Sử dụng nguồn lao động nông thôn ở huyện Hương Khê, Hà Tĩnh

Bài viết Sử dụng nguồn lao động nông thôn ở huyện Hương Khê, Hà Tĩnh trình bày: Lao động là một trong những nguồn lực có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển kinh tế - xã hội của nước ta nói chung, địa bàn nông thôn nói riêng,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng nguồn lao động nông thôn ở huyện Hương Khê, Hà TĩnhSỬ DỤNG NGUỒN LAO ĐỘNG NÔNG THÔNỞ HUYỆN HƯƠNG KHÊ, HÀ TĨNHNGUYỄN TUẤN ANHTrường THPT Phúc Trạch, Hà TĩnhTóm tắt: Lao động là một trong những nguồn lực có ý nghĩa quyết định đếnsự phát triển kinh tế - xã hội của nước ta nói chung, địa bàn nông thôn nóiriêng. Bài viết tập trung nghiên cứu hiện trạng sử dụng nguồn lao động nôngthôn ở huyện Hương Khê dưới góc độ xem xét mối quan hệ cung cầu trên thịtrường lao động. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần sử dụng cóhiệu quả hơn nguồn lao động nông thôn ở địa phương này trong thời gian tới.1. MỞ ĐẦUHương Khê là huyện miền núi nằm ở phía tây nam của tỉnh Hà Tĩnh với 21 xã và 1 thịtrấn, trong đó khu vực nông thôn chiếm đại bộ phận dân số và lực lượng lao động củatoàn huyện. Mặc dù Đảng, chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể- xã hội rấtquan tâm đến việc giải quyết và đáp ứng nhu cầu việc làm, xác định đó là công tác quantrọng nhằm phát huy nguồn lực con người trong quá trình CNH, HĐH nông nghiệp,nông thôn [1], song hiệu quả sử dụng chưa cao và tỷ lệ thiếu việc làm hàng hàng nămvẫn trên 5% [5]. Vì vậy, nghiên cứu hiện trạng và đề xuất một số giải pháp chủ yếunhằm sử dụng có hiệu quả hơn nguồn lao động nông thôn ở huyện Hương Khê là việclàm cần thiết.2. NỘI DUNG2.1. Vấn đề sử dụng nguồn lao động nông thôn ở huyện Hương Khê2.1.1. Tình hình cung lao độngNăm 2008, dân số ở nông thôn huyện Hương Khê là 103452 nghìn người (chiếm gần93,2% dân số của huyện). Số người trong độ tuổi lao động là 51868 người (chiếm50,1% dân số), trong đó dân số hoạt động kinh tế trong độ tuổi lao động là 37515 người(chiếm 36,2% dân số nông thôn). Tốc độ tăng trung bình của số người trong độ tuổi laođộng thời kỳ 2003-2008 là 1,04% (507,2 người/năm) [3]. Với tỷ lệ gia tăng tự nhiênkhoảng 0,75% (2008) và kết cấu dân số trẻ, trong tương lai, số người tham gia lực lượnglao động sẽ tăng nhanh. Sự gia tăng này đòi hỏi chính quyền địa phương cần phải cóchính sách hợp lý để giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trong những năm tới.Sự phân bố lao động nông thôn trên địa bàn huyện không đồng đều. Mật độ tập trungcao ở những xã đông dân, có điều kiện để phát triển kinh tế như Gia Phố, Phú Phong,Phúc Đồng, Hương Xuân... Ngược lại, đối với các xã vùng núi, vùng sâu do dân số ít,điều kiện phát triển kinh tế khó khăn nên mật độ phân bố lao động thấp (như Hoà Hải,Hương Trạch, Hương Lâm, Hương Liên...).Tạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm HuếISSN 1859-1612, Số 03(11)/2009: tr. 131-137132NGUYỄN TUẤN ANHHình 1. Sơ đồ phân bố lao động nông thôn huyện Hương Khê năm 2008Nguồn số liệu để thành lập sơ đồ: [3], [4].Qua số liệu điều tra của 200 hộ dân thuộc 8 xã : Phúc Trạch, Hương Trạch, HươngXuân, Hương Đô, Hương Trà, Lộc Yên, Hương Lâm, Hương Liên, với quy mô dân sốlà 750 người, số người trong độ tuổi lao động là 390 người, trong đó dân số hoạt độngkinh tế trong độ tuổi lao động là 273 người, ta thấy chất lượng nguồn lao động nôngthôn như sau:Bảng 1. Dân số hoạt động kinh tế trong độ tuổi lao động theo trình độ học vấnTiêu chíSố lượng (người)Cơ cấu (%)Tổng273100Tiểu họcTHCSTHPT61071602,239,258,6Nguồn: Số liệu điều tra năm 2009Trình độ học vấn của người lao động nông thôn huyện Hương Khê chủ yếu từ tốtnghiệp THCS trở lên (chiếm 96%), số lao động tốt nghiệp tiểu học chiếm tỷ lệ thấp.Những dấu hiệu khả quan đó sẽ tạo thuận lợi mang tính nội lực để thúc đẩy cho các hoạtđộng đào tạo nghề, giải quyết việc làm, tạo thêm nhiều việc làm mới cho lực lượng laođộng trong thời gian tới.Bảng 2. Dân số hoạt động kinh tế trong độ tuổi lao động theo trình độ chuyên môn kỹ thuậtTiêu chíSố lượng (người)Cơ cấu (%)TổngChưa qua đào tạo27310017965,6Đã qua đào tạo nghềTừ THCN trở lên603421,912,5Nguồn: Số liệu điều tra năm 2009SỬ DỤNG NGUỒN LAO ĐỘNG NÔNG THÔN Ở HUYỆN HƯƠNG KHÊ, HÀ TĨNH133Trình độ chuyên môn kỹ thuật là một trong những điều kiện quan trọng nhất để ngườilao động tiếp cận được việc làm tốt. Trong số 273 người được điều tra cho thấy, số laođộng chưa qua đào tạo chiếm tỷ lệ lớn (65,6%) trong khi số lao động có trình độ từTHCN trở lên chỉ chiếm tỷ lệ 12,5%. Trình độ chuyên môn kỹ thuật của người lao độngthấp đang là trở ngại lớn trong chuyển dịch cơ cấu lao động cũng như chuyển dịch cơcấu kinh tế nông thôn huyện Hương Khê.2.1.2. Hiện trạng sử dụng lao độngTrong những năm gần đây, ở khu vực nông thôn, cầu lao động tăng chậm trong khicung lao động tăng với tốc độ nhanh hơn làm cho tình hình cung cầu trên thị trường laođộng mất cấn đối lớn.Năm 2008, nông thôn Hương Khê có khoảng 26.987 người tham gia vào lực lượng laođộng tại chỗ. Trong đó, 85% số lao động làm việc trong ngành nông - lâm - thuỷ sản, vàkhoảng 15% tham gia vào ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ. Điều đó cho thấy cácngành công nghiệp và dịch vụ nông thôn phát triển còn khiêm tốn, chưa khai thác đượcnguồn cung lao ...