Ý thức pháp luật và tính tất yếu của việc nâng cao ý thức pháp luật cho thanh niên hiện nay

Pháp luật có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội, là nền tảng thực hiện dân chủ, công bằng, văn minh. Nước ta đi lên chủ nghĩa xã hội ở điểm xuất phát thấp, phương thức sản xuất lạc hậu. Bài viết này đề cập, làm rõ tính cấp thiết của việc nâng cao ý thức pháp luật cho thế hệ thanh niên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ý thức pháp luật và tính tất yếu của việc nâng cao ý thức pháp luật cho thanh niên hiện nayVJETạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2018, tr 276-279Ý THỨC PHÁP LUẬT VÀ TÍNH TẤT YẾU CỦA VIỆCNÂNG CAO Ý THỨC PHÁP LUẬT CHO THANH NIÊN HIỆN NAYNguyễn Phước Duy - Học viên cao học K26, Trường Đại học Sư phạm Hà NộiNgày nhận bài: 25/05/2018; ngày sửa chữa: 28/05/2018; ngày duyệt đăng: 30/05/2018.Abstract: Law plays an important role in social life and is a foundation for performance ofdemocracy, equality and civilization. Vietnam embarked in economic development from a lowstarting point and backward production methods. Therefore, we face great difficulties andchallenges that require changes in guidlines and policies in line with socio-economic situation ofthe country. In the context of international integration, young generation have the key role to playin socio-economic development. Education and training for young generation must focus on notonly professional knowledge, but also the soft skills and legal awareness. In this article, authormentions importance of legal awareness and necessity of raising the legal awareness for younggeneration in the context of international integration.Keywords: Necessity, raise, legal awareness, the young generation.1. Mở đầuPháp luật có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội,không có pháp luật thì không có dân chủ, bình đẳng vàvăn minh; sẽ không có dân chủ thực sự nếu Nhà nướcthiếu pháp luật hoặc sử dụng pháp luật không hiệu quả.Để xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa(XHCN) thực sự của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân,ngoài việc thực hiện đồng bộ các mục tiêu, giải pháp pháttriển KT-XH, nâng cao đời sống mọi mặt cho nhân dânthì một yêu cầu hết sức cấp thiết là phải nâng cao ý thứcpháp luật (YTPL) cho thế hệ trẻ - những chủ nhân tươnglai của đất nước.Bài viết này đề cập, làm rõ tính cấp thiết của việcnâng cao ý thức pháp luật cho thế hệ thanh niên.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Một số nét về ý thức pháp luật2.1.1. Khái niệm “ý thức pháp luật”Xuất phát từ những mục đích nghiên cứu của các chủthể, YTPL được xem xét dưới những góc độ khác nhau.Tuy nhiên, chúng ta có thể hiểu: “YTPL là một hình tháiý thức xã hội. Nó là toàn bộ các quan điểm, quan niệmcủa con người và thái độ của họ đối với pháp luật xuấtphát từ các quan hệ kinh tế, đặc biệt là quan hệ sản xuấttrong một giai đoạn phát triển nhất định của lịch sử. Mặtkhác nó còn chịu sự tác động của các hình thái ý thứcxã hội khác, trước hết là ý thức chính trị, ý thức đạo đức,ý thức thẩm mĩ, cả ý thức tôn giáo và kế thừa YTPLtruyền thống trong lịch sử” [1; tr 10]. Vì vậy, khi nghiêncứu YTPL không nên nhìn nhận phiến diện, “một chiều”mà phải đặt nó trong mối quan hệ phức tạp của đời sốngxã hội.2.1.2. Kết cấu của ý thức pháp luậtKết cấu của YTPL là những nhân tố cấu thành, cáchthức tổ chức bên trong của YTPL; nó vừa thống nhất vớinhau vừa tác động ảnh hưởng lẫn nhau và có mối quanhệ qua lại với các hiện tượng khác trong đời sống xã hội.Với các phương diện, tiêu chí tiếp cận và chủ thể nghiêncứu khác nhau, kết cấu của YTPL cũng có nhiều quanniệm khác nhau, chẳng hạn: - Căn cứ vào đặc điểm, tínhchất, phương thức phản ánh, người ta phân thành tưtưởng pháp luật và tâm lí pháp luật; - Căn cứ vào mức độkhả năng phản ánh, nhận thức của các chủ thể về đời sốngpháp luật xã hội, người ta chia thành YTPL lí luận vàYTPL thông thường; - Căn cứ vào chủ thể của YTPLngười ta quan niệm có YTPL xã hội, YTPL bộ phận,nhóm, YTPL cá nhân.Tuỳ từng góc độ nghiên cứu khác nhau, có thể xemxét kết cấu YTPL gồm những thành tố cơ bản nhất định.Bởi vậy, căn cứ vào tính chất, nội dung của YTPL, chúngtôi dùng cách tiếp cận của triết học duy vật lịch sử, phânchia kết cấu YTPL thành 2 bộ phận cơ bản, cụ thể:- Hệ tư tưởng pháp luật là nói đến bản chất của phápluật, nó thể hiện ý chí của giai cấp thống trị trong xã hộicó phân chia giai cấp. Hệ tư tưởng pháp luật là hệ thốngquan điểm, tư tưởng của con người, phản ánh sâu sắc đờisống pháp luật theo ý chí của một giai cấp nhất định, đượcthể hiện thông qua hệ thống các phạm trù, khái niệm,nguyên tắc... Hệ tư tưởng pháp luật là hệ thống các vấn đềđược khái quát ở tầm lí luận, bao gồm tổng thể các tưtưởng, quan điểm, học thuyết pháp luật; đề cập đến vaitrò, bản chất giai cấp, các thuộc tính của pháp luật cũngnhư mối quan hệ giữa pháp luật với con người, tự do, côngbằng, quyền con người, mối quan hệ giữa quyền và nghĩa276VJETạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2018, tr 276-279vụ pháp chế trong tổ chức và hoạt động của bộ máy Nhànước, về nhận thức pháp luật và thực hiện pháp luật.Hệ tư tưởng pháp luật ở Việt Nam mang đặc trưngbản chất pháp luật XHCN, thể hiện ý chí và nguyện vọngcủa giai cấp công nhân, nhân dân lao động và toàn dândo Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Vì vậy, để hệ tưtưởng pháp luật XHCN tiếp tục hoàn thiện, phát triển vàngày càng giữ vai trò chi phối đời sống phá ...