Thực trạng xây dựng văn hóa gia đình ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay

Bài báo đề cập thực trạng xây dựng văn hóa gia đình ở Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) trong những năm gần đây. Bên cạnh những thành tựu đạt được như: phong trào xây dựng “Gia đình văn hóa” ngày càng nhân rộng, các chức năng văn hóa gia đình được đảm bảo thực hiện và có nhiều tiến bộ… thì vẫn tồn tại nhiều hạn chế như: tình trạng bạo lực gia đình, tỉ lệ li hôn cao…; do đó, việc xây dựng văn hóa gia đình ở TPHCM là rất quan trọng và cấp thiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng xây dựng văn hóa gia đình ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nayTRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINHHO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATIONTẠP CHÍ KHOA HỌCJOURNAL OF SCIENCEKHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂNSOCIAL SCIENCES AND HUMANITIESISSN:1859-3100 Tập 14, Số 2 (2017): 158-170Vol. 14, No. 2 (2017): 158-170Email: tapchikhoahoc@hcmue.edu.vn; Website: http://tckh.hcmue.edu.vnTHỰC TRẠNG XÂY DỰNG VĂN HÓA GIA ĐÌNHỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAYNguyễn Kiều Tiên*Ngày Tòa soạn nhận được bài: 03-11-2016; ngày phản biện đánh giá: 21-11-2016; ngày chấp nhận đăng: 22-02-2017TÓM TẮTBài báo đề cập thực trạng xây dựng văn hóa gia đình (VHGĐ) ở Thành phố Hồ Chí Minh(TPHCM) trong những năm gần đây. Bên cạnh những thành tựu đạt được như: phong trào xâydựng “Gia đình văn hóa” ngày càng nhân rộng, các chức năng VHGĐ được đảm bảo thực hiện vàcó nhiều tiến bộ… thì vẫn tồn tại nhiều hạn chế như: tình trạng bạo lực gia đình, tỉ lệ li hôn cao…;do đó, việc xây dựng VHGĐ ở TPHCM là rất quan trọng và cấp thiết.Từ khóa: gia đình, văn hóa, văn hóa gia đình, Thành phố Hồ Chí Minh.ABSTRACTThe reality of building family culture in Ho Chi Minh CityThe article discusses the reality of building family culture in Ho Chi Minh City in recentyears. Besides achievements such as the widespread movement of buiding “Civilized family”,committed civilized family fuctions and progresses, there are still some shortcomings such asdamily violence, high divorce rate, etc.; thus, building family culture in Ho Chi Minh City isessential and urgent.Keywords: family, culture, family culture, Ho Chi Minh City.1.Mở đầuTrong tiến trình lịch sử nhân loại, giađình (GĐ) có một vị trí và vai trò đặc biệt.“GĐ là tế bào của xã hội, là cái nôi thânyêu nuôi dưỡng cả đời người, là môitrường quan trọng giáo dục nếp sống vàhình thành nhân cách” [3, tr.233]. GĐ cònlà nơi tiếp nhận, kế thừa và chuyển giaonhững giá trị truyền thống của dân tộc từthế này sang thế hệ khác. GĐ là cái gốc củacon người, con người bắt đầu từ GĐ; dođó, văn hóa con người cũng bắt đầu từVHGĐ và mang đậm dấu ấn của VHGĐ.VHGĐ là nền tảng của văn hóa conngười, văn hóa xã hội. VHGĐ chi phối mối*quan hệ giữa các thành viên trong GĐ vàgiữa GĐ với bên ngoài. VHGĐ giữ vị tríquan trọng trong sự phát triển xã hội; dođó, xây dựng VHGĐ có ý nghĩa chiến lượcđối với sự phát triển chung của mỗi quốcgia, trong đó có Việt Nam.TPHCM với vị trí là trung tâm kinhtế, chính trị, văn hóa lớn của cả nước. Sựphát triển của Thành phố (TP) đóng góp rấtlớn cho sự phát triển chung của cả nước.Trong những năm qua, công tác xây dựngVHGĐ ở TP đã đạt nhiều thành tựu nhấtđịnh, GĐ ngày càng tiến bộ về nhiều mặt.Tuy nhiên, nhiều hạn chế vẫn còn tồn tạitrong quá trình xây dựng VHGĐ, trở thànhTrường Đại học Sư phạm TPHCM; Email: nguyenkieutien90@gmail.com158TẠP CHÍ KHOA HỌC - Trường ĐHSP TPHCMcản lực cho sự phát triển GĐ, phát triển củaTP. Do đó, xây dựng VHGĐ ở TPHCMhiện nay là vấn đề cấp thiết.2.Quan niệm về văn hóa gia đìnhHiện nay, đã có nhiều cách hiểu,cách lí giải khác nhau về khái niệm “vănhóa gia đình” tùy theo góc độ tiếp cận củatừng người, từng bộ môn khoa học. Tuynhiên, có thể nói: “VHGĐ là một dạng đặcthù của văn hóa xã hội bao gồm tổng thểcác giá trị, chuẩn mực, cách hành xử củaxã hội mà các thành viên của GĐ cùng tiếpnhận để ứng xử với nhau trong GĐ vàngoài xã hội” [4, tr.261-262].3.Thực trạng xây dựng văn hóa giađình ở TPHCM hiện nay3.1. Những thành tựu trong xây dựngVHGĐ ở TPHCM(i) Phong trào “Toàn dân đoàn kết xâydựng đời sống văn hóa” và phong trào xâydựng “GĐ văn hóa” đạt được nhiều thànhtựu và ngày càng nhân rộngMột trong những thành tựu lớn trongxây dựng VHGĐ ở TPHCM phải kể đếnđầu tiên đó là kết quả của phong tràoNguyễn Kiều Tiên“Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống vănhóa”. Cũng như các tỉnh thành khác trongcả nước, vấn đề VHGĐ luôn được Đảng bộTPHCM quan tâm xây dựng. Sau hơn 20năm triển khai thực hiện cuộc vận động“Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống vănhóa ở khu dân cư” (1995-2016) và hơn 15năm phong trào “Toàn dân đoàn kết xâydựng đời sống văn hóa” (2000-2016) trênđịa bàn TPHCM đã phát triển đều khắp vàlan tỏa đến tận cơ sở; nhiều mô hình mới,nhiều giải pháp hay từ thực tiễn phong tràođược nhân rộng. [12]Trong phong trào “Toàn dân đoàn kếtxây dựng đời sống văn hóa”, phong tràoxây dựng “GĐ văn hóa” luôn giữ vị trí cốtlõi, nền tảng, chi phối hầu hết các tiêuchuẩn văn hóa khác ở góc độ GĐ. Phongtrào xây dựng GĐ văn hóa của TP đã thuhút đông đảo các cấp, ngành, tầng lớp nhândân tham gia. Trong những năm qua, cuộcvận động này đã đạt nhiều thành tựu to lớn,được phản ánh qua số liệu của Ban chỉ đạotoàn dân xây dựng đời sống văn hóa ở cơsở như Bảng 1 sau đây:Bảng 1. Số hộ GĐ đạt danh hiệu “GĐ văn hóa” (2008-2013)NămSố hộ đăng kíSố hộ đạt2008200920102011201220131.111.3971.144.7111.171.9671.221.3811.230.4451.281.087974.9711.015.5 ...