Tạo việc làm cho lao động nông thôn tỉnh Đắk Lắk

Mục tiêu của bài viết này là đánh giá thực trạng lao động - việc làm của lao động nông thôn tỉnh Đắk Lắk, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp tăng cường tạo việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tạo việc làm cho lao động nông thôn tỉnh Đắk Lắk Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” TẠO VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TỈNH ĐẮK LẮK TS. Đỗ Thị Nga TÓM TẮT Tỉnh Đắk Lắk có nguồn lao động khá dồi dào và tập trung chủ yếu ở khu vực nông thôn, với quy mô gần 855 nghìn người. Lực lượng lao động nông thôn của tỉnh phần lớn là lao động trẻ, tỷ lệ lao động làm việc trong lĩnh vực nông - lâm - ngư nghiệp cao nhưng có xu hướng giảm rõ rệt, lĩnh vực thương mại - dịch vụ ngày càng thu hút nhiều lao động. Trong giai đoạn 2017 - 2021, bình quân mỗi năm có hơn 35 nghìn người được tư vấn hướng nghiệp, 33 đến 35 nghìn người được đào tạo nghề, gần 13,5 nghìn người được giới thiệu việc làm. Phát triển sản xuất cũng tạo việc làm mới cho hàng ngàn lao động nông thôn mỗi năm, tập trung chủ yếu ở lĩnh vực thương mại, dịch vụ. Tuy vậy, do tác động của đại dịch Covid-19 và do những hạn chế trong công tác hướng nghiệp, đào tạo và thị trường lao động nên tỷ lệ lao động thiếu việc làm tăng cao, số lượng việc làm mới tạo ra hàng năm thấp, cung và cầu về lao động thiếu cân đối. Các giải pháp tăng cường tạo việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk bao gồm đẩy mạnh công tác hướng nghiệp, đào tạo nghề gắn với sử dụng lao động; thúc đẩy phát triển sản xuất trong nông thôn để thu hút lao động và đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu lao động. Từ khóa: Việc làm, lao động nông thôn, Đắk Lắk ABSTRACT CREATING JOBS FOR RURAL LABOUR IN DAK LAK PROVINCE Dak Lak has an abundant labour source of up to 855,000 people, which is mainly distributed in rural areas. The young labour makes up the most part of the labour source, the employment rate in the agriculture - forestry - fishery industry is observing a sharp decrease from its used-to-be high percentage, and the trade and services industry is increasingly attracting more labour. From 2017 to 2021, 35,000 individuals got access to career counselling, 33,000 - 35,000 were vocationally trained, and roughly 13,500 were given job opportunities (annual average data). Additionally, production development, especially in the trade and services industry, contributed to helping thousands of labour employed every year. However, impact of the Covid-19 pandemic and limitations in career counselling, training and the labour market have caused a higher unemployment rate, lower annual job creations, and the imbalance of the labour supply & demand. Some solutions to increase job opportunities for rural labour in Dak Lak province are: boosting the career counselling and vocational training towards labour use; and strengthening production development in such regions to attract labour and enhance labour export. Key words: employment, rural labour, Dak Lak province 1. MỞ ĐẦU Phát triển nông thôn là nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, với mục tiêu “cư dân nông thôn có trình độ, đời sống vật chất và tinh thần ngày càng cao, làm chủ quá trình phát triển nông nghiệp, nông thôn” (Ban chấp hành Trung ương, 2022). Tạo việc làm cho lao động nông thôn không chỉ liên quan đến thu nhập, ổn định cuộc sống cho cá nhân và gia đình người lao động mà còn góp phần bảo đảm cho sự phát triển bền vững của quốc gia cũng như mỗi địa phương (Võ Thị Mỹ Quỳnh, 2021). Đắk Lắk là một tỉnh đang phát triển với 1 thành phố, 1 thị xã và 13 huyện. Dân số Đắk Lắk hơn 1,9 triệu người, trong đó khu vực nông thôn 51 Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” chiếm 75,28%; lực lượng lao động nông thôn của tỉnh là gần 855 nghìn người, chiếm 77% tổng lực lượng lao động của toàn tỉnh (Cục Thống kê Đắk Lắk, 2021). Quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cùng với quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đã và đang làm tăng thêm tình trạng dư thừa lao động ở khu vực nông thôn; thêm vào đó, trình độ lao động ở khu vực này thấp. Điều này đã gây sức ép lớn về nhu cầu giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động nông thôn của tỉnh. Mục tiêu của bài viết này là đánh giá thực trạng lao động - việc làm của lao động nông thôn tỉnh Đắk Lắk, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp tăng cường tạo việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới. 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Bài viết chủ yếu sử dụng nguồn số liệu thứ cấp được thu thập từ Cục Thống kê, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Đắk Lắk. Phương pháp thống kê mô tả và thống kê so sánh được sử dụng để đánh giá thực trạng lao động, việc làm và kết quả tạo việc làm cho lao động nông thôn tỉnh Đắk Lắk. Các chỉ tiêu phân tích bao gồm quy mô, tăng trưởng và cơ cấu lao động nông thôn (theo độ tuổi, theo ngành và theo thành phần kinh tế); tỷ lệ lao động được đào tạo, tỷ lệ lao động thiếu việc là và tỷ lệ thất nghiệp; số lượng lao động được tư vấn hướng nghiệp, được đào tạo, được giới thiệu việc làm; số lượng việc làm mới được tạo thêm hàng năm và số lượng lao động được xuất khẩu đi làm việc ở nước ngoài. 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 3.1. Thực trạng lao động - việc làm của lao động nông thôn tỉnh Đắk Lắk 3.1.1. Quy mô và cơ cấu lao động nông thôn Tỉnh Đắk Lắk có nguồn lao động khá dồi dào và tập trung phần lớn ở khu vực nông thôn, với tỷ lệ 77%. Lực lượng lao đông nông thôn của tỉnh là lực lượng quan trọng tạo ra của cải vật chất, đặc biệt trong lĩnh vực phát triển sản xuất nông nghiệp, bảo vệ an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội cho cộng đồng dân cư tỉnh. Quy mô lao động nông thôn của tỉnh năm 2021 là gần 855 nghìn người, tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm qua là 0,6% năm. Đắk Lắk là tỉnh có nguồn tài nguyên đất đai màu mỡ, thích nghi cho phát triển các sản phẩm cây công nghiệp dài ngà ...