Thu nhập của CEO - chuyện đau đầu của cơ quan luật pháp

Thu nhập của các giám đốc điều hành (CEO) đã gia tăng một cách chóng mặt trong thập niên vừa qua, vượt xa so với mức độ lạm phát và mức thu nhập trung bình của một nhân viên quản lý – và điều này đã dẫn tới nhiều chỉ trích hướng về phía các công ty lẫn cơ quan luật pháp. Mới đây, Uỷ ban chứng khoán và hối đoái Mỹ (Securities and Exchange Commission - SEC) đã có những bước đi đầu tiên nhằm thắt chặt hơn quy chế chi trả lương thưởng cho các giám đốc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thu nhập của CEO - chuyện đau đầu của cơ quan luật pháp Thu nhập của CEO - chuyện đau đầu của cơ quan luật pháp Thu nhập của các giám đốc điều hành (CEO) đã gia tăng một cách chóng mặttrong thập niên vừa qua, vượt xa so với mức độ lạm phát và mức thu nhập trung bìnhcủa một nhân viên quản lý – và điều này đã dẫn tới nhiều chỉ trích hướng về phía cáccông ty lẫn cơ quan luật pháp. Mới đây, Uỷ ban chứng khoán và hối đoái Mỹ (Securities and ExchangeCommission - SEC) đã có những bước đi đầu tiên nhằm thắt chặt hơn quy chế chi trảlương thưởng cho các giám đốc điều hành cấp cao. Theo chủ tịch SEC, ChristopherCox, với những thay đổi mới này, lần đầu tiên các công ty sẽ phải báo cáo chi tiết mứclương thưởng trả cho 5 giám đốc điều hành cấp cao nhất và tất cả các giám đốc chuyênmôn. Nội dung tường trình bao gồm giá trị quyền lựa chọn cổ phiếu, tiền lương hưu,tiền trợ cấp thôi việc, và các thu nhập khác có giá trị trên 10 ngàn USD, mặc dù phầnlớn trong số các khoản tiền này rất khó, hay không thể, đánh giá chính xác trong thờiđiểm hiện tại. Quy định mới sẽ ảnh hưởng ra sao tới mức lương thưởng? Một số giáo sư tại Đại học Wharton cho rằng rất có thể những điều luật như vậysẽ không làm cho mức lương thưởng giảm xuống, nhưng tất cả đều đồng ý rằng quyđịnh mới sẽ có những tác động tích cực nhất định khiến những khoản lương thưởng trởnên minh bạch hơn, chưa kể việc tường trình rõ ràng cũng sẽ cải thiện hệ thống lươngthưởng trong công ty. Tuy nhiên, những thay đổi mới này là khá quan trọng. Các côngty hiện nay thường đặt ra mức lương thưởng cho giám đốc điều hành theo tỷ lệ phụthuộc vào nguồn cung và nhu cầu, nên về nguyên tắc, có một vài yếu tố có thể ngănngừa những khoản lương vô lý, tuy chưa có yếu tố nào thực sự hoàn chỉnh cả. Việctường trình cụ thể hơn sẽ có thể giúp giảm bớt phần nào những khúc mắc này. Theo Martin Conyon, giáo sư quản lý tại Đại học Wharton, thì các cổ đôngngày một chỉ trích nhiều hơn mức thu nhập gia tăng không ngừng của các giám đốcđiều hành, khi mức lương thưởng trung bình dành cho các CEO trong danh sách 500công ty có giá trị lớn nhất tại Mỹ (S&P 500) tăng từ 1,98 triệu USD vào năm 1993 lêntới 6,58 triệu USD vào năm 2003. Một nghiên cứu khác của Thư viện Corporate,Portland, Maine, đã cho thấy thu nhập của các CEO vào năm 2003 tăng 15% và vàonăm 2004 là 30%, cao hơn gấp 10 lần so với tỷ lệ lạm phát. Còn nghiên cứu do Đạihọc Havard thực hiện cho thấy mức lương thưởng dành cho các giám đốc điều hànhhàng đầu tương đương với 10% lợi nhuận hàng năm của các công ty, trong khi con sốnày vào năm 1993 chỉ là 5%. Quyền lựa chọn cổ phiếu Thông thường, mức lương trả cho các giám đốc điều hành bao gồm khoản tiềnlương cơ bản, tiền thưởng hàng năm phụ thuộc vào hiệu quả kinh doanh của công ty,quyền mua cổ phiếu, lựa chọn cổ phiếu, quyền được đảm bảo chế độ hưu trí và nhiềukhoản khác bao gồm cả phương tiện cá nhân từ máy bay, xe hơi đến tư cách thành viêncâu lạc bộ. Các khoản lương thưởng đã leo thang đáng kể từ khi quyền lựa chọn cổphiếu cho phép các giám đốc điều hành có quyền mua cổ phiếu của công ty với mứcgiá cố định vào bất cứ thời điểm nào trong khoảng vài năm, thông thường là 10 năm.Lợi nhuận từ cổ phiếu có thể gia tăng đáng kể khi giá cổ phiếu gia tăng. Trong nhữngnăm đầu của thập niên 90, quyền lựa chọn cổ phiếu chỉ chiếm 20% trong tổng thunhập của CEO, nhưng vào những năm 2000, con số này đã tăng lên 50%. Trong khi các chuyên gia chỉ trích rằng sẽ thật đáng lo ngại nếu thu nhập củagiám đốc điều hành cao hơn nhiều lần so với mức lạm phát và mức thu nhập trungbình của người dân, thì quả thật không dễ dàng chút nào để thiết lập ra một tiêu chuẩnđể xác định xem liệu mức lương thưởng của các giám đốc điều hành có quá bất hợp lýhay không. Nhiều nghiên cứu cho thấy mức thu nhập của các CEO Mỹ lớn hơn gấp 1,6lần các CEO của Anh (năm 2003) và cao hơn rất nhiều lần so với các đồng nghiệp tạicác quốc gia khác, nhưng giáo sư Conyon cũng chỉ ra rằng nguyên nhân ở đây là donền kinh tế và thị trường cổ phiếu Mỹ hoạt động hiệu quả hơn rất nhiều so với cácquốc gia khác. Một số nhà kinh tế khác lại cho rằng mức thu nhập của các CEO hiện nay làhợp lý, bởi phần lớn các CEO làm việc 12 giờ/ngày trong khoảng 350 ngày/năm. Thunhập của các giám đốc điều hành tăng vọt trong 15 năm qua chỉ phản ánh rằng thế giớiđang trở nên phức tạp hơn, nền kinh doanh toàn cầu là thiết yếu, công nghệ cũng đangphát triển nhanh chóng hơn, và kết quả là các CEO có năng lực ngày càng được sănlùng nhiều hơn. Thêm vào đó, các CEO ngày nay phải đối mặt với nhiều rủi ro lớn hơnvà môi trường luật lệ nghiêm khắc hơn, khi họ được yêu cầu quản lý trung bình từ50% đến 70% tổng tài sản công ty. Một nghiên cứu khác cho thấy, mặc dù thu nhập của các CEO Mỹ cao, nhưnggiá trị cổ phiếu và quyền lựa chọn cổ phiếu họ nắm cũng rất cao, đặt họ vào những rủiro thua lỗ lớn hơn trong trường hợp thị trường chứng khoán suy thoái. Hệ thống các “sao” Nếu nhu trước đây, người ta chỉ gắn bó với một công ty, làm việc và thăng tiếntrong suốt sự nghiệp của mình, thì từ thập niên 80 lại xuất hiện một khuynh hướng phổbiến mới là các giám đốc điều hành chuyển sang công ty khác làm việc và họ coi đónhư là một bước tiến mới trong sự nghiệp của họ, nơi họ được hưởng mức đãi ngộxứng đáng hơn cho tài năng của mình. Điều này làm nảy sinh một hệ thống các “sao”mà trong đó, các công ty sẽ phải trả một khoản tiền lớn hơn để có được cho mìnhnhững giám đốc điều hành giỏi. Nhiều công ty cho rằng mục tiêu của họ chỉ là có được CEO với mức lươngtrên trung bình, thế nhưng mọi người đều mong đợi ở trên “mức trung bình” đó và vôhình chung đã tạo ra chuỗi phản ứng dây chuyền ngày một tăng cao. Trên thực tế,chính các công ty đã “làm hại” nhau khi đặt ra mức lương thưởng cho các CEO theokiểu mức sau cao hơn mức trước để thu hút nhân tài. Trong một ...