Sống đẹp giữa dòng đời

Không biết tự bao giờ, người xưa đã thốt lên một câu rất giản đơn nhưng chính xác, mà cho đến ngày nay hầu hết chúng ta không ai là không biết: “Ở sao cho vừa lòng người...” Vâng, quả thật không có một chuẩn mực, một phong cách sống nào có thể làm hài lòng được tất cả mọi người. Chúng ta phải buồn bã mà thừa nhận điều đó, cho dù chính chúng ta là những con người, và đều là đối tượng đáng “than phiền” vì sự khó tính ... nói chung. Và bất cứ một nỗ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sống đẹp giữa dòng đờiLôøi noùi ñaàu Khoâng bieát töï bao giôø, ngöôøi xöa ñaõ thoát leânmoät caâu raát giaûn ñôn nhöng chính xaùc, maø cho ñeánngaøy nay haàu heát chuùng ta khoâng ai laø khoâng bieát:“ÔÛ sao cho vöøa loøng ngöôøi...” Vaâng, quaû thaät khoâng coù moät chuaån möïc, moätphong caùch soáng naøo coù theå laøm haøi loøng ñöôïc taátcaû moïi ngöôøi. Chuùng ta phaûi buoàn baõ maø thöøanhaän ñieàu ñoù, cho duø chính chuùng ta laø nhöõng conngöôøi, vaø ñeàu laø ñoái töôïng ñaùng “than phieàn” vì söïkhoù tính ... noùi chung. Vaø baát cöù moät noã löïc naøonhaèm vaïch ra moät chuaån möïc soáng coù theå laøm haøiloøng taát caû moïi ngöôøi ñeàu phaûi ñi ñeán thaát baïi. Sôûdó nhö theá, ñôn giaûn chæ laø vì caùch nhìn cuûa moãingöôøi veà cung caùch xöû theá, veà caùi goïi laø moät“chuaån möïc chung”, ñeàu coù söï khaùc bieät, khoâng aihoaøn toaøn gioáng vôùi ai. Tuy nhieân, cuõng töø xa xöa, con ngöôøi ñaõ bieátñeán söï caàn thieát phaûi vaïch ra nhöõng quy taéc soángchung cho moãi coäng ñoàng. Vì moái lieân heä qua laïilaãn nhau, neân duø muoán duø khoâng vaãn phaûi coùnhöõng “nguyeân taéc chung” ñeå moãi thaønh vieân tuaân 5theo, ñaûm baûo cho söï hoaø hôïp toái thieåu cuûa moätcoäng ñoàng. Vì theá, chuùng ta khoâng laáy laøm laï khi thaáymoãi xaõ hoäi khaùc nhau töø ñoâng sang taây ñeàu coùnhöõng phong tuïc, taäp quaùn khaùc nhau, hình thaønhtöø nhöõng cung caùch, nhöõng chuaån möïc soáng khaùcnhau. Taàm quan troïng cuûa nhöõng “nguyeân taéc soángchung” nhö theá cuõng thay ñoåi khaùc nhau qua töøngthôøi ñaïi. Vaøo buoåi ban sô cuûa loaøi ngöôøi, khi chöacoù luaät phaùp – hoaëc noùi ñuùng hôn laø luaät phaùpchöa coù söï hoaøn chænh vaø hieäu quaû quaûn lyù xaõ hoäinhö baây giôø, nhöõng “nguyeân taéc soáng chung” nhötheá laø toái caàn thieát, vì noù giuùp ngaên ngöøa nhöõngsöï va chaïm laãn nhau giöõa caùc thaønh vieân trongcoäng ñoàng. Ñeán nhöõng xaõ hoäi coù toå chöùc cao hônnhö vaøo thôøi phong kieán, moät soá “nguyeân taéc” ñöôïcchuyeån sang thaønh “luaät” vaø ñöôïc caùc nhaø cai tròdöïa theo ñeå quaûn lyù xaõ hoäi. Tuy nhieân, coäng ñoàngxaõ hoäi vaøo nhöõng thôøi kyø aáy vaãn coøn laø quaù roänglôùn so vôùi taàm kieåm soaùt cuûa caùc vò vua chuùa, vaøraát nhieàu “nguyeân taéc” ñöôïc töï nguyeän tuaân theo ôûtöøng ñòa phöông, chuùng hình thaønh neân nhöõng taäptuïc, nhöõng “leä laøng”. 6 Tieán leân caùc hình thöùc xaõ hoäi daân chuû cuûa thôøicaän hieän ñaïi, nhöõng “nguyeân taéc soáng chung” cuûacoäng ñoàng xaõ hoäi ñöôïc nhìn nhaän theo moät möùc ñoächính xaùc vaø ñaày ñuû, hôïp lyù hôn, nhôø vaøo söï tieánboä veà nhaän thöùc vaø trình ñoä toå chöùc cuûa con ngöôøi.Ñeán ñaây, taát caû nhöõng gì xeùt thaáy laø thieát yeá u chosinh hoaït cuûa coäng ñoàng ñaõ ñöôïc ghi nhaän cuï theåthaønh luaät phaùp, vaø moãi thaønh vieân trong xaõ hoäibaét buoäc phaûi tuaân theo. Tuy nhieân, ngoaøi luaät phaùp ra, vaãn coøn raátnhieàu ñieàu khaùc maø moãi thaønh vieân cuûa coäng ñoàngñeàu phaûi bieát vaø tuaân theo, neáu khoâng muoán bònhöõng thaønh vieân khaùc xem laø xa laï hoaëc laäp dò.Nhöõng ñieàu naøy bao goàm taát caû nhöõng cung caùchsinh hoaït, öùng xöû trong gia ñình, ngoaøi xaõ hoäi,trong töøng tröôøng hôïp nhaát ñònh, vôùi nhöõng quanheä nhaát ñònh... Raát nhieàu ñieàu trong soá naøy khaùvuïn vaët, teá nhò, khoâng thaät söï aûnh höôûng gì ñeántraät töï xaõ hoäi, nhöng ñaëc bieät taïo ra aán töôïng ñoáivôùi nhöõng ngöôøi chung quanh, bôûi vì noù boäc loä roõcaù tính, söï hieåu bieát hoaëc tinh teá cuûa moãi conngöôøi. Nhöng neáu xeùt cho cuøng, chính nhöõng ñieàunaøy seõ goùp phaàn khoâng nhoû trong vieäc laøm ñeïp xaõhoäi. 7 Gaàn ñaây coù khaù nhieàu nhöõng taäp saùch vieát veàpheùp lòch söï, thuaät xöû theá... thaät ra ñeàu laø ñeà caäpñeán noäi dung naøy. Tuy nhieân, nhö ñaõ noùi töø ñaàu,thaät khoù maø coù theå ñöa ra ñöôïc nhöõng chuaån möïclaøm haøi loøng taát caû moïi ngöôøi! Hôn theá nöõa, vìnhöõng ñieàu naøy khoâng ñuû quan troïng ñeán möùcñöôïc ñöa vaøo luaät phaùp, neân vieäc tuaân thuû haykhoâng, vaø tuaân thuû ñeán möùc ñoä naøo... ñeàu tuyøthuoäc vaøo nhaän thöùc rieâng cuûa moãi thôøi ñaïi, moãicon ngöôøi. ÔÛ ñaây noùi ñeán yeáu toá thôøi ñaïi, bôûi vì quaû thaätnoù coù aûnh höôûng ñeán vaán ñeà ñang ñeà caäp. Chaúnghaïn, trong xaõ hoäi AÙ Ñoâng ngaøy xöa, coù raát nhieàuñieàu tuy chaúng thaønh “luaät” nhöng laïi coù giaù tròtuyeät ñoái phaûi tuaân theo ñoái vôùi moïi ngöôøi... Laáy víduï nhö vieäc thuû tieát thôø choàng cuûa nhöõng goaù phuïtreû, hoaëc nhö quan ñieåm “cha meï ñaët ñaâu con ngoàiñaáy” khi cöôùi gaû ... Haàu nhö khoâng coù thaønh vieânnaøo trong coäng ñoàng daùm nghó ñeán vieäc ñi ngöôïclaïi nhöõng “nguyeân taéc soáng” nhö theá. Nhöng vaøo thôøi ñaïi maø quyeàn töï do caù nhaânñöôïc naâng cao chöa töøng thaáy nhö ngaøy nay,nhöõng vieäc nhö theá khoâng coøn nöõa. Ngöôøi phuï nöõcoù theå vaãn thuû tieát thôø choàng neáu nhö coâ ta xeùtthaáy ñieàu ñoù laø phuø hôïp vôùi quan ñieåm soáng cuûa 8mình; con caùi coù theå vaãn hoaøn toaøn vaâng theo söïsaép ñaët cuûa cha meï trong hoân nhaân, neáu thaáy ñieàuñoù laø hôïp lyù ... Nhöng trong caû hai tröôøng hôïp, hoïkhoâng phaûi chòu aùp löïc taâm lyù töø coäng ñoàng ñeå baétbuoäc phaûi laøm nhö theá... maø hoaøn toaøn laø do nôi söïchoïn löïa cuûa rieâng mình. Trong moät boái caûnh nhö theá, raát nhieàu nguyeântaéc cuûa ngaøy xöa ñaõ khoâng coøn toàn taïi nöõa, vaønhöõng gì coøn ñöôïc giöõ laïi cuõng coù aûnh höôûng ñeáncoäng ñoàng theo moät caùch khaùc hôn ngaøy xöa.Chaúng haïn nhö, ngaøy nay con caùi khoâng nghe lôøicha meï khoâng phaûi laø ñieàu tuyeät ñoái bao giôø cuõngsai traùi, maø raát nhieàu ngöôøi cho raèng coøn phaûi xeùtcuï theå vaán ñeà gì, trong tröôøng hôïp naøo... tröô ...