Tài liệu tham khảo: Ca Dao Huế

Không chỉ cảnh quan thiên nhiên xinh đẹp, Huế trước đây còn là kinh đô của nhà Nguyễn hàng trăm năm, nên đã hội tụ văn hoá nhiều miền của đất nước, tạo nên một di sản văn hoá đồ sộ, trong đó có CA DAO.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu tham khảo: Ca Dao HuếCa Dao HuếKhông chỉ cảnh quan thiên nhiên xinh đẹp, Huế trước đây còn là kinh đô củanhà Nguyễn hàng trăm năm, nên đã hội tụ văn hoá nhiều miền của đất nước,tạo nên một di sản văn hoá đồ sộ, trong đó có CA DAO. Đình làng-nơi cất dấu bao di sản của làng quêSách Ô Châu Cận Lục của Dương Văn An, thế kỷ thứ 16, có đoạn viết về HuếMặt đất non sông tươi đẹp, biển cả sóng nước mênh môngCòn trong dân gian được truyền tụngĐường vô xứ Huế quanh quanhNon xanh nước biếc như tranh hoạ đồKhông chỉ cảnh quan thiên nhiên xinh đẹp, Huế trước đây còn là kinh đô của nhàNguyễn hàng trăm năm, nên đã hội tụ văn hoá nhiều miền của đất nước, tạo nênmột di sản văn hoá đồ sộ, trong đó có CA DAO.Ca dao Huế có câuHồ Tịnh Tâm nhiều sen Bách HợpĐất Hương Cần ngọt quýt thơm camCâu ca dao như thế thường xuất phát từ xúc cảm của con người trước thiên nhiênvà cuộc sống, rồi vì lời hay ý đẹp nên lan dần trong dân gian, và truyền tụng từ đờinày sang đời khác. Ca dao cũng biến đổi theo thiên nhiên, con người, và nhữngthăng trầm của thế sự.Thương em anh cũng muốn vôSợ truông Nhà Hồ, sợ phá Tam GiangRồi thì qua một cuộc bể dâu, ca dao lại đổi khácPhá Tam Giang ngày rày đã cạnTruông Nhà Hồ nội tán cấm nghiêmĐó là những câu ca dao nói về đoạn đường gian khổ, khó khăn, khi từ Bắc vàoHuế. Ngày nay, phá Tam Giang được bồi đắp dần dần và trở thành những mảnh đấtmàu mỡ cho con người canh tác.Ngày xưa, từ Bắc vào Nam đã khó, nhưng từ Nam ra Huế cũng chẳng dễ dàngChiều chiều mây phủ Hải VânChim kêu ghành đá, tủi thân thêm buồnĐèo Hải Vân nằm giữa hai tỉnh Thừa Thiên Huế và Quảng Nam, từng được gọi làĐệ Nhất Hùng Quan. Đường bộ là thế, còn đường biển thì có Hang DơiĐi bộ thì khiếp Hải VânĐi thuyền thì sợ sóng thần Hang DơiCa dao Huế còn lấy sự trường tồn của cảnh quan để so sánh với tấm lòng thủychung của con ngườiNúi Ngự Bình trước tròn sau méoSông An Cựu nắng đục mưa trongDẫu ai ăn ở hai lòngEm đây vẫn một dạ thủy chung với chàngNúi Truồi ai đắp nên cao?Sông Gianh ai bới, ai đào, mà sâu ? Ca dao Huế còn có ý nghĩa gợi nhớ công lao của bậc tiền nhân, hay, ta thán về nhân tình thế thái. Huế ngày nay được xem là một bảo tàng lộ thiên với điện ngọc, đền vàng, lăng tẩm. Đó chính là di sản văn hoá vật chất về di tích cố đô, và là di sản văn hoá của cung đình Việt Nam. Những tố chất đó là Ngọ Môn nguồn cảm hứng cho con người. Bởi thế, ca dao xứ Huếkhông chỉ ngợi ca về thiên nhiên, nói về nhân tình thế thái, mà còn tìm thấy đượchình ảnh của kiến trúc cố đô Huế trong ca dao.Ngọ Môn năm cửa, chín lầuCột Cờ ba bậc, Phú Văn Lâu hai tầngĐi mô cũng nhớ quê mìnhNhớ Hương Giang gió mát, nhớ Ngự Bình trăng thanhChính những điệu hò, những câu ca dao nặng tình yêu thương quê hương đất nước,đã thấm đẫm vào con người Huế từ thuở ấu thơ. Vì thế, mỗi lần giỗ, Tết, được trởvề cố thổ để tưởng nhớ Tổ Tiên, thăm lại bà con, bạn bè, bên chén trà, chung rượu,ôn cố tri tân, bao giờ cũng vẫn là điều mong ước. Một tình cảm thiêng liêng khôngxoá nhoà được trong lòng ngươi Huế tha hương.Huế là một miền đất có một cảnh quan thơ mộng, xinh đẹp, và từ đời sống thiênnhiên đó, ca dao đã được hình thành. Cứ mỗi địa danh, gần như có một câu ca dao.Ví dụ cụ thể như chúng ta đi từ thượng nguồn sông Hương về hạ nguồn sôngHương, thì sẽ thấy có những câu ca dao như là:Gió đưa cành trúc la đàTiêng chuông Thiên Mụ, canh gà Thọ XươngĐến Kim Long thì có câu:Thuyền về Đại LượcDuyên ngược Kim LongĐến nơi đây là ngả rẽ của lòngBiết nơi mô bến đục, bến trong cho em nhờ?Rồi Phú Văn Lâu, rồi Cầu Trường Tiền, rồi Chợ Đông Ba, tất cả đều có một giòngchảy của ca dao. Và, có nhiều nhà thơ, nhà nho, cũng đã làm cho nền ca dao phongphú lên. Cụ thể như những câu hò mái nhì, những câu ca dao của Ưng Bình ThúcGiạ Thị cũng đã làm cho nền văn học dân gian trở nên sinh động, và nó đi vàotrong tâm thức của con người. Cụ thể như câu hò mái nhì:Chiều chiều, trước Bến Văn LâuAi ngồi, ai câu, ai sầu, ai thảmAi thương, ai cảm, ai nhớ, ai trôngThuyền ai thấp thoáng bên sôngĐưa câu mái đẩy, chạnh lòng nước nonCa dao Huế cũng là nơi gửi gắm của lòng người ưu tư theovận nước. Tương truyền vào khoảng đầu năm 1916, Trần CaoVân thường đến ngồi câu cá ở Phú Văn Lâu để chờ gặp vuaDuy Tân. Bên kia sông, con thuyền thấp thoáng để chờ đón Phu Văn Lâu, nơivua rời khỏi kinh thành, ra đi khởi nghĩa. Không ngờ, âm thường diễn ra cácmưu bại lộ, vua Duy Tân bị bắt và bị lưu đày. Ngày nay, lời cuộc thả thơ thuởru cảm thán về vận nước vẫn còn in đậm trong lòng người ...