithiệu: Líluậnvănhọclàmộtbộ môncủakhoahọcnghiêncứuvănhọc.Nócó nhiệmvụnghiêncứubảnchất,chứcnăngxãhộithẩmmĩvàquyluậtpháttriển củasángtácvănhọc.Dođónócótácdụngxácđịnhphươngphápluậnvàphương phápphântích,cảmthụ vănhọc.Đâylàvấnđề quantrọngkhôngnhữngcho ngườisángtácmàcònđặcbiệtquantrọngđốivớingườihọcvăn.Nhờkiếnthứclíluậnmàhọcsinhcóthểnhậnthứcđúngvấnđềnghịluận.Khilàmbài,họcsinh biếtnhậnxét,đánhgiá,bìnhluận...vấnđề;hiểuđúngđắn,sâusắcnhữngkhái niệm,thuậtngữ vănhọc.Cóthểnói,líluậnvănhọcđóngvaitròmở đường,nónhưchiếcchìakhóagiúpngườihọcvăn“mởcửa”đểđivàokhámphávănhọctừquymôrộng(mộtnềnvănhọc)hayquymôhẹp(tácphẩmvănhọc). TrongcáckìthichọnhọcsinhgiỏicấpTỉnhvàcấpQuốcgianhữngnămgầnđây,đề thiđềuyêucầuphảivậndụngkiếnthứclíluậnvănhọcđể giải quyếtvấnđề.Songtrênthựctế,bàilàmcủahọcsinhdễ“bỏ ngỏ”phầnlíluậnvănhọchoặchiểuchưasâu,chưađúngcáckháiniệm,thuậtngữ vănhọc.Hơnnữa,trithứclíluậnvănhọcđượcđưavàogiảngdạy ở bậcTHPTcònrấtítỏi. Trongphânphốichươngtrìnhtoàncấphọc,họcsinhđượchọc05bàilíluậnvăn họcvớithờilượnglà9tiết/333tiết.Vậykhibồidưỡnghọcsinhgiỏi,ngoàiviệctrangbịkiếnthứcvềtácphẩm,cầncungcấpthêmkiếnthứclíluậnvănhọcnào,rènchocácemkĩnăngvậndụngkiếnthứcđórasaoquảlàđiềukhôngđơngiản. Xuấtpháttừthựctiễntrongquátrìnhônthihọcsinhgiỏi,tôitiếnhành thựchiệnchuyênđề “Hướngdẫnhọcsinhvậndụngkiếnthứclíluận vănhọc để giải quyếtcácyêucầucủa đề thihọcsinhgiỏi môn Ngữ Văn”vớimongmuốnđemđếnchocácthầycôgiáovàcácemhọcsinhmột tàiliệuthamkhảohữuích,cũnglàgópphầnvàoviệcnângcaochấtlượng dạyhọcmônNgữvănởtrườngphổthôngnóichung. 12.Tênsángkiến: “Hướngdẫnhọcsinhvậndụngkiếnthứclíluậnvănhọc để giảiquyếtcácyêucầucủađềthihọcsinhgiỏimônNgữVăn”.3.Tácgiảsángkiến: Họvàtên:NguyễnThịTuyếtNhung. Địachỉ:GiáoviêntrườngTHPTNguyễnTháiHọc. Sốđiệnthoại:0986.229.678. Email:tuesansan@gmail.com.4.Chủđầutưtạorasángkiến:NguyễnThịTuyếtNhung.5.Lĩnhvựcápdụngsángkiến: ÁpdụngtronglĩnhvựcgiảngdạymônNgữ Vănmàtrọngtâmlàcôngtácbồidưỡnghọcsinhgiỏi.6.Ngàysángkiếnđượcápdụnglầnđầu: Năm2017.7.Môtảbảnchấtcủasángkiến: NỘIDUNGCỦASÁNGKIẾNI.Nhữngkiếnthứclíluậnvănhọccầnbồidưỡngchohọcsinh1.Giátrịvănhọcvàtiếpnhậnvănhọc1.1.GiátrịvănhọcGiátrị vănhọclàsảnphẩmkếttinhtừ quátrìnhvănhọc,đápứngnhữngnhu cầukhácnhaucủacuộcsốngconngười,tácđộngsâusắctớiconngườivàcuộcsống.Nhữnggiátrịcơbản:Giátrịnhậnthức,giátrịgiáodục,giátrịthẩmmĩ. 1.1.1.Giátrịnhậnthức*Cơsở:Tácphẩmvănhọclàkếtquảcủaquátrìnhnhàvănkhámphá,lígiảihiệnthực đờisốngrồichuyểnhoánhữnghiểubiếtđóvàonộidungtácphẩm.Bạnđọcđếnvớitácphẩmsẽđượcđápứngnhucầuvềnhậnthức.Mỗingườichỉsốngtrongmộtkhoảngthờigiannhấtđịnh,ởnhữngkhônggian nhấtđịnhvớinhữngmốiquanhệ nhấtđịnh.Vănhọccókhả năngphávỡ giớihạntồntạitrongthờigian,khônggianthựctếcủamỗicánhân,đemlạikhảnăng sốngcuộcsốngcủanhiềungười,nhiềuthời,nhiềunơi.>Giátrị nhậnthứclàkhả năngcủavănhọccóthể đápứngđượcyêucầucủa conngườimuốnhiểubiếtcuộcsốngvàchínhbảnthân,từđótácđộngvàocuộc sốngmộtcáchcóhiệuquả.*Biểuhiện:Quátrìnhnhậnthứccuộcsốngcủavănhọc:nhậnthứcnhiềumặtcủacuộcsốngvớinhữngthờigian,khônggiankhácnhau(Quákhứ,hiệntại,tươnglai,các vùngđất,cácdântộc,phongtục,tậpquán,…).Quátrìnhtựnhậnthứccủavănhọc:ngườiđọchiểuđượcbảnchấtcủacon người nói chung (mục đích tồn tại, tư tưởng, khát vọng, sức mạnh của con người);từđómàhiểuchínhbảnthânmình.1.1.2.Giátrịgiáodục*Cơsở:Conngườikhôngchỉ cónhucầuhiểubiếtmàcòncónhucầuhướngthiện,khaokhátcuộcsốngtốtlành,chanhoàtìnhyêuthương.Nhàvănluônbộclộ tư tưởngtìnhcảm,nhậnxétđánhgiá,…củamìnhtrongtácphẩm.Điềuđótácđộnglớnvàcókhảnănggiáodụcngườiđọc.Giátrị nhậnthứcluônlàtiềnđề củagiátrị giáodục.Giátrị giáodụclàmsâusắcthêmgiátrịnhậnthức.*Biểuhiện:Vănhọcđemđếnchoconngườinhữngbàihọcquýgiávềlẽsốngđểhọtựrènluyệnbảnthânmìnhngàymộttốtđẹphơn.+Về tư tưởng:Vănhọchìnhthànhtrongconngườimộtlítưởngtiếnbộ,giúphọccótháiđộvàquanđiểmđúngđắnvềcuộcsống.+Vềtìnhcảm:Vănhọcgiúpconngườibiếtyêughétđúngđắn,làmchotâmhồn conngườitrởnênlànhmạnh,trongsáng,caothượnghơn.+Vềđạođức:Vănhọcnângđỡchonhâncáchconngườipháttriển,giúpchohọbiếtphânbiệtphảitrái,tốtxấu,đúngsai,cóquanhệ tốtđẹpvàbiếtgắnbócuộcsốngcủacánhânmìnhvớicuộcsốngcủamọingười.Đặctrưnggiáodụccủavănhọclàtừ conđườngcảmxúcđếnnhậnthức,tựgiáodục(khácvớiphápluật,đạođức,…).Vănhọccảm hóaconngườibằnghìnhtượng,bằngcáithật,cáiđúng,cáiđẹpnênnógiáodụcmộtcáchtự giác,thấmsâu,lâubền.Vănhọckhôngchỉgópphầnhoànthiệnbảnthânconngườimàcònhướngconngườitớinhữnghànhđộngcụ thể,thiếtthực,vìmộtcuộcđờingày ...