Tri thức dân gian trong lao động sản xuất được phản ánh qua tục ngữ Tày

Để có cơ sở về mặt định lượng cho việc nghiên cứu bài viết tiến hành khảo sát 2251 câu tục ngữ chúng tôi thấy rằng đồng bào dành sự quan tâm nhiều đến các phương diện như: thời tiết, mùa vụ, trồng trọt, chăn nuôi, buôn bán…
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tri thức dân gian trong lao động sản xuất được phản ánh qua tục ngữ TàyNo.18_Oct 2020|Số 18 – Tháng 10 năm 2020|p.98-103 DOI: TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC TÂN TRÀO ISSN: 2354 - 1431 http://tckh.daihoctantrao.edu.vn/ TRI THỨC DÂN GIAN TRONG LAO ĐỘNG SẢN XUẤT ĐƯỢC PHẢN ÁNH QUA TỤC NGỮ TÀYHà Thị Chuyên1*1 Đại học Tân Trào* Email: hoahoctro8387@gmail.comThông tin bài viết Tóm tắt Khảo sát tri thức dân gian nhằm giới thiệu, bảo tồn, phát huy những kinhNgày nhận bài: nghiệm quý báu của đồng bào dân tộc Tày đang là một nhu cầu cấp bách. Bởi15/7/2020 ngôn ngữ và văn hóa của các dân tộc thiểu số nói chung và dân tộc Tày nóiNgày duyệt đăng: riêng đang đứng trước nguy cơ mang tính toàn cầu đó sự mai một và tiêu vong.20/9/2020 Khảo sát tri thức dân gian về lao động, sản xuất trong tục ngữ Tày thông qua các ấn phẩm đã được xuất bản cho thấy đồng bào thường quan tâm đến những kinh nghiệm về dự báo thời tiết, mùa vụ, trồng trọt, chăn nuôi,… Những triTừ khóa: thức dân gian này cần được lựa chọn để truyền dạy cho con em đồng bào dântri thức, dân gian, lao tộc Tày nói riêng và cộng đồng nói chung.động, sản xuất, tục ngữ Tày 1. Mở đầu Tri thức dân gian (hay tri thức bản địa, tri thức địa Để có cơ sở về mặt định lượng cho việc nghiênphương) được hiểu theo nghĩa rộng là: các truyền cứu chúng tôi tiến hành khảo sát 2251 câu tục ngữthống lâu đời, kinh nghiệm, thực tiễn sống của một chúng tôi thấy rằng đồng bào dành sự quan tâm nhiềucộng đồng liên quan đến môi trường tự nhiên, xã hội, đến các phương diện như: thời tiết, mùa vụ, trồng trọt,đời sống, tư duy của cộng đồng đó. Tri thức dân gian chăn nuôi, buôn bán…được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, người này 2. Nội dungqua người khác, thông qua truyện kể, huyền thoại, văn 2.1. Thời tiếthọc dân gian, các nghi lễ, lễ thức, tập quán, lề thói, Nông nghiệp của người Tày trước kia phụ thuộcquy định, luật tục. Đồng bào dân tộc Tày vốn là những hoàn toàn vào tự nhiên. Vì vậy, thời tiết có ý nghĩa hếtcư dân nông nghiệp. Do vậy, để có một vụ mùa được sức quan trọng và là mối quan tâm hàng đầu của đồngthu hoạch, họ phải bỏ ra rất nhiều thời gian và công bào. Trước mỗi vụ trồng trọt, đồng bào thường quansức. Khi khoa học và các phương tiện thông tin đại sát môi trường xung quanh để đưa ra những dự báochúng chưa phát triển, đồng bào chủ yếu dựa vào việc thời tiết góp phần tạo nên những mùa vụ bội thu. Khảoquan sát sự biến chuyển của vạn vật, từ năm này qua sát các căn cứ đưa ra dự báo thời tiết được đồng bàonăm khác, sđời này qua đời khác để phát hiện ra các dân tộc Tày sử dụng trong tục ngữ chúng tôi thu đượcquy luật tự nhiên. Những quy luật ấy được đồng bào kết quả sau:tích lũy thành vốn tri thức dân gian.1 H.T.Chuyen/ No.18_Oct 2020|p.98-103 Bảng 1 Căn cứ đưa ra các dự báo thời tiết STT Căn cứ dự báo Tần số 1. sấm 33 2. trời 11 3. mây 10 Thiên tượng 4. sao 5 5. gió 3 6. cầu vồng 1 7. hoãng 4 8. diều hâu 3 9. ...