Bài giảng Công nghệ bao bì: Chương 2

Bài giảng Công nghệ bao bì - Chương 2: Chức năng của bao bì thực phẩm, phân loại bao bì thực phẩm trình bày chức năng của bao bì thực phẩm, phân loại bao bì thực phẩm, yêu cầu bao bì của thực phẩm xuất khẩu và tiêu dùng nội địa, các yếu tố chính trong việc thiết kế bao bì thành công.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Công nghệ bao bì: Chương 2Chương 2: CHỨC NĂNG CỦA BAO BÌ THỰC PHẨM –PHÂN LOẠI BAO BÌ THỰC PHẨM 2.1 Chức năng của bao bì thực phẩm:Đặc tính của BBTP được thể hiện qua 3 chức năng:- Đảm bảo số lượng và chất lượng thực phẩm- Thông tin, giới thiệu sản phẩm, thu hút người tiêu dùng.- Thuận tiện trong phân phối, lưu kho, quản lý và tiêu dùng. 2.1.1 Đảm bảo số lượng và chất lượng:- Đảm bảo thực phẩm được chứa bên trong không thay đổi về khối lượng hay thể tích.- Chất lượng của sản phẩm thực phẩm phải luôn được đảm bảo trong suốt thời hạn sử dụng của sản phẩm:+ Thực phẩm sau khi chế biến phải được đóngbao bì kín nhằm tránh tác động của môi trườngbên ngoài lên sản phẩm.+ Tác nhân bên ngoài có thể là: Nước, hơi nước, không khí (có chứa O2),VSV, đất, cát, bụi, côn trùng và các tác nhânvật lý khác... VSV xâm nhập vào thực phẩm thông qua sựxâm nhập của nước, hơi nước, không khí Đất cát được đưa vào thực phẩm cùng vớisự xâm nhập của côn trùng Ánh sáng là tác nhân xúc tác cho 1 số phảnứng xảy ra làm biến đổi thành phần dinh dưỡngvà màu, mùi của thực phẩm.Như vậy bao bì kín chứa đựng thực phẩm, thực hiệnnhiệm vụ phòng chống tất cả các tác động bên ngoài.Sự phòng chống này tùy thuộc vào vật liệu làm baobì, phương pháp đóng gói và mối hàn ghép mí, hoặcmối ghép giữa các bộ phận như thân và nắp, độ bềnvững của bao bì ngoài.2.1.2 Thông tin, giới thiệu sản phẩm, thu hútngười tiêu dùng:Bao bì chứa đựng thực phẩm cũng thực hiện nhiệmvụ truyền tải thông tin của nhà sản xuất đến tayngười tiêu dùng, nói lên giá trị của sản phẩm về mặtdinh dưỡng, trạng thái, cấu trúc, mùi vị, nguồnnguyên liệu, nhà sản xuất, quốc gia chế biến ra sảnphẩm.- Cách trình bày hình ảnh, màu sắc, thương hiệu, tênsản phẩm chính là sự thu hút của sản phẩm đối vớingười tiêu dùng. Bao bì phải luôn được trình bày vớihình thức đẹp, nổi bật và trang trí hài hòa, thích hợpvới thị hiếu của người tiêu dùng.- Bao bì có một phần hoặc hoàn toàn trong suốt chophép nhìn thấy thực phẩm bên trong, giúp khách hàngcó sự lựa chọn dễ dàng. Đối với thực phẩm cần tránhảnh hưởng tác động của ánh sáng thì bao bì đượccấu tạo che chắn một phần hay toàn bộ ánh sáng.VD: Vì sao sữa tươi đóng gói trong hộp giấy?Nhiều nghiên cứu cho thấy các loại vitamin quan trọngrất nhạy cảm với ánh sáng. Đặc biệt, ánh sáng mặttrời rất nguy hại với vitamin và ánh sáng từ đèn huỳnhquang ở các quầy hàng tại cửa hàng bán lẻ cũng tạora những tác động không nhỏ. Nghiên cứu với vitaminA cho thấy lượng vitamin này mất đi 50% khi để trựctiếp dưới ánh đèn huỳnh quang trong 6h, vitamin B2giảm 40% trong vòng 12h, vitamin C cũng giảm sút.Sử dụng loại bao bì không trong suốt như hộp giấy sẽgiúp làm giảm đáng kể sự mất đi của vitamin. 2.1.3 Thuận lợi trong lưu kho, phân phối và quản lý tiêu dùng: Bao bì ngoài được chọn và thiết kế theo các nguyên tắc:- Bền vững, chắc chắn.- Dạng khối chữ nhật chứa một số lượng lớn và nhất định đối với một hoặc nhiều chủng loại thực phẩm.- Chứa đựng nhiều chủng loại thực phẩm. Bất kỳ bao bì trực tiếp bao bọc thực phẩm ở bất kỳdạng nào cũng cần có lớp bao bì phụ bọc bên ngoàiđể bảo vệ cho lớp bao bì này để tạo thành khối chữnhật nhằm dễ dàng xếp khối, đóng thành kiện có kíchthước như nhau để tiện xếp vào kho, chất chồng lêncao tiết kiệm mặt bằng, và cũng tạo sự nhanh chóng,dễ dàng khi bốc dỡ, vận chuyển. Bên cạnh sự thuận lợi trong vận chuyển, cách baobì nhiều lớp và tạo thành khối cũng giúp sản phẩmtránh hoặc giảm ảnh hưởng của va chạm cơ học, cóthể gây vỡ, hư hỏng sản phẩm. Nó cũng tạo điều kiệnquản lý hàng hóa một cách dễ dàng và hiệu quả hơn.- Bao bì ngoài có thể tái sử dụng, tái sinh dễ dàngtrong trường hợp bằng vật liệu giấy bìa cứng.Ngoài ra, việc bao bì còn nhằm thuận tiện trong việcsử dụng: bao bì có thể được xé nhanh 1 cách dễdàng và có 1 vết cắt nhỏ ở bìa bao bì hay vết răngcưa ở đầu hàn dán mí bao bì, không cần phải dùngdụng cụ cắt như dao, kéo.Trên bao bì kín hay hở, trực tiếp hay gián tiếp đều cóghi mã số mã vạch, giúp công tác quản lý về sốlượng chủng loại hiệu quả. Hiện nay công tác quản lýđược đơn giản và chính xác nhờ vào hệ thống mã sốmã vạch, máy scan và hệ thống vi tính, dữ liệu đượcnhập và truy xuất 1 cách nhanh chóng và chính xác. 2.2 Phân loại bao bì thực phẩm:2.2.1 Phân loại bao bì theo loại thực phẩm: Sản phẩm thực phẩm thì vô cùng đa dạng về chủng loại. Các loại thực phẩm khác nhau thì khác nhau về đặc tính dinh dưỡng, cấu trúc, mùi vị, độ ẩm, hàm lượng axit bao bì cũng khác nhau về cấu trúc, đặc tính vật liệu.2.2 Phân loại bao bì thực phẩm:2.2.2 Phân loại theo tính năng kỹ thuật của bao bì:- Bao bì vô trùng, chịu được quá trình tiệt trùng nhiệtđộ cao.- Bao bì chịu áp lực hoặc được rút chân không.- Bao bì chịu nhiệt độ thấp.- Bao bì có độ cứng vững hoặc có tính mềm dẻo cao.- Bao bì chống ánh sáng hoặc bao bì trong suốt.- Bao bì chống côn trùng. 2.2 Phân loại ...