Thoát vị đĩa đệm - căn bệnh thường gặp

Thoát vị đĩa đệm - căn bệnh thường gặpThoát vị đĩa đệm (còn gọi là phình, lồi hay rách đĩa đệm) xảy ra khi vòng xơ bên ngoài của đĩa liên đốt sống bị rách. Đĩa đệm bị kẹp chặt giữa 2 đốt sống cho nên không thể trượt hay di chuyển ra ngoài, gọi là thoát vị đĩa đệm chỉ là thói quen, thực chất chỉ phình phần mềm bên trong của đĩa đệm.Tổn thương rách hầu như bao giờ cũng ở phía sau vì trong rãnh cột sống luôn có giây chằng dọc sau.Rách vòng xơ có thể...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thoát vị đĩa đệm - căn bệnh thường gặp Thoát vị đĩa đệm - căn bệnh thường gặp Thoát vị đĩa đệm (còn gọi là phình, lồi hay rách đĩa đệm) xảy ra khi vòng xơ bên ngoài của đĩa liên đốt sống bị rách. Đĩa đệm bị kẹp chặt giữa 2 đốt sống cho nên không thể trượt hay di chuyển ra ngoài, gọi là thoát vị đĩa đệm chỉ là thói quen, thực chất chỉ phình phần mềm bên trong của đĩa đệm.Tổn thương rách hầu như bao giờ cũng ở phía sau vì trong rãnh cột sống luôn có giâychằng dọc sau.Rách vòng xơ có thể làm tiết ra chất trung gian hoá học và chính chất này gây đau rấtnặng ngay cả khi gốc thần kinh không bị chèn ép, đó là lý do mà thầy thuốc dùng thuốckháng viêm để chống đau trong trường hợp thoát vị đĩa đệm.Trong trường hợp lồi đĩa đệm đã có từ trước và lớp ngoài cùng của vòng xơ vẫn nguyênvẹn thì khi có áp lực tác động vào đĩa đệm sẽ phình thêm hoặc bị rách.Khi đĩa đệm ở cột sống lồi ra phía sau và đụng chạm ống tuỷ gây đau rất nặng. Thoát vịđĩa đệm hay xảy ra ở những đốt sống thắt lưng cuối cùng do một động tác quá mạnh ở cộtsống hay do chấn thương gây chèn ép vào những gốc thần kinh của dây thần kinh toạ.Nguyên nhânThoát vị đĩa đệm có thể do sự hao mòn cơ thể và bị tổn thương, ví dụ công việc phải ngồisuốt ngày nhưng đặc biệt là những công việc đòi hỏi nâng bốc vật nặng. Những chấnthương đột ngột đến đĩa đệm vùng thắt lưng thường xảy ra khi nâng vật nặng mà lưngđang gấp.Chứng đau lưng và mỏi lưng thường xuyên là dấu hiệu hao mòn toàn thân và có tổnthương dễ gây ra thoát vị khi gặp cơ hội như cúi xuống nhặt chiếc bút chì hay mang nhấcbalô nặng để đeo lên vai. Khi lưng thẳng như đứng hay nằm áp lực lên đĩa đệm cân bằngở mọi điểm, nhưng khi nâng vật nặng ở tư thế ngồi hay gấp lưng thì áp lực lên đĩa đệmtăng rất nhiều.Triệu chứngĐôi khi không có biểu hiện gì nhưng nếu có cũng rất đa dạng: Có thể đau vùng thắt lưng,vùng lưng hay vùng cổ; Có khi đau theo kiểu thần kinh toạ, đau thần kinh vùng cổ vàcánh tay; Có khi chỉ là dị cảm, cảm giác bại, teo cơ hay vô cảm; Có khi thể hiện hộichứng đuôi ngựa (chèn ép gốc thần kinh chi phối vùng niệu-sinh dục và trực tràng, bệnhnhân không kìm giữ được nước tiểu, yếu và có cảm giác tê bì ở vùng cơ quan sinh dục).Hội chứng đuôi ngựa được coi là tình trạng khẩn cấp, cần được quan tâm ngay và có thểcần phải can thiệp ngoại khoa để giải phóng sự đè ép.Bệnh cảnh lâm sàng như vậy đủ để nghĩ đến đau ở gốc thần kinh và cần nghi ngờ thoát vịđĩa đệm nhưng chưa đủ để khẳng định cho nên cần tiến hành một số tét lâm sàng đơngiản để xác định vị trí gốc thần kinh bị chèn ép (tét để định vị bệnh lý ở lỗ bịt, tét định vịnguyên nhân đau do kéo giãn bó mạch thần kinh của đám rối cánh tay, tét chèn ép ốngtuỷ).Điều trịĐa số trường hợp thoát vị đĩa đệm tự lành trong khoảng 6 tuần và không phải can thiệpngoại khoa. Có nghiên cứu đã cho thấy sau 12 tuần, 73% bệnh nhân tỏ ra đỡ và có cảithiện rõ rệt.Trước hết cần thử điều trị nội khoa, có nhiều biện pháp để giảm đau: Nằm nghỉ và dùngthiết bị chuyên dụng để nâng đỡ vùng thắt lưng - cùng - Day bấm huyệt - Vật lý liệu pháp- Tập yoga (có những tư thế riêng để chữa đau lưng) - Xoa bóp - Thuốc chống viêmkhông có nhân steroid - Uống prednisone hay methyprednisolone - Tiêm cortisone vàocùng đau - Dùng thuốc an thần, chống đau - Giảm cân - Châm cứu - Tránh những cơ hộigây chèn ép ở cột sống.Trong trường hợp thất bại, can thiệp ngoại khoa là cách triệt để nhất và có nhiều cáchkhác nhau do thầy thuốc cân nhắc.