Vật lý đại cương - Phần cơ học

Chuyển ñộng cơ học: Sự chuyểnñộng trong cơ học là sự thay ñổi vịtrí tương hỗ của các vật.Chuyển ñộng xảy ra trongkhông gian và thời gian, không gianvà thời gian là không thể tách rời.Hệ qui chiếu: Tập hợp các vậtkhông chuyển ñộng ñối với nhaumà người ta khảo sát sự chuyểnñộng của một vật nào ñó ñối vớichúng và các ñồng hồ tính thờigian tạo thành một hệ qui chiếu....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vật lý đại cương - Phần cơ học 11/15/2011 HOÀNG ĐỨC TÂM11/15/2011 Hoang Duc Tam 2 1 11/15/2011 Chương 1. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM 1. Các khái niệm mở ñầu 2. Phương trình chuyển ñộng và quĩ ñạo 3. Vận tốc và gia tốc 4. Các chuyển ñộng cơ học ñơn giản11/15/2011 Hoang Duc Tam 3Chương 1. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM1. Các khái niệm mở đầu Chuyển ñộng và hệ qui chiếuChuyển ñộng cơ học: Sự chuyển Hệ qui chiếu: Tập hợp các vậtñộng trong cơ học là sự thay ñổi vị không chuyển ñộng ñối với nhautrí tương hỗ của các vật. mà người ta khảo sát sự chuyển Chuyển ñộng xảy ra trong ñộng của một vật nào ñó ñối vớikhông gian và thời gian, không gian chúng và các ñồng hồ tính thờivà thời gian là không thể tách rời. gian tạo thành một hệ qui chiếu.11/15/2011 Hoang Duc Tam 4 2 11/15/2011Chương 1. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM1. Các khái niệm mở đầu (tt) Chuyển ñộng và hệ qui chiếu (tt) Chất ñiểm và hệ chất ñiểmChất ñiểm: Một vật mà trong Hệ chất ñiểm: Một tập hợp chấtnhững ñiều kiện của bài toán ñã ñiểm ñược gọi là hệ chất ñiểm. Vậtcho có thể bỏ qua các kích thước rắn là một hệ chất ñiểm trong ñócủa nó ñược gọi là một hệ chất khoảng cách giữa các chất ñiểmñiểm. không thay ñổi.11/15/2011 Hoang Duc Tam 5Chương 1. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM (tt)1. Các khái niệm mở đầu (tt) Phương trình chuyển động và quĩ đạoPhương trình chuyển ñộng Để xác ñịnh chuyển ñộng của chất ñiểm, người ta thường gắn vào hệ qui chiếu một hệ tọa ñộ. Hệ tọa ñộ Descartes thường có ba trục Ox, Oy, Oz vuông góc với nhau từng ñôi một tạo thành một tam diện thuận Oxyz, O là gốc tọa ñộ. Vị trí của một chất ñiểm trong không gian ñược xác ñịnh bởi ba tọa ñộ x, y, z, ba tọa ñộ này cũng chính là ba tọa ñộ của véc-tơ bán kính = .11/15/2011 Hoang Duc Tam 6 3 11/15/2011Chương 1. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM (tt)1. Các khái niệm mở đầu (tt) Phương trình chuyển động và quĩ đạo (tt)Phương trình chuyển ñộng (tt) Khi chất ñiểm M chuyển ñộng,các tọa ñộ x, y, z là hàm của thời Mgian t:  x = f( t)M y = g( t) hay r = r( t)  z = h( t)  Các phương trình này gọi lànhững phương trình chuyển ñộngcủa chất ñiểm MQuĩ ñạo : Khi chuyển ñộng chất ñiểm vẽ nên một ñường nào ñó. Đường nàyñược gọi là quĩ ñạo. Tùy theo dạng của quĩ ñạo người ta phân biệt chuyểnñộng thẳng, chuyển ñộng tròn, chuyển ñộng cong,v.v…11/15/2011 Hoang Duc Tam 7Chương 1. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM (tt)2. Vận tốc và gia tốcVận tốc Trong ñời sống hằng ngày, vận tốc là quãng ñường vật ñi ñược trong một ñơn vị thời gian. Nếu trong những khoảng thời gian nhỏ tùy ý vật ñi ñược những quãng ñường như nhau, thì chuyển ñộng của vật là chuyển ñộng ñều. Khi ñó vận tốc của vật có thể tính bằng cách lấy quãng ñường cho thời gian. Trong vật lí, vận tốc là ñại lượng ñặc trưng không chỉ cho ñộ nhanh hay chậm của sự chuyển dời của hạt theo quĩ ñạo mà còn cho cả hướng trong ñó hạt chuyển ñộng tại mỗi thời ñiểm.11/15/2011 Hoang Duc Tam 8 4 11/15/2011Chương 1. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM (tt)2. Vận tốc và gia tốc (tt)Vận tốc Xét chuyển ñộng của chất ñiểm M ñối với hệ qui chiếu K ñược qui ước là ñứng yên. Giả sử chất ñiểm M chuyển ñộng trên ñường cong AB. Vị trí của M ñối với hệ qui chiếu K ñược xác ñịnh bằng véc-tơ kẻ từ gốc tọa ñộ ñến chất ñiểm M, là hàm theo thời gian = (). Ở thời ñiểm + ∆, chất ñiểm ở vị trí: + ∆ = + ∆. Véc-tơ vận tốc tại thời ñiểm t ñược ñịnh nghĩa: ...