Bài 4: THUỐC KHÁNG SINH – SULFAMID

Mục tiêu học tập : Trình bày được cách phân loại các nhómthuốc kháng sinh, nguyên tắc sử dụngkháng sinh – Sulfamid. Trình bày được một số thuốc kháng sinh.1.1.Định nghĩa : Kháng sinh là những chất do vi nấm hoặc vi khuẩn tạo ra, hoặc do bán tổng hợp, có khi là chất hoá học tổng hợp có tác dụng điều trị đặc hiệu với liều thấp do ức chế một số quá trình sống của vi sinh vật....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài 4: THUỐC KHÁNG SINH – SULFAMID Bài 4 THUỐC KHÁNG SINH – SULFAMID MỤC TIÊU BÀI HỌC : Trình bày được cách phân loại các nhóm thuốc kháng sinh, nguyên tắc sử dụng kháng sinh – Sulfamid. Trình bày được một số thuốc kháng sinh NỘI DUNG Đại cương1.1.Định nghĩa : Kháng sinh là những chất do vi nấm hoặc vi khuẩn tạo ra, hoặc do bán tổng hợp, có khi là chất hoá học tổng hợp có tác dụng điều trị đặc hiệu với liều thấp do ức chế một số quá trình sống của vi sinh vật. 1.2.Cơ chế tác dụng Có thể chia thành 2 nhóm: Nhóm diệt khuẩn: Phá huỹ thành hoặc màng tế bào vi khuẩn. Nhóm kìm khuẩn: Tác dụng lên quá trình tổng hợp acid nucleic và protein làm chậm đi quá trình sinh trưởng của vi khuẩn.1.2.1.Tác dụng lên cấu tạo thành vi khuẩn : β lactamin, Glycopeptid, Fosfomycin, Cycloserin.1.2.2.Tác dụng lên màng tế bào vi khuẩn : Làm rối loạn chức năng màng: Polypeptid, Amphotericin B. 1.2.3.Ức chế tổng hợp acid nucleic : Ức chế tổng hợp ADN: Rifamycin, Quinolon, Imidazol, Nitrofuran và một số thuốc kháng siêu vi (Acyclovir, Vidarabin....). Ức chế tổng hợp ARN: Rifamycin - Ức chế ARN Ribosom: Ức chế trình tổng hợp protid của vi khuẩn: Aminosid, Tetracyclin, Phenicol, Macrolid, Lincosamid, Acid Fusidic. Ức chế tổng hợp Glucid: Nitrofuran Ức chế chuyển hoá: Trimethoprim, Sulfamid.1.3.Phổ kháng khuẩnMỗi kháng sinh chỉ có tác dụng trên một số chủng vi khuẩn nhất định gọi là phổ kháng khuẩn của kháng sinh. 1.4.Phân loại kháng sinh1.4.1.Nhóm - Lactam:1.4.1.1.Penicillin:1.4.1.1.1.Penicillin nhóm G (Benzyl penicillin): Penicillin G chậm (Benzathin benzyl penicillin - Benethamin Penicillin, Procain – Benzyl Penicillin; Clemizolpenicillin), Penicillin V (Phenoxymethyl Penicillin) 1.4.1.1.2.Penicillin nhóm M : Methicillin, Oxacillin, Cloxacillin, Dicloxacillin, Nafcillin. 1.4.1.1.3.Penicillin nhóm A : Ampicillin, Amoxicillin, Metampicillin, Epicillin, Hetacillin, Pivampicillin, Bacampicillin. 1.4.1.1.4.Penicillin có phổ rộng : Carboxypencillin: Carbenicillin, Ticarcillin. Ureidopenicillin: Mezlocilin, Azilocilin, Piperacilin, Apalcillin. Amidinopenicillin: Pivmecilinam. Carbapenem: Imipenem, Ertapenem, Meropenem Cephalosporin1.4.1.2.1.Thế hệ I : Cephalexin, Cefadroxil, Cephaloridin, Cephalothin, Cephapirin, Cefazolin, Cephradin, Ceftezol.1.4.1.2.2.Thế hệ II : Cefaclor, Cephamandol, Cefmetazol, Cefminox, Cefonicid, Ceforanid, Cefotetan, Cefotiam, Cefoxitin, Cefprozil, Cefuroxim, Loracarbef. 1.4.1.2.3.Thế hệ III : Cefdinir, Cefditoren, Cefetamet, Cefixim, Cefmenoxim, Cefodizim, Cefoperazon, Cefotaxim, Cefpimizol, Cefpiramid, Cefpodoxim, Cefsulodin, Ceftazidim, Ceftibuten, Ceftizoxim, Ceftriaxon. 1.4.1.2.4.Thế hệ IV : Cefepim, Cefpirom.1.4.1.3.Monobactam : Aztreonam1.4.1.4.Những chất ức chế - Lactamase và phối hợp : Sulbactam + Ampicillin (Unasyn). Clavulanat Natri + Amoxicillin (Augmentin). Clavulanat Natri + Ticarcillin (Timentin). Tazobactam Naatri + Piperacillin (Zosyn).1.4.2.Nhóm Amino glycosid (AG = Aminosid) 1.4.2.1.AG tự nhiên : Streptomycin, Dihydrostreptomycin, Tobramycin, Lividomycin, Neomycin, Framycetin, Paromomycin. Gentamicin, Sisomicin, Fortimicin 1.4.2.2.AG bán tổng hợp : Từ Kanamycin A được Amikacin. Từ Kanamycin B được Dibekacin. Từ Sisomicin được Netitmicin. Từ Dibekacin được Habekacin. 1.4.3.Nhóm Lincosamid : Lincomycin, Clindamycin 1.4.4.Nhóm Macrolid : Erythromycin, Josamycin, Midecamycin, Spiramycin; Oleandomycin, Clarythromycin, Roxithromycin, Dirithromycin, Azithromycin, Flurithromycin, Telithromycin. 1.4.5.Nhóm Phenicol : Cloramphenicol, ThiamphenicolPipemidic, Piromidic, Flumequin.Quinolon mới (Fluoroquinolon = thế hệ II): Rosoxacin, Norfloxacin, Pefloxacin, Ofloxacin, Ciprofloxacin, Enoxacin, Lomefloxacin, Sparfloxacin, Fleroxacin, Levofloxacin, Gemifloxacin, GatifloxacinThế hệ III : Moxifloxacin 1.4.10.Những kháng sinh khác Glycopeptid: Vancomycin, Teicoplanin. Novobiocin Acid Fusidic Fosfomycin 1.4.11.Nhóm kháng sinh chống nấmNystatin, Amphotericin B, Griseofulvin Fluorocytosin Dẫn chất Imidazol: Clotrimazol, Econazol, Miconazol, Itraconazol, Ketoconazol, Fluconazol. Caspofungin MSD 1.4.11.Nhóm kháng sinh chống nấm : Nystatin, Amphotericin B, Griseofulvin Fluorocytosin Dẫn chất Imidazol: Clotrimazol, Econazol, Miconazol, Itraconazol, Ketoconazol, Fluconazol. Caspofungin MSD 1.4.12.Nhóm 5 – Nitro Imidazol Metronidazol, Ornidazol, Tinidazol, Secnidazol, Niridazol, Nimorazol, Voriconazol 1.4.13.Nhóm Nitrofuran : Nitrofuratoin, Nifurfolin, Nifurdazin, Nifuratron Furazolidon, Nifuratel. Nitrofural, Nifuroxazid, Nifurzid 1.4.14.Sulfamid : Sulfamethoxazol, Sulfadoxin, Sulfaguanidin, Sulfacetamid, Sulfadiazin.. Nguyên tắc sử dụng kháng sinh 1.5.1. Chỉ sử dụng kháng sinh khi có nhiễm khuẩn : Dựa vào: Thăm khám lâm sàng Xét nghiệm lâm sàng thường qui Tìm vi khuẩn gây bệnh: Phân lập vi khuẩn gây bệnh