Acid Béo Omega-3 có thể Hữu Ích Cho Bảo Vệ Tim Mạch

Acid béo omega-3 hay n-3 là những acid béo có dấu nối đôi ở vị trí carbon thứ 3 kể từ gốc methyl cuối cùng của chuỗi carbon. Ba acid béo omega-3 quan trọng trong ngành dinh dưỡng là: - ALA (acid alpha-linoleic acid với chuỗi 18 carbon và 3 dấu nối đôi) - DHA (docosahexaenoic acid với chuỗi 22 carbon và 6 dấu nối đôi) - EPA ( eicosapentaenoic acid với chuỗi 20 carbon và 5 dấu nối đôi) DHA và EPA là những acid thiết yếu, có nghĩa là cơ thể không tự tạo được. Hai acid...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Acid Béo Omega-3 có thể Hữu Ích Cho Bảo Vệ Tim Mạch Acid Béo Omega-3 có thể Hữu Ích Cho Bảo Vệ Tim Mạch Acid béo omega-3 hay n-3 là những acid béo có dấu nối đôi ở vị trícarbon thứ 3 kể từ gốc methyl cuối c ùng của chuỗi carbon. Ba acid béoomega-3 quan trọng trong ngành dinh dưỡng là: - ALA (acid alpha-linoleic acid với chuỗi 18 carbon và 3 dấu nối đôi) - DHA (docosahexaenoic acid với chuỗi 22 carbon và 6 dấu nối đôi) - EPA ( eicosapentaenoic acid với chuỗi 20 carbon và 5 dấu nối đôi) DHA và EPA là những acid thiết yếu, có nghĩa là cơ thể không tự tạođược. Hai acid này có nhiều trong mỡ cá vùng lạnh như cá hồi (salmon).ALA khi vào cơ thể mới chuyển biến thành DHA hay EPA. ALA có trongdầu thực vật nhất là dầu lanh hay hạt flax seeds. Báo Mayo Clinic Proceedings số tháng 3/08 đã duyệt lại những lợiđiểm, tính chất bảo vệ tim mạch và bảng hướng dẫn sử dụng omega -3. Saukhi tóm tắt những chứng cứ khoa học về lợi điểm của acid béo omega -3 chotim mạch, bài này còn nhấn mạnh những chỉ định và hướng dẫn cách sửdụng và liều dùng. Hội bệnh tim Hoa-kỳ đã thừa nhận dùng acid béo omega-3 để phòngngừa thứ cấp tai biến tim mạch ở người có bệnh động mạch vành (CAD). Họkhuyên dùng khoảng 1 gam/ngày hổn hợp DHA và EPA. Mặc dầu hội bệnhtim Hoa-kỳ bảo cá có mỡ là nguồn cung cấp lý tưởng, nhưng dầu cá (dạngviên nang mềm hay dạng lỏng) cũng là thay thế chấp nhận được. Đây là lần đầu tiên hội bệnh tim Hoa-kỳ khuyên dùng chất cung cấpdinh dưỡng để ngừa bệnh động mạch vành, và điều này được hổ trợ bởichứng cứ ngày càng nhiều acid béo omega-3 có ích cho tim mạch và hạđược triglycerid. Mặc dầu FDA đã chấp thuận công thức ethyl ester của acid béoomega-3 ở liều 4.0 g/ngày để điều trị chứng cao triglycerid, nhiều bác sĩ vàbệnh nhân vẫn còn mù-mờ về công thức tối ưu, chỉ định và liều acid béoomega-3 cho sức khỏe tim mạch. Trong bản tái duyệt này, từ ngữ acid béo omega-3 chỉ đề cập đếnDHA và EPA vì chứng cứ có lợi cho tim mạch từ acid béo omega -3 nguồngốc thực vật, ALA hay acid alpha-linoleic yếu hơn nhiều so với DHA vàEPA. Chưa có nghiên cứu nào so sánh DHA và EPA dùng bệnh động mạchvành như là điểm chấm dứt theo dõi nghiên cứu, và cũng chưa có nghiêncứu nào bảo acid béo omega-3 này bảo vệ tim mạch tốt hơn omega-3 kia.Lời khuyên hiện nay là cả 2 acid DHA và EPA, từ mỡ cá hay từ nguồn bổtúc dinh dưỡng, nên dùng với lượng tương đương. Ngày nay, chứng cứ mạnh nhất cho thấy lợi điểm tim mạch của acidbéo omega-3 xuất phát từ 3 nghiên cứu lớn có kiểm chứng với 32 000 ngườitham dự được phân phối ngẫu nhiên thành nhóm kiểm chứng hay dùng chấtbồi dưỡng chứa DHA và EPA. Trong những nghiên cứu này, nhóm uốngchất bồi dưỡng acid béo omega-3 giảm từ 19% đến 45% sự cố tim mạch sovới nhóm kiểm chứng. Dựa trên những kết quả này, tác giả bài tái duyệt khuyên tăng dùng cảDHA và EPA từ nguồn thực phẩm hay dầu cá. nhất là với những người cónguy cơ bệnh động mạch vành. Nếu không có bệnh động mạch vành, mứcDHA VÀ EPA mục tiêu dùng hàng ngày ít nhất 250 đến 500 mg, và phảităng lên khoảng 1 g/ngày với người có bệnh tim. Bệnh nhân cao triglycerid huyết phải dùng 3 đến 4 g/ngày DHA vàEPA, có thể giảm mức triglycerid từ 20% đến 50%. Với bệnh nhân mứctriglycerid cao đến mức trầm trọng (> 500 mg/dL) 3-4 g/ngày DHA và EPAhạ triglycerid 45%. Khi thêm vào điều trị bằng statin ở bệnh nhân mứctriglycerid 200-499 mg/dL, liều này giảm thêm mức triglycerid 23% đến29%. Ăn cá có mỡ tuần 2 lần có thể cung cấp 400 đến 500 mg/ngày DHAvà EPA, nhưng bệnh nhân cao triglycerid phải dùng thêm viên dầu cá để đạtmục tiêu 1 g/ngày DHA và 3-4 g/ngày EPA. Kết hợp điều trị acid béo omega -3 với statin an toàn và công hiệu đểcải thiện mức lipid và tiên lượng tim mạch vượt quá lợi ích chỉ dùng mộtmình statin, theo các tác giả này. Mức DHA và EPA trong máu chỉ cần dùng1 ngày để nhận diện bệnh nhân nào thiếu và bệnh nhân nào cần điều trị. Dầu cá đậm đặc bán ngoài quầy (OTC) chứa 120 mg DHA và 180 mgEPA mỗi viên nang 1 gam, do đó 1 đến 2 viên nang dầu cá tiêu chuẩn mỗingày chứa 300-600 mg DHA và EPA và thỏa mãn yêu cầu phòng ngừachính; 3 đến 4 viên nang mỗi ngày chứa 900 đến 1200 mg DHA và EPA vàthỏa mãn nhu cầu phòng ngừa thứ cấp, và 5 đến 7 viên nang ngày 2 lần chứa3000 đến 4200 mg DHA và EPA và có thể dùng để hạ mức triglycerid. Dầu cá dạng lỏng không mùi vị cung cấp 1300 mg DHA và EPA mỗimuỗng cà-phê và 3900 mg DHA và EPA mỗi muỗng canh. Một muỗng canhdầu cá tiêu chuẩn tuần 2 lần chứa cùng lượng acid béo omega-3 như ăn 180g cá hồi (salmon) tuần 2 lần ( 500 mg/ngày DHA và EPA). Thuốc bồi dưỡng acid béo omega-3 có thể uống bất cứ lúc nào, toànliều hay chia làm nhiều lần, mà không quan ngại tương tác với bất cứ thuốcnào. Acid béo omega-3 tồn tại ở màn tế bào hàng tuần sau khi dùng, nêndùng liều ngắt quảng tuần 2 lần cá có mỡ hay dầu cá, cung cấp ích lợi giốngnhau giống như dùng liều thấp hàng ngày. Tuy nhiên, có s ự cạnh tranh hấpthụ giữa acid n-3 và n-6, do đó trong khi dùng acid béo omega -3 nên tránhhay giảm dùng thức ăn có dầu mỡ kể cả từ nguồn thực vật. Ds Lê Văn Nhân ...