Tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong dạy học môn Toán trung học phổ thông nhằm nâng cao năng lực mô hình hóa cho học sinh

Bài viết phân tích một số tình huống thực tế gần gũi với học sinh trong khuôn viên nhà trường để giáo viên có định hướng trong dạy học hoạt động trải nghiệm theo hướng phát triển năng lực mô hình hóa toán học cho học sinh hiệu quả hơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong dạy học môn Toán trung học phổ thông nhằm nâng cao năng lực mô hình hóa cho học sinh Journal of educational equipment: Applied research, Volume 2, Issue 303 (December 2023) ISSN 1859 - 0810 Tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong dạy học môn Toán trung học phổ thông nhằm nâng cao năng lực mô hình hóa cho học sinh Phan Anh Tuyến* *Trường Cao đẳng Công nghệ và Quản trị Sonadezi, Đồng Nai Received:28/10/2023; Accepted:6/11/2023; Published: 13/11/2023 Abtract: Training and developing mathematical modeling capacity through teaching is an issue of interest to many researchers. In this article, we discuss the organization of experiential activities right in the classroom and on campus. school through specific situations, close to students. During the experiential learning process, students are guided by teachers to integrate the steps of experiential activities with the steps of the modeling cycle with the aim of training and developing students’ ability to model effectively. in a natural and gentle way, creating a comfortable feeling for students to learn and have a more practical experience. Keywords: Mathematical modeling, experiential activities, high school, Math teaching, capacity.1. Đặt vấn đề đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các Sự phát triển ngày càng nhanh của khoa học cộng môn học để thực hiện nhiệm vụ được giao hoặc giảinghệ là một thách thức lớn cho giáo dục, đặc biệt quyết các vấn đề của thực tiễn, phù hợp với lứa tuổi;là trong lĩnh vực toán học. Tuy nhiên, việc áp dụng biết chuyển hóa những kinh nghiệm thành tri thức,toán học vào thực tế để giải quyết vấn đề của học hiểu biết và kĩ năng mới, phát huy tiềm năng sáng tạosinh (HS) còn gặp nhiều khó khăn. Trong bối cảnh và khả năng thích ứng với cuộc sống, môi trường vànày, việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm (HĐTN) nghề nghiệp tương lai (Bộ GD-ĐT, 2018)[1].nhằm phát triển năng lực (NL) mô hình hóa (MHH) Tác giả J.Dewey cho rằng, Học tập trải nghiệmtoán học cho HS trở nên rất quan trọng. là quá trình người học tham gia vào các hoạt động Hoạt động MHH trong dạy toán không chỉ giúp học tập, họ chiêm nghiệm lại, phản ánh lại những triHS hiểu sâu hơn về bản chất toán học mà còn giúp thức mới vào đầu óc từ đó tạo cơ sở cho sự đánh giá,các em phát triển được NL tư duy logic, sáng tạo và xác định được những gì có ích, cần phải ghi nhớ lạikhả năng giải quyết vấn đề. Có nhiều cách để giáo để sử dụng vào các hoạt động khác sau này [4].viên (GV) thúc đẩy phát triển các NL này, HĐTN David A.Kolb (1984) cho rằng: Dạy học trảicũng là một cách thức có thể vận dụng, tuy nó vẫn nghiệm là một triết lí và phương pháp trong đó giáocòn gặp nhiều trở ngại về nhiều mặt. Do đó, nghiên dục có mục đích hướng vào kinh nghiệm trực tiếpcứu và đề xuất biện pháp tổ chức HĐTN lồng ghép, của người học thông qua các hoạt động tập trung vàotích hợp với các bước của quy trình MHH, phù hợp các vấn đề trong thực tế cuộc sống và phản ánh trởvới đối tượng HS, môi trường học tập sẽ kích thích lại vào chính các hoạt động đó để nâng cao kiến thức,và hỗ trợ HS trong việc phát triển NL MHH chính phát triển kĩ năng và làm sáng tỏ giá trị [5].là một vấn đề tập trung nghiên cứu. Trên cơ sở này, 2.1.2. Quy trình mô hình hóabài viết phân tích một số tình huống thực tế gần gũi Tác giả Lê Văn Tiến (2005) nhận định: DH bằngvới HS trong khuôn viên nhà trường để GV có định mô hình hóa là DH thông qua DH cách thức xâyhướng trong dạy học HĐTN theo hướng phát triển dựng mô hình toán học của thực tiễn, nhắm tới trả lờiNL MHH toán học cho HS hiệu quả hơn. cho những câu hỏi, vấn đề nảy sinh từ thực tiễn [6].2. Nội dung nghiên cứu Để giúp HS thông qua hoạt động trải nghiệm rèn2.1. Khái niệm luyện và phát triển được NL MHH toán học, chúng2.1.1. Trải nghiệm, học tập trải nghiệm tôi dựa vào các sơ đồ của quá trình MHH, đặc biệt là HĐTN, hướng nghiệp là hoạt động giáo dục do chúng tôi đề xuất và dựa vào sơ đồ 2.2 của quá trìnhnhà giáo dục định hướng, thiết kế và hướng dẫn thực MHH toán học để thiết kế và giải quyết tình huốnghiện, tạo cơ hội cho HS tiếp cận thực tiễn, thể nghiệm thực tiễn.các cảm xúc tích cực, khai thác những kinh nghiệm 85 Journal homepage: www.tapchithietbigiaoduc.vn Journal of educational equipment: Applied research, Volume 2, Issue 303 (December 2023) ISSN 1859 - 0810 trường tự nhiên và nghề nghiệp; được triển khai qua bốn mạch nội dung hoạt động chính: Hoạt động hướng vào bản thân, Hoạt động hướng đến xã hội, Hoạt động hướng đến tự nhiên và Hoạt động hướng nghiệp (Bộ GD&ĐT, 2018) [1]. Trong bài báo này, chúng tôi chỉ tập trung vào giai đoạn 1 (trải nghiệm cụ thể) trong chu trình trải nghiệm của D.Kolb (Sơ ...