Ảnh hưởng hệ sinh thái Fintech đến dự định khởi nghiệp kinh doanh số của sinh viên Việt Nam

Nghiên cứu này áp dụng lý thuyết hành vi có kế hoạch tìm hiểu ảnh hưởng của hệ sinh thái Fintech đến dự định khởi nghiệp số. Kết quả nghiên cứu được kỳ vọng sẽ đóng góp những hiểu biết hữu ích để đề xuất một số giải pháp phát triển kinh doanh số tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng hệ sinh thái Fintech đến dự định khởi nghiệp kinh doanh số của sinh viên Việt Nam ẢNH HƯỞNG HỆ SINH THÁI FINTECH ĐẾN DỰ ĐỊNH KHỞI NGHIỆP KINH DOANH SỐ CỦA SINH VIÊN VIỆT NAM Nguyễn Thu Thủy Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Email: thuyntqtkd@neu.edu.vn Đào Thu Trang Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Email: daotrangforstudy@gmail.com Nguyễn Thị Thu Hương Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Email: hatuly08042004@gmail.com Trần Bảo Trâm Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Email: tranbaotramtdlc@gmail.com Lê Thị Ngọc Linh Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Email: lengoclinh2062004@gmail.com Phạm Thị Thảo Nguyên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Email: Thaonguyenneu14@gmail.comMã bài: JED-1562Ngày nhận bài: 03/01/2024Ngày nhận bài sửa: 16/04/2024Ngày duyệt đăng: 20/05/2024DOI: 10.33301/JED.VI.1562 Tóm tắt Nghiên cứu dựa vào lý thuyết hành vi có kế hoạch để kiểm định tác động của hệ sinh thái Fintech bao gồm nhận thức Fintech (Blockchain, Crowdfunding, AI) và hỗ trợ môi trường (hỗ trợ khởi nghiệp của trường đại học, hỗ trợ khởi nghiệp của Chính phủ) tới dự định khởi nghiệp kinh doanh số sinh viên Việt Nam. Kết quả phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính từ dữ liệu 549 sinh viên cho thấy nhận thức Fintech (Blockchain, Crowdfunding, AI) và hỗ trợ khởi nghiệp của trường đại học có tác động tích cực tới dự định khởi nghiệp kinh doanh số. Trong khi đó, hỗ trợ khởi nghiệp của Chính phủ không tác động tới dự định khởi nghiệp kinh doanh số. Ngoài ra, thái độ và nhận thức kiểm soát hành vi khởi nghiệp kinh doanh số có vai trò trung gian giữa hệ sinh thái Fintech và dự định khởi nghiệp kinh doanh số. Trong bối cảnh chuyển đối số mạnh mẽ hiện nay, nghiên cứu này đóng góp một số bằng chứng thực nghiệm để phát triển kinh doanh số tại Việt Nam. Từ khóa: AI, Blockchain, Crowdfunding, digital startup intention, Fintech, lý thuyết hành vi có kế hoạch. Mã JEL: G13; M1; M13. Effect of Fintech Ecosystem on Digital Entrepreneurial Intention of Vietnamese students Abstract Based on the Theory of Planned Behavior (TPB), this study investigates the effect of the Fintech ecosystem, including Fintech literacy (Blockchain, Crowdfunding, AI) and environmental support (higher education support, government support) on the digital entrepreneurial intention of Vietnamese students. Structural Equation Modeling (SEM) analysis of data from 549 students revealed that Fintech literacy (Blockchain, Crowdfunding, AI) and higher education support positively effect digital entrepreneurial intention. However, the relationship between government support and digital entrepreneurial intention is not significant. Furthermore, attitude toward the behavior and perceived behavioral control play mediating roles in the relation between the fintech ecosystem and digital entrepreneurial intentions. In the context of digital transformation, this research contributes empirical evidence for stakeholders to develop digital businesses in Vietnam. Keywords: AI, Blockchain, Crowdfunding, Digital Entrepreneurial Intention, Fintech, Theory of Planned Behavior. JEL Codes: G13; M1; M13.Số 327 tháng 9/2024 89 1. Giới thiệu Ngày nay, công nghệ số hiện đại đang ngày càng mang đến nhiều sự thay đổi sâu sắc lĩnh vực khởi nghiệpvà kinh doanh. Trong đó, Fintech đã trở thành một trong những nhân tố chủ chốt trong sự hình thành và pháttriển của lĩnh vực khởi nghiệp kinh doanh số (Leong & cộng sự, 2017). Trong khi đó, Việt Nam là một quốcgia có nền kinh tế số và lĩnh vực khởi nghiệp vẫn còn đang phát triển (Nathan & cộng sự, 2022). Vì vậy, việctìm hiểu các yếu tố công nghệ số, điển hình là Fintech tới sự hình thành dự định khởi nghiệp kinh doanh sốtại Việt Nam đóng vai trò quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách. Các nghiên cứu trước đây thường tập trung vào dự định khởi sự kinh doanh truyền thống, trong khi đókhởi sự kinh doanh trong bối cảnh chuyển số vẫn còn tương đối hạn chế (Ismail & cộng sự, 2012). Bên cạnhđó, mặc dù các công nghệ đã được chỉ ra có vai trò quan trọng trong hình thành khởi nghiệp lĩnh vực kinhdoanh số (Nambisan, 2017). Tuy nhiên, những công trình trước đây về khởi nghiệp kinh doanh số chủ yếunghiên cứu về nhận thức số (Chan & cộng sự, 2017; Zaheer & cộng sự, 2019), khả năng tiếp cận Fintech(Hasan & cộng sự, 2023) và ứng dụng Fintech (Nathan & cộng sự, 2022; Stolper & Walter, 2017) hoặcnhận thức tài chính (Hasan & cộng sự, 2023) mà chưa phân tích đầy đủ mối quan hệ giữa các công nghệ đốivới kinh doanh, tiêu biểu là Fintech với dự định khởi nghiệp số. Theo đó, Fintech không chỉ ảnh hưởng tớicách thức thành lập một doanh nghiệp mới mà còn liên quan tới việc định hình một môi trường hỗ trợ khởinghiệp (Alkhalaileh, 2021). Như vậy, để đánh giá một cách toàn diện mối quan hệ giữa công nghệ Fintechvà dự định khởi nghiệp số, cần phải xem xét Fintech dưới góc độ một hệ sinh thái, thúc đẩy tinh thần khởinghiệp từ yếu tố bên trong (kiến thức, nhận thức,…) lẫn yếu tố bên ngoài (hỗ trợ từ bối cảnh, môi trường,…)(Avarmaa & cộng sự, 2022). Chính vì vậy, nghiên cứu này áp dụng lý thuyết hành vi có kế hoạch tìm hiểu ảnh hưởng của hệ sinh tháiFintech đến ...