Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế và tổ chức hoạt động trải nghiệm theo định hướng giáo dục STEM qua chủ đề Xây dựng mô hình vườn sinh học - nơi học tập và trải nghiệm cho học sinh

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Thiết kế và tổ chức hoạt động trải nghiệm theo định hướng giáo dục STEM qua chủ đề Xây dựng mô hình vườn sinh học - nơi học tập và trải nghiệm cho học sinh" nhằm nghiên cứu thực trạng ứng dụng, nhận thức của GV và HS về hoạt động giáo dục STEM, cũng như hoạt động học trải nghiệm theo định hướng STEM trong bộ môn Sinh hoc hiện nay ở một số trường trung học phổ thông trong trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Thiết kế và tổ chức hoạt động trải nghiệm theo định hướng giáo dục STEM qua chủ đề Xây dựng mô hình vườn sinh học - nơi học tập và trải nghiệm cho học sinh PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Lý do chọn đề tài Sự phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh toàn cầu hóa đặt ra những yêucầu mới đối với người lao động, do đó cũng đặt ra những yêu cầu mới cho sựnghiệp giáo dục thế hệ trẻ và đào tạo nguồn nhân lực. Một trong những định hướngcơ bản của việc đổi mới giáo dục là chuyển từ nền giáo dục mang tính hàn lâm,kinh viện, xa rời thực tiễn sang một nền giáo dục chú trọng việc hình thành nănglực hành động, phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học đặc biệt trong bốicảnh cuộc Cách mạng nhập Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (còn gọi là cáchmạng công nghiệp 4.0) và xu hướng hợp tác quốc tế trên mọi lĩnh vực, đó cũngchính là tinh thần chỉ đạo của Đảng, nhà nước thông qua các Nghị quyết, chỉ thịcụ thể cho sự nghiệp nền giáo dục Việt Nam trong thời kỳ mới. Giáo dục hiện đại đang chuyển từ dạy học tiếp cận nội dung sang tiếp cậnnăng lực (NL) là xu hướng đem lại hiệu quả cao trong giáo dục nhưng cũng đòihỏi người dạy và người học đều thay đổi cách dạy cà cách học. Giáo dục STEMlà một quan điểm dạy học theo tiếp cận liên ngành từ hai trong các các lĩnh vựcKhoa học, Công nghệ, Kĩ thuật và Toán học trở lên. Trong đó nội dung học tậpđược gắn với thực tiễn, phương pháp dạy học theo quan điểm dạy học định hướnghành động. Chương trình giáo dục phổ thông – Chương trình tổng thể (2018) đã xácđịnh: Giáo dục khoa học tự nhiên là một trong những nội dung giáo dục góp phầnthực hiện mục tiêu hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chungcho học sinh (HS). Ngoài ra, giáo dục khoa học tự nhiên giúp HS vận dụng tổnghợp kiến thức, kĩ năng để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống; đồng thời cùngvới các môn Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Công Nghệ, Tin học; phương phápgiáo dục phải đảm bảo mỗi HS được tạo điều kiện để tự mình thực hiện nhiệm vụhọc tập và trải nghiệm thực tế, đổi mới về hình thức tổ chức hoạt động giáo dụccho HS theo hướng đa dạng, trong đó hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệmtheo định hướng STEM rèn luyện HS kĩ năng tự học, phát triển năng lực vận dụngkiến thức, kĩ năng đã học vào thực tiễn. Tuy nhiên, hiện nay, một số giáo viên (GV) vẫn còn chưa nhận thức rõ bảnchất dạy học STEM cũng như cách thiết kế và tổ chức các hoạt động giáo dụcSTEM, đặc biệt hoạt động trải nghiệm theo định hướng STEM, vì vậy nghiên cứusâu về hoạt động trải nghiệm định hướng STEM, cách thức để thiết kế và tổ chứcHS học tập là một nghiên cứu cập nhật, cần thiết trong bối cảnh Việt Nam đangđổi mới căn bản, toàn diện, nhằm tiếp cận chương trình Chương trình tổng thể(2018) áp dụng khối THPT năm 2022-2023. Mặt khác, khi thực hiện chương trìnhhiện hành cũng như nghiên cứu chương trình giáo dục phổ (2018) cho bộ mônsinh học nói riêng và bộ môn khoa học tự nhiên nói chung, việc xây dựng và thiết 1kế mô hình vườn sinh học – nơi học tập và trải nghiệm cho học sinh là hết sức cầnthiết, việc tổ chức thiết. Xuất phát từ yêu cầu đổi mới chương trình, phương pháp dạy học, cũng nhưmột số kinh nghiệm trong quá trình dạy học của bản thân kết hợp với sự giúp đỡcủa đồng nghiệp nhiều năm. Chúng tôi xin chia sẻ đề tài: Thiết kế và tổ chứchoạt động trải nghiệm theo định hướng giáo dục STEM qua chủ đề “xâydựng mô hình vườn sinh học - nơi học tập và trải nghiệm cho học sinh” 1.2. Mục đích, nhiệm vụ của đề tài - Nghiên cứu thực trạng ứng dụng, nhận thức của GV và HS về hoạt độnggiáo dục STEM, cũng như hoạt động học trải nghiệm theo định hướng STEMtrong bộ môn Sinh hoc hiện nay ở một số trường trung học phổ thông trong trênđịa bàn tỉnh Nghệ An. - Thiết kế và tổ chức hoạt động trải nghiệm giáo dục theo định hướng giáodục STEM bằng chủ đề: Xây dựng vườn trường, là nơi học sinh học tập và trảinghiệm thực tế. - Đồng thời thông qua kết quả nghiên cứu của đề tài nhằm chia sẻ kinhnghiệm cho giáo viên phổ thông và các nhà quản lý giáo dục quan tâm và sửdụng khi tiếp cận tới chương trình giáo dục phổ thông năm 2018. 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - HS khối 10,11 tại các trường THPT, Trung tâm GDTX, Trung tâm GDNN– GDTX tại huyện Tân Kỳ. - Tích hợp giáo dục các kiến thức về các môn Toán học, Vật lý, Sinh học,Hóa học, Công nghệ, môn nghề Làm vườn THPT 1.4. Đóng góp mới của đề tài Đánh giá được thực trạng ứng dụng, nhận thức của GV về hoạt động giáodục STEM, thái độ của HS đối với hoạt động học trải nghiệm STEM hiện nay ởmột số trường THPT trong trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Đề tài đưa ra một số định hướng mang tính kinh nghiệm trong quá trình xâydựng và tổ chức hoạt động học trải nghiệm theo đinh hướng giáo dục STEM (gọitắt là HĐH TN STEM) do hiện nay nhiều GV cò ...