Tóm tắt Luận án tiến sĩ Khoa học máy tính: Phân tích mạng xã hội dựa theo mô hình chủ đề và ứng dụng

Luận án xây dựng hai mục tiêu chính và các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể. Trong đó, luận án xây dựng các mô hình và phương pháp trong phân tích MXH dựa theo mô hình chủ đề (Topic model) để khám phá chủ đề quan tâm, vai trò của cá nhân và cộng đồng trên MXH theo từng giai đoạn thời gian.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án tiến sĩ Khoa học máy tính: Phân tích mạng xã hội dựa theo mô hình chủ đề và ứng dụng ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCMTRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN HỒ TRUNG THÀNH PHÂN TÍCH MẠNG XÃ HỘI DỰA THEO MÔ HÌNH CHỦ ĐỀ VÀ ỨNG DỤNG Chuyên ngành Khoa học máy tính Mã số: 62.48.01.01TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC MÁY TÍNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - 2018Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Công nghệ Thông tin,Đại học Quốc gia TP.HCM.Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Đỗ PhúcPhản biện 1: PGS.TS Hồ Bảo QuốcPhản biện 2: PGS.TS Quản Thành ThơPhản biện 3: PGS.TS Đinh ĐiềnPhản biện độc lập 1: PGS.TS Dương Tuấn AnhPhản biện độc lập 2: GS.TS Nguyễn Thanh ThủyPhản biện độc lập 3: PGS.TS Nguyễn Lê MinhLuận án đã được bảo vệ trướcHội đồng chấm luận án cấp Trường tại:Phòng A116, Trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc giaTP. HCM, Khu phố 6, Phường Linh Trung, Quận Thủ Đức, TP. HCMVào lúc 14 giờ 00 ngày 22 tháng 01 năm 2018Có thể tìm luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam.- Thư viện Trường Đại học Công nghệ Thông tin, ĐHQG-HCM.TỔNG QUAN VỀ LUẬN ÁN1. Động cơ nghiên cứuMục tiêu phân tích mạng xã hội (MXH) là phân tích sự tương tác giữa conngười, tổ chức với nhau và khám phá những thông tin, tri thức ẩn thông qua sựtương tác đó [27][28][41][59]. Xu hướng gần đây, các nghiên cứu tập trungvào khai thác và phân tích MXH. MXH đã phát triển nhanh chóng vì cho phépcá nhân, tổ chức tương tác dễ dàng. Chính MXH đã tạo nên sự không lệ thuộcvào không gian và thời gian khi giao tiếp của cá nhân và cộng đồng. Mỗi cánhân trên MXH đều có thể kết bạn và trò chuyện với bất kỳ một cá nhân kháctrên cùng MXH đó. Một số MXH trực tuyến điển hình như Facebook,LinkedIn, MySpace, Twitter. Các MXH này mang lại lượng lớn dữ liệu làthông điệp trao đổi của cá nhân thông qua các liên kết xã hội. Có thể biểu diễndữ liệu này bằng cấu trúc đồ thị của MXH và nội dung dữ liệu là thông tin traođổi giữa các thành viên trên MXH trong đó bao gồm dữ liệu thông điệp, dữliệu đa phương tiện,... Đây chính là nguồn dữ liệu để phân tích MXH tìm ranhững thông tin, tri thức ẩn được chứa đựng trong dữ liệu trên MXH.Thông điệp được cá nhân trao đổi trên MXH, diễn đàn hay hệ thống e-mail cósự pha trộn nhiều chủ đề. Chủ đề trong thông điệp được cá nhân quan tâm traođổi và chia sẻ tạo nên sự lan truyền thông tin từ cá nhân này đến cá nhân kháchình thành cộng đồng MXH cùng quan tâm đến các chủ đề. Khai thác chủ đềquan tâm của cá nhân cũng như phân tích mối liên kết xã hội giữa các cá nhânqua những thông điệp, dữ liệu trao đổi là một công việc nhiều thách thức, đặcbiệt chủ đề thường xuyên được thay đổi theo thời gian hoặc đôi khi một chủđề có thể được trao đổi thường xuyên, liên tục trong một khoảng thời gian nàođó. Bên cạnh đó, chủ đề của thông điệp được thảo luận có thể là khác nhau tuỳtheo sở thích, hành vi, mức độ quan tâm, trao đổi của từng cá nhân theo từnggiai đoạn thời gian. Khám phá chủ đề quan tâm và phân tích vai trò của cánhân trên MXH là một thách thức đặt ra cho bài toán với mục tiêu trả lời đượccác câu hỏi “cá nhân đã trao đổi chủ đề gì trên MXH theo thời gian?”, “mứcđộ quan tâm của cá nhân đến chủ đề cụ thể như thế nào?”, “có bao nhiêu cánhân quan tâm đến chủ đề?”, “chủ đề nào được quan tâm nhiều nhất?” và “cóthay đổi gì về sự quan tâm đến các chủ đề của cá nhân theo từng giai đoạn thờigian?”.Bên cạnh việc khám phá vai trò cá nhân trên MXH, một thách thức khác đặt ralà phân tích MXH để khám phá nhóm cá nhân (cộng đồng) cùng quan tâm chủđề theo từng giai đoạn thời gian. Khám phá nhóm cá nhân hay khám phá cộng 1đồng là cách để nhận biết nhóm các cá nhân có mối liên kết xã hội với nhautrên MXH và cùng chủ đề quan tâm, đồng thời giúp hiểu được sự quan tâmcủa từng cá nhân trong cộng đồng MXH theo từng chủ đề cụ thể. Những thayđổi xảy ra trong cộng đồng thường liên quan đến các đặc trưng của cộng đồngnhư: chủ đề quan tâm, số cá nhân tham gia cộng đồng, mức độ quan tâm chủđề của cộng đồng tại từng thời điểm khác nhau, và sự thay đổi chủ đề quantâm trong cộng đồng dẫn đến thay đổi hành vi, sự quan tâm và trao đổi chủ đềcủa các cá nhân trong cộng đồng. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để có thể khámphá cộng đồng cá nhân cùng quan tâm đến một hay một nhóm chủ đề thôngqua những nội dung thông điệp được trao đổi của tập cá nhân trên MXH? Vớimột hay nhóm chủ đề cụ thể có những cộng đồng nào trên MXH quan tâm traođổi? Sự biến thiên chủ đề quan tâm và cá nhân tham gia cộng đồng? Tìm giảipháp cho các câu hỏi này rõ ràng là việc không đơn giản nhưng kết quả nghiêncứu sẽ giúp cho việc phân tích và khám phá chủ đề được cá nhân quan tâmhay tìm ra những cá nhân có ảnh hưởng trong cộng đồng để phục vụ chonhững chiến lược phát triển như quản lý cộng đồng cá nhân của công ty, tổchức hay của một quốc gia; hiểu cá nhân để thực hiện chiến lượ ...