Sử dụng ảnh vệ tinh MODIS đa thời gian đánh giá biến động nhiệt độ bề mặt đất và chỉ số khô hạn tại vùng cửa sông Tiền

Trong nghiên cứu này, tác giả đã sử dụng ảnh vệ tinh MODIS để tính toán nhiệt độ bề mặt và thành lập chỉ số khô hạn. Bên cạnh đó, phương pháp toán thống kê trong địa lí cũng được áp dụng để đánh giá biến động, xu thế theo không gian và thời gian của nhiệt độ bề mặt và chỉ số khô hạn giai đoạn 2000 – 2017.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng ảnh vệ tinh MODIS đa thời gian đánh giá biến động nhiệt độ bề mặt đất và chỉ số khô hạn tại vùng cửa sông TiềnGiải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa học SỬ DỤNG ẢNH VỆ TINH MODIS ĐA THỜI GIAN ĐÁNH GIÁ BIẾN ĐỘNG NHIỆT ĐỘ BỀ MẶT ĐẤT VÀ CHỈ SỐ KHÔ HẠN TẠI VÙNG CỬA SÔNG TIỀN Nguyễn Đình Văn* Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh *Tác giả liên lạc: nguyendinhvancm@gmail.com TÓM TẮTVùng cửa sông Tiền nói riêng và vùng đồng bằng sông Cửu Long nói chung trongnhững năm gần đây đã gánh chịu những hậu quả nặng nề từ tác động của biếnđổi khí hậu dưới các biểu hiện như sự gia tăng về nhiệt độ, hạn hán, và xâm nhậpmặn trong mùa khô. Trong nghiên cứu này, tác giả đã sử dụng ảnh vệ tinh MODISđể tính tóa n nhiệt độ bề mặt và thành lập chỉ số khô hạn. Bên cạnh đó, phươngpháp tóa n thống kê trong địa lí cũng được áp dụng để đánh giá biến động, xuthế theo không gian và thời gian của nhiệt độ bề mặt và chỉ số khô hạn giai đoạn2000 – 2017. Kết quả từ bản đồ xu thế phản ánh rằng nhiệt độ và khô hạn tạilãnh thổ nghiên cứu tăng dần từ Tây sang Đông xuyên suốt giai đoạn nghiên cứu.Hơn nữa, nghiên cứu cũng đã chứng minh được mối quan hệ chặt chẽ giữa dữliệu thu được từ ảnh vệ tinh và số liệu thực đo qua biểu đồ tương quan.Từ khóa: Chỉ số khô hạn, nhiệt độ bề mặt, ảnh vệ tinh MODIS, vùng cửa sôngTiền. APPLICATION OF MULTI-TEMPORAL MODIS IMAGERIES FORASSESSING SPATIO-TEMPORAL VARIATIONS OF LAND SURFACETEMPERATURE AND DROUGHT INDEX IN TIEN RIVER ESTUARY Nguyen Dinh Van* Ho Chi Minh City University of Education *Corresponding Author: nguyendinhvancm@gmail.com ABSTRACTThe Tien River estuary and the Mekong River Delta more broadly has beeninfluenced by climate change effects under the forms of temperature increase,drought, and even salinization in the dry season. In this study, the Author usedthe MODIS Data for computing the Land Surface Temperature and DroughtIndex. On the other hand, the geo-statistical method applied for assessing spatio-temporal variations and linear of LST and SVI during 2000-2017 period. Theresults from linear maps reflected that there is a gradual increase from westernregion to eastern region in temperature and drought index in the study area.Moreover, the study also demonstrated a significant relationship between dataderived satellite and authentic data via correlation chart.Keywords: Drought Index, land surface temperature, multi-temporal MODISdata, Tien river estuary.ĐẶT VẤN ĐỀ sát, thậm chí đánh giá rủi ro của thiênTrong một vài thập kỉ gần đây, công tai và con người (Tuấn và nnk, 2017).nghệ viễn thám và GIS đã được áp Công nghệ viễn thám cung cấp dữ liệudụng như một công cụ để quản lí, giám cơ sở để so sánh những thay đổi tương 666Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa họclai, trong khi công nghệ GIS cung cấp có thể theo dõi biến động nhiệt độ bềmột không gian cho việc tổng hợp và mặt và đánh giá chỉ số khô hạn với độphân tích nhiều nguồn dữ liệu cần thiết chính xác cao.cho quá trình giám sát thiên tai. Hơn nữa, nghiên cứu nhiệt độ bề mặtNhiệt độ bề mặt đất là yếu tố quan đất và chỉ số khô hạn vùng cửa sôngtrọng thể hiện sự trao đổi năng lượng Tiền là tiền đề, cơ sở cho việc đánh giágiữa bề mặt đất và khí quyển. Vì thế, biến động và đưa ra các biện pháp cầnnhiệt độ bề mặt được sử dụng nhiều thiết trong tương lai để ứng phó vớitrong các nghiên cứu về khí hậu, thủy biến đổi khí hậu, giảm thiểu các thiệtvăn, khí quyển, sinh địa hóa, biến động hại do biến đổi khí hậu gây ra cho sinhvề địa chất, môi trường. Do biến đổi hoạt và sản xuất của người dân ở địakhí hậu, trong những năm gần đây tình bàn nghiên cứu.trạng gia tăng nhiệt độ và hạn hán kéodài ở vùng đồng bằng sông Cửu Long DỮ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁPnói chung và vùng cửa sông Tiền nói NGHIÊN CỨUriêng ảnh hưởng lớn tới sự phát triển Dữ liệukinh tế xã hội ở vùng này (Hùng và Để nghiên cứu biến động nhiệt độ vànnk, 2016). khô hạn tại vùng cửa sông Tiền, đề tàiSông Tiền là một trong hai nhánh hạ đã sử dụng ảnh MODIS MOD11A2 vàlưu của sông Mê Kông khi chảy vào MODIS MOD09A1 được thu từ vệvùng đồng bằng sông Cửu Long của tinh TERRA trong mùa khô (tháng 11nước ta. Sông Tiền đổ ra biển Đông đến tháng 4 năm sau) từ năm 2000 -qua 6 cửa sông chính là cửa Tiểu, cửa 2017. Dữ liệu ảnh viễn thám là dữ liệuĐại, cửa Ba Lai, cửa Hàm Luông ...