Vacxin hôm qua và hôm nay

.Trong 2 thế kỷ qua, vaccin là loại dược phẩm đặc biệt đã góp phần rất lớn đẩy lùi nhiều bệnh tật và giảm tỷ lệ tử vong cho con người. Trước khi bị khai tử bởi vaccin, bệnh đậu mùa từng là nỗi kinh hoàng của cả châu âu trong thế kỷ 18, đã cướp đi sinh mạng của hàng triệu người. Vaccin cũng là vũ khí hữu hiệu chống lại các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như bại liệt, sởi, viêm não, góp phần quan trọng hạn chế những di chứng gây tàn phế dai dẳng cho bệnh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vacxin hôm qua và hôm nayVacxin hôm qua và hôm nay Trong 2 thế kỷ qua, vaccin là loại dược phẩm đặc biệt đã góp phần rất lớn đẩy lùi nhiều bệnh tật và giảm tỷ lệ tử vong cho con người. Trước khi bị khai tử bởi vaccin, bệnh đậu mùa từng là nỗi kinhhoàng của cả châu âu trong thế kỷ 18, đã cướp đi sinhmạng của hàng triệu người.Vaccin cũng là vũ khí hữu hiệu chống lại các bệnh truyềnnhiễm nguy hiểm như bại liệt, sởi, viêm não, góp phần quantrọng hạn chế những di chứng gây tàn phế dai dẳng cho bệnhnhân; tiết kiệm được nhiều chi phí cho gia đình và xã hội.Lợi ích của vaccinTrung bình hàng năm, tiêm chủng đã cứu sống được khoảng3 triệu người trên toàn thế giới, khống chế và loại trừ đượcnhiều căn bệnh. Tuy nhiên cũng có nhiều bệnh mới nảy sinhnhưng con người chưa có vaccin phòng chống.Với một số bệnh cụ thể sau, nếu được miễn dịch bằng vaccin,số người trên toàn thế giới được cứu sống hàng năm sẽ là:- Từ bệnh đậu mùa: (5 triệu người). Thực tế bệnh đã chấmdứt từ năm 1977 đến nay.- Từ bệnh tiêu chảy (3 triệu người), riêng do Rotavirus là 0,9triệu người.- Nhiễm khuẩn hô hấp: (3,7 triệu người), trong đó do phế cầulà 1,2 triệu, Hib 0,38 triệu và do virus 0,5 triệu.- Từ lao (3,2 triệu người), sởi (2,7 triệu), sốt rét (2,1 triệu).- Uốn ván (2 triệu), viêm gan siêu vi B (1,2 triệu), HIV/AIDS(1 triệu), ho gà (1 triệu), bại liệt (0,6 triệu), bạch hầu (0,3triệu), sốt xuất huyết (0,03 triệu).Tổng cộng: 24.395.000 người (Nguồn CVI/GPV 1-1997). Ở Việt Nam, dịch cúm gà tái bùng phát và đã gây tử vong cho 3 người (tính đến ngày 15/8/2004) hiện đang làvấn đề được Chính phủ và các cơ quan y tế hết sức quan tâm.Trở ngại lớn nhất trong công tác chống dịch là hiện chúng tachưa có thuốc đặc hiệu chữa trị cũng như không có vaccinphòng chống. Và hơn lúc nào hết, chúng ta đặt nhiều hy vọngvào vaccin - vũ khí hữu hiệu và kinh tế nhất trong cuộc chiếnchống bệnh truyền nhiễm đang quay lại hoành hành và giatăng tác hại như hiện nay.Lịch sử ra đời của vaccinVaccin học được mở đầu bằng thành công vào cuối thế kỷ 18của bác sĩ thú y E. Jenner (Anh) với vaccin làm từ chủng đậubò tiêm cho cậu bé 13 tuổi J. Phillip. Hiện nay, Tổ chức Y tếThế giới (WHO) đã công nhận tiêm vaccin là phương cáchbảo vệ hiệu quả, giúp nhân loại tránh được các bệnh truyềnnhiễm. Năm 1880, L. Pasteur (Pháp) đã sáng chế thành côngvaccin chống bệnh than và nhiều loại vaccin khác trên ýtưởng của Jenner, tạo ra một trường phái riêng tồn tại chođến ngày nay. Sang nửa thế kỷ 20, mặc dù công nghệ vaccincó những bước tiến vượt bậc và đạt nhiều thành tích đáng kể,nhưng cũng đã nảy sinh nhiều thách thức, nhiều bệnh dịchmới bùng phát và một số quay trở lại nhưng chưa có vaccinphòng chống hữu hiệu.Thuận lợi Khoa học ngày càng phát triển trong các lĩnh vực vi sinh,miễn dịch, sinh học phân tử, di truyền, hóa, lý, tin học vàcông nghệ nano, đã hỗ trợ đắc lực cho công cuộc tìm kiếmnhững vaccin an toàn, công hiệu hơn. Vaccin học đã tiếp cậnsang nhiều lĩnh vực mới như bệnh dị ứng, bệnh xã hội, cácbệnh nan y (ung thư, HIV/AIDS), bệnh ký sinh trùng (sốt rét)và đạt nhiều thành quả đáng kể. Giá vaccin cũng từng bướcđược tháo gỡ bằng những biện pháp hỗ trợ của các tổ chứcQuốc tế (UNICEF thỏa thuận với nhà sản xuất giảm giá cácvaccin thiết yếu cho trẻ em) và chính phủ các nước (trợ giácác vaccin chương trình, giảm thuế, xóa bỏ sự ràng buộc củaluật độc quyền sở hữu trí tuệ). Nhiều năm qua, Việt Nam đãmạnh dạn thực hiện chiến lược tự túc vaccin, Nhà nước hỗtrợ sản xuất vaccin trong nước và vận động nhân dân sử dụngvaccin nội địa, giữ được giá vaccin ở mức hợp lý. Việc cảitiến phương thức sản xuất theo lối “cộng hợp” để có vaccinđa giá (1 mũi tiêm phòng được nhiều bệnh) và thay vaccinthế hệ mới nhằm giảm đau đớn và lo lắng cho người dùng(nhất là với trẻ em) đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc triểnkhai các chiến dịch tiêm chủng. Các tổ chức phi chính phủnhư GAVI, quỹ Bill Gates cũng tạo nhiều nguồn tài trợ mớicho việc nghiên cứu và phát triển vaccin.Những thách thứca. Tính an toàn: Những phản ứng phụ không an toàn củavaccin cho người được tiêm đang là mặt trái, gây cản trở lớncho công tác vận động tiêm chủng. Mặc dù tỷ lệ xuất hiệnnhững phản ứng phụ nghiêm trọng do vaccin rất thấp (xembảng), nhưng vấn đề xác định đúng nguyên nhân và cáchkhắc phục vẫn là những thách thức không nhỏ đối với mọiquốc gia.Vaccin Loại Tần số phản ứngTất cả Quá mẫn 1/50.000các Liệt mềm -vaccin Hội 1.000.000Polio chứng sốt 1/750.000uống huyết 1/22.300Sởi ...