Tội vi phạm các quy định về cạnh tranh - một số vấn đề khi hình sự hóa hành vi vi phạm

Dựa trên nhu cầu cần có một chế tài nghiêm khắc để hạn chế các hành vi phản cạnh tranh có thể xảy ra, Nhà nước đã quy định “Tội vi phạm các quy định về cạnh tranh” tại điều 217 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Việc chính thức hình sự hóa lĩnh vực cạnh tranh làm xuất hiện không ít các lo ngại, nghi vấn xung quanh quy định của luật cũng như tác động đối với xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tội vi phạm các quy định về cạnh tranh - một số vấn đề khi hình sự hóa hành vi vi phạm Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa học TỘI VI PHẠM CÁC QUY ĐỊNH VỀ CẠNH TRANH - MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHI HÌNH SỰ HÓA HÀNH VI VI PHẠM Bùi Duy Hưng* Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh *Tác giả liên lạc: buiduyhung.law@gmail.com TÓM TẮT Dựa trên nhu cầu cần có một chế tài nghiêm khắc để hạn chế các hành vi phản cạnh tranh có thể xảy ra, Nhà nước đã quy định “Tội vi phạm các quy định về cạnh tranh” tại điều 217 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Việc chính thức hình sự hóa lĩnh vực cạnh tranh làm xuất hiện không ít các lo ngại, nghi vấn xung quanh quy định của luật cũng như tác động đối với xã hội. Để làm sáng tỏ các vấn đề trên cần phải tiến hành phân tích tội danh “tội vi phạm quy định về cạnh tranh” từ các yếu tố cấu thành tội phạm và qua các tình huống cụ thể, kết hợp so sánh với các quy định của một số quốc gia phát triển trên thế giới. Kết quả của quá trình nghiên cứu là những nhận xét cụ thể về tội danh cũng như các yếu tố liên quan, trong đó tồn tại không ít những hạn chế về nội dung, cơ chế thực thi và tính hiệu quả của quy định. Từ khóa: Cạnh tranh, tội vi phạm quy định về cạnh tranh, Bộ luật Hình sự. VIOLATION OF COMPETITION REGULATIONS - SOME ISSUES WHEN CRIMINALIZING VIOLATIONS Bui Duy Hung* University of Economics Ho Chi Minh City *Corresponding Author: buiduyhung.law@gmail.com ABSTRACT Based on the need for strict sanctions to restrict possible anti-competitive behavior, the State has defined “crimes of violation of competition regulations” in Article 217 of the Penal Code 2015, renewed and supplemented in 2017. The official criminalization of the competition field has raised many concerns and doubts surrounding the law and the impact on society. In order to clarify the above issues, it is necessary to analyze the crimes of “violating the competition rules” from the elements constituting crimes and through specific situations, combining them with the regulations of some developed countries in the world. The results of the study are specific observations on the crime as well as on the factors involved, including many limitations on the content, enforcement mechanism and effectiveness of the regulation. Keywords: Competition, violation of competition regulations, Penal Code. KINH NGHIỆM LẬP PHÁP CỦA cạnh tranh bị cấm, đặc biệt cho phép áp MỘT SỐ QUỐC GIA VỀ VIỆC dụng cùng lúc cả chế tài hành chính và HÌNH SỰ HÓA TRONG LĨNH hình sự. Từ những năm 1810, Bộ luật VỰC CẠNH TRANH hình sự của Pháp đã quy định hai tội Luật cạnh tranh của Pháp quy định có danh trong lĩnh vực cạnh tranh bao thể áp dụng chế tài hành chính, dân sự gồm: Tội cạnh tranh bất hợp pháp và hoặc hình sự để xử lý các hành vi phản Tội lạm dụng thế mạnh để cạnh tranh. 386 Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa học Hình phạt chủ yếu được quy định trong quả và mối hoài nghi về sự hợp lý của Bộ luật hình sự là phạt tiền ở mức rất quy định hiện hành khi giao thẩm nặng và nhằm vào hai đối tượng (người quyền khởi tố hình sự đối với những vụ lãnh đạo doanh nghiệp và doanh việc trong lĩnh vực cạnh tranh cho cơ nghiệp), đây là một ngoại lệ đặc biệt quan điều tra hình sự (theo điều 94 bởi nguyên tắc của pháp luật hình sự ở Luật cạnh tranh 2004 (sau khi Luật Pháp là cụ thể hóa trách nhiệm hình sự. cạnh tranh 2018 có hiệu lực là khoản 1 Pháp luật cạnh tranh của Mỹ cho phép điều 85)). Cơ quan điều tra hình sự, các áp dụng chế tài có sức răn đe cao nhất điều tra viên của cơ này bị giới hạn về để xử lý các hành vi xâm phạm cạnh kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực tranh lành mạnh ở nước này. Đạo luật cạnh tranh, ngoài ra, việc các sai số Sherman Act – 1890 quy định chế tài không thể tránh khỏi tác động đến kết hình sự có thể được áp dụng với các quả điều tra và việc Luật cạnh tranh hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh, vị 2018 vừa được ban hành với rất nhiều trí độc quyền và tập trung kinh tế. Hình điểm mới… là những thách thức rất lớn phạt có thể được áp dụng đối với pháp đối với cơ quan điều tra hình sự khi tiến nhân và cá nhân. hành điều tra, giải quyết các vụ việc Nhật Bản cũng là một trong số những trong lĩnh vực cạnh tranh. quốc gia trên thế giới cho phép áp dụng (ii) Các hành vi phạm tội bị xử lý hình chế tài hình sự vào xử lý các hành vi sự chưa tập trung và chưa cho thấy rõ phản cạnh tranh bị cấm. Các cá nhân tính chất của một quy định hình sự là có thể bị phạt tù với mức phạt thông xử lý đối với các hành vi gây nguy hiểm thường khoảng 3 năm; các tổ chức như cao cho xã hội, vì vậy cần sửa đổi theo công ty, hiệp hội kinh doanh... đều có hướng chỉ áp dụng hình phạt cho một thể bị áp dụng hình phạt tiền với mức số hành vi phản cạnh tranh có nguy cơ phạt lên đến 1 tỷ Yên. gây hậu quả nghiêm trọng Luật chống độc quyền tư nhân và duy Dựa vào số liệu của Báo cáo tổng kết trì cạnh tranh công bằng Nhật Bản quy 12 năm thi hành Luật Cạnh tranh, có định theo hướng tăng nặng mức phạt thể rút ra kết luận rằng (1) các dạng của đối với tái phạm của các cá nhân, tổ hành vi thỏa thuận hạn chế cạnh tranh chức và chương trình khoan hồng có mức tác động và mức độ phổ biến nhằm nhanh chóng phát ...