Tài nguyên và môi trường với định hướng phát triển bền vững đất nước

Sự ô nhiễm và suy thoái môi trường, cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên và môi trường với phát triển bền vững là những vấn đề trong bài viết "Tài nguyên và môi trường với định hướng phát triển bền vững đất nước". Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết để nắm bắt nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài nguyên và môi trường với định hướng phát triển bền vững đất nướcX· héi häc sè 2 (90), 2005 3 Tµi nguyªn vµ M«i tr−êng víi §Þnh h−íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®Êt n−íc Ph¹m Kh«i Nguyªn T¹ §×nh Thi Tµi nguyªn vµ m«i tr−êng cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng ®èi víi con ng−êi vµph¸t triÓn. T¹o hãa ®· sinh ra chóng ta vµ hµnh tinh bÐ nhá ®Ó nu«i d−ìng chóng tatõ bao ®êi nay. Hµng ngµy, chóng ta sö dông kh«ng khÝ, n−íc, thùc phÈm ®Ó tån t¹ivµ sö dông c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr−êng ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇuthiÕt yÕu cña m×nh. Mçi sù biÕn ®æi cña tù nhiªn, cña m«i tr−êng ®Òu liªn hÖ mËtthiÕt ®Õn chóng ta, sù ®e däa nµo ®èi víi thiªn nhiªn, m«i tr−êng còng chÝnh lµ sù ®edäa ®èi víi chóng ta. I. Sù « nhiÔm vµ suy tho¸i m«i tr−êng, c¹n kiÖt tµi nguyªn thiªn nhiªn Nh×n tõ gãc ®é ph¸t triÓn, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña m×nh, tµinguyªn vµ m«i tr−êng lµ ®Çu vµo cña mäi nÒn kinh tÕ, mäi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. SùbÊt æn vÒ m«i tr−êng, c¹n kiÖt c¸c nguån tµi nguyªn tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn sù suy tho¸icña mét nÒn v¨n minh, cña mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Mèi quan hÖ h÷u c¬ nµy ®·®−îc chøng minh trong qu¸ khø vµ cµng ®−îc thÓ hiÖn râ h¬n trong thêi ®¹i ngµynay, khi ph¸t triÓn ®ang tiÖm cËn c¸c giíi h¹n cña tù nhiªn. ViÖc më réng quy m« ho¹t ®éng cña con ng−êi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®·g©y ra nh÷ng vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng, buéc con ng−êi ph¶i thõa nhËn r»ng ph¸ttriÓn kinh tÕ nh»m lµm cho cuéc sèng trë lªn thÞnh v−îng h¬n, nÕu kh«ng ®−îc qu¶nlý tèt cã thÓ huû ho¹i sù sèng cña con ng−êi. §· ®Õn lóc chóng ta ph¶i xem xÐt l¹i vÒkh¸i niÖm ph¸t triÓn tõ quan ®iÓm m«i tr−êng. Tuy nhiªn, chóng ta còng ph¶i thõanhËn r»ng, sù tån t¹i cña con ng−êi còng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng t¸c ®éng lªnm«i tr−êng. B¶n th©n tù nhiªn kh«ng ph¶i lu«n lu«n ë tr¹ng th¸i tÜnh mµ tr¸i l¹i nãlu«n vËn ®éng. Chóng ta coi träng c«ng t¸c b¶o tån kh«ng cã nghÜa lµ chóng ta x¸c®Þnh t×nh tr¹ng lý t−ëng mµ t¹i ®ã con ng−êi kh«ng t¸c ®éng g× ®Õn m«i tr−êng. §iÒutèt nhÊt chóng ta cã thÓ lµm lµ gi¶m thiÓu ¶nh h−ëng tiªu cùc do c¸c ho¹t ®éng cñachóng ta lªn m«i tr−êng hiÖn nay còng nh− trong t−¬ng lai. Ph−¬ng ph¸p ph¸t triÓn nh− hiÖn nay cña chóng ta ®· vµ ®ang lµm suy tho¸itµi nguyªn vµ m«i tr−êng nghiªm träng. Nh÷ng con sè thèng kª gÇn ®©y cho ta métbøc tranh rÊt ®¸ng lo ng¹i vÒ t×nh tr¹ng suy tho¸i tµi nguyªn vµ m«i tr−êng trªnph¹m vi toµn cÇu vµ ë n−íc ta. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn4 Tµi nguyªn vµ m«i tr−êng víi ®Þnh h−íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®Êt n−íc §Êt lµ nguån tµi nguyªn v« gi¸ ®ang bÞ x©m h¹i nÆng nÒ. Sè liÖu cña Liªn hîpquèc cho thÊy cø mçi phót trªn ph¹m vi toµn cÇu cã kho¶ng 10 ha ®Êt trë thµnh sam¹c. DiÖn tÝch ®Êt canh t¸c trªn ®Çu ng−êi gi¶m nhanh tõ 0,5 ha/ng−êi xuèng cßn0,2 ha/ng−êi vµ dù b¸o trong vßng 50 n¨m tíi chØ cßn kho¶ng 0,14 ha/®Çu ng−êi. ëViÖt Nam, sè liÖu thèng kª cho thÊy sù suy gi¶m ®Êt canh t¸c, sù suy tho¸i chÊtl−îng ®Êt vµ sa m¹c hãa còng ®ang diÔn ra víi tèc ®é nhanh. Xãi mßn, röa tr«i, kh«h¹n, s¹t lë, mÆn hãa, phÌn hãa, v.v... ®ang x¶y ra phæ biÕn ë nhiÒu n¬i ®· lµm chokho¶ng 50% trong sè 33 triÖu ha ®Êt tù nhiªn ®−îc coi lµ “cã vÊn ®Ò suy tho¸i”. N−íc lµ nguån tµi nguyªn kh«ng thÓ thay thÕ còng ®ang ®øng tr−íc nguy c¬suy tho¸i m¹nh trªn ph¹m vi toµn cÇu, trong ®ã n−íc th¶i lµ nguyªn nh©n chÝnh.Theo sè liÖu thèng kª, hµng n¨m cã kho¶ng h¬n 500 tû m3 n−íc th¶i (trong ®ã phÇnlín lµ n−íc th¶i c«ng nghiÖp) th¶i vµo c¸c nguån n−íc tù nhiªn vµ cø sau 10 n¨m th×chØ sè nµy t¨ng gÊp ®«i. Khèi l−îng n−íc th¶i nµy ®· lµm « nhiÔm h¬n 40% l−u l−îngn−íc æn ®Þnh cña c¸c dßng s«ng trªn tr¸i ®Êt. ë n−íc ta, hµng n¨m cã h¬n mét tû m3n−íc th¶i hÇu hÕt ch−a ®−îc xö lý th¶i ra m«i tr−êng. Dù b¸o n−íc th¶i sÏ t¨ng hµngchôc lÇn trong qu¸ tr×nh ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc. Khèil−îng lín n−íc th¶i nµy ®ang vµ sÏ lµm nhiÒu nguån n−íc trªn ph¹m vi c¶ n−íc «nhiÔm nghiªm träng, ®Æc biÖt lµ c¸c s«ng, hå trong c¸c ®« thÞ lín. Rõng lµ chiÕc n«i sinh ra loµi ng−êi, cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi conng−êi còng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi sù suy gi¶m nhanh vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng. Vµothêi kú tiÒn sö diÖn tÝch rõng ®¹t tíi 8 tû ha (2/3 diÖn tÝch lôc ®Þa), ®Õn thÕ kû 19 cßnkho¶ng 5,5 tû ha vµ hiÖn nay chØ cßn kho¶ng 2,6 tû ha. Sè liÖu thèng kª cho thÊydiÖn tÝch rõng ®ang suy gi¶m víi tèc ®é chãng mÆt (mçi phót mÊt ®i kho¶ng 30 harõng) vµ theo dù b¸o víi tèc ®é nµy chØ kho¶ng 160 n¨m n÷a toµn bé rõng trªn tr¸i®Êt sÏ biÕn mÊt. ë n−íc ta rõng còng ®· tõng suy gi¶m nhanh, ®Çu thÕ kû 20 ®é chephñ ®¹t kho¶ng 50% sau ®ã suy gi¶m m¹nh ®Õn cuèi nh÷ng n¨m 80 chØ cßn gÇn 30%.Do nç lùc trång rõng vµ b¶o vÖ rõng, ®é che phñ ®· ®−îc c¶i thiÖn. Sè liÖu thèng kªn¨m 2004 ë møc 36% vµ víi ®µ nµy mô ...