Thiền Họa trong Hội Họa Trung Quốc

Tham khảo tài liệu thiền họa trong hội họa trung quốc, văn hoá - nghệ thuật, điêu khắc - hội họa phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiền Họa trong Hội Họa Trung QuốcThiền Họa trong Hội Họa Trung QuốcTrong môn họa truyền thống của Trung Quốc (thường đượcgọi là Quốc Họa) ta thường bắt gặp những chủ đề ước lệquen thuộc được thể hiện với màu sắc đậm nhạt thích mắt,thậm chí những màu tươi vui sặc sỡ. Các chủ đề này lặp đilặp lại đây đó đến mức sáo mòn, đại loại như hoa (đào, mai,lan, cúc, sen, thủy tiên, mẫu đơn, tử đằng, quỳnh), điểu cầm(phụng, ưng, hạc két, quạ, chim cút, vịt trời, gà vịt, nganngỗng), muông thú (hổ, ngựa, lừa, trâu bò, dê, nai), con vậttruyền thuyết (long, lân), tôm cá cua, côn trùng (bướm, chuồnchuồn, dế, bọ ngựa, sâu, kiến), cây cối (tùng bách, tre trúc,ngô đồng, dương liễu, phong), phong cảnh (mây nước sôngbiển, núi non, thác ghềnh, khe suối), trái cây, nhân vật (thậtvà truyền thuyết)… Những chủ đề này được các họa sĩ khaithác triệt để suốt bao thế kỷ qua. Có người chuyên vẽ đá,hoặc mai, hoặc lau, hoặc trúc… Chính vì thế nên hội họaTrung quốc lâm vào biển chết, người họa sĩ cảm thấy lúngtúng trong mê lộ: bất kỳ ý tưởng nào cũng là cũ kỹ mà cáctiền bối đã khai thác hết rồi. Loại tranh này chẳng còn gì tânkỳ nữa, rốt cuộc chỉ là những màu sắc trang trí trong phòngthất mà thôi.Kể từ vị tổ thiền 28 Ấn Độ là Bồ Đề Đạt Ma (?-528) sangĐông Độ thành sơ tổ thiền Trung Quốc (năm 520, đời vuaLương Võ Đế), thiền đã mọc rễ và lớn mạnh với thông điệpthù thắng: «Bất lập văn tự, giáo ngoại biệt truyền, trực chỉnhân tâm, kiến tánh thành Phật.» Cho đến đời Nam Tống (thếkỷ XII) thiền du nhập vào Nhật Bản. Thiền đã ảnh hưởng tâmhồn hai dân tộc Trung-Nhật suốt bao thế kỷ trong sinh hoạthằng ngày cũng như trong học thuật.Thế là thiền đã thổi vào nền hội họa truyền thống một luồngsinh khí mới, cứu lấy môn họa này thoát khỏi biển chết. Cáchthể nghiệm thiền «minh tâm kiến tánh» là nguồn cảm hứngbất tận cho người nghệ sĩ. Hội họa là một ngôn ngữ phi ngônngữ, mà ngôn ngữ hội họa há không thể trực chỉ nhân tâmsao? Rõ ràng có thể xem hội họa là phương tiện thể nghiệmthiền để có thể kiến tánh. Nhưng tôn chỉ của thiền là phiphương tiện (bất lập văn tự, giáo ngoại biệt truyền) cho nênphải thể hiện thế nào sao cho hội họa trở thành một thứphương tiện để có thể tải được tư tưởng ảo diệu thâm mật củaPhật giáo? Những đặc điểm nổi bật của thiền họa là sự đơngiản tối đa tưởng chừng phi nghệ thuật, sự hướng nội, sựtrống trải đầy gợi ý, sự viên mãn trong bất toàn (như lời LãoTử: «Đại thành nhược khuyết»), và được thể hiện theo phongcác đặc biệt: tiết giảm nét bút và chừa nhiều khoảng trốngtrên giấy (gọi là bút pháp một góc: one-corner style).Last edited by giavui; 02-13-2011 at 09:52 PM.