Bài giảng Công nghệ phần mềm: Thu thập và phân tích yêu cầu (Phần 2) - PGS. TS. Phạm Ngọc Hùng

Bài giảng Công nghệ phần mềm: Thu thập và phân tích yêu cầu (Phần 2) cung cấp cho người đọc những kiến thức như: Quy trình kỹ nghệ yêu cầu; Thu thập và phân tích yêu cầu; Hợp lệ yêu cầu; Quản lý yêu cầu. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Công nghệ phần mềm: Thu thập và phân tích yêu cầu (Phần 2) - PGS. TS. Phạm Ngọc Hùng Công nghệ phần mềm Bài 06: Thu thập và phân tích yêu cầu (phần 2) Nội dung • Các khái niệm cơ bản về yêu cầu phần mềm • Tài liệu yêu cầu • Đặc tả yêu cầu • Quy trình kỹ nghệ yêu cầu • Thu thập và phân tích yêu cầu • Thẩm định yêu cầu • Quản lý yêu cầu Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 2 Quy trình kỹ nghệ yêu cầu • Phụ thuộc vào miền ứng dụng, cá nhân liên quan và cách tổ chức phát triển yêu cầu • Hoạt động chung nhất cho các quy trình: - Thu thập yêu cầu - Đặc tả yêu cầu - Thẩm định yêu cầu - Quản lý yêu cầu • Kỹ nghệ yêu cầu thường bao gồm các hoạt động lặp và các hoạt động thường gối lên nhau Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 3 Quy trình kỹ nghệ yêu cầu từ khung nhìn xoắn ốc Các hoạt động chung nhất:  Thu thập yêu cầu (requirements elicitation)  Đặc tả yêu cầu (requirements specification)  Thẩm định yêu cầu (requirements validation)  Quản lý yêu cầu Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 4 Thu thập và phân tích yêu cầu • Đôi khi được gọi chung là thu thập hay khám phá yêu cầu (requirements elicitation/discovery) • Tìm hiểu về miền ứng dụng, các dịch vụ hệ thống cung cấp, và các ràng buộc hoạt động hệ thống • Các bên liên quan (người dùng cuối, người quản lý, kỹ sư vận hành bảo trì, chuyên gia miền, …) Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 5 Các vấn đề của phân tích yêu cầu • Các bên liên quan không thực sự biết họ muốn gì • Các bên liên quan diễn đạt các yêu cầu theo ngôn ngữ của họ => khó cho trao đổi, giao tiếp • Các bên liên quan có thể có các xung đột yêu cầu • Các chính sách của đơn vị tổ chức có thể ảnh hưởng đến các yêu cầu hệ thống • Các yêu cầu thường thay đổi trong quá trình phân tích yêu cầu. Người liên quan mới có thể xuất hiện hoặc môi trường nghiệp vụ thay đổi. Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 6 Quy trình thu thập và phân tích yêu cầu Thu thập và phân tích yêu cầu: 1. Khám phá 1) Khám phá yêu cầu yêu cầu Tương tác các bên liên quan - - Xác định các yêu cầu miền 4. Đặc tả 2. Phân loại và 2) Phân loại và tổ chức yêu cầu yêu cầu tổ chức yêu cầu - Nhóm gộp, cấu trúc hóa 3) Thương lượng, gán độ ưu tiên cho các yêu cầu - Gán độ ưu tiên 3. Thương lượng và gán độ ưu tiên - Giải các xung đột 4) Đặc tả yêu cầu Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 7 Khám phá yêu cầu • Quá trình thu thập các thông tin về hệ thống hiện thời (system-as-is) và hệ thống được yêu cầu (system-to-be), cơ sở cho yêu cầu người dùng và yêu cầu hệ thống • Tương tác với các bên liên quan từ người quản lý đến người cơ quan bộ ngành bên ngoài • Các hệ thống thường có một danh sách các bên liên quan Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 8 Ví dụ về các bên liên quan Hệ thống quản lý phòng khám • Bệnh nhân: người có hồ sơ bệnh án được lưu trữ • Bác sĩ: người có trách nhiệm khám bệnh • Y tá: người hỗ trợ bác sĩ trong khám bệnh • Tiếp tân: người quản lý các cuộc hẹn khám • Nhân viên CNTT: người có trách nhiệm cài đặt và vận hành hệ thống Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 9 Ví dụ về các bên liên quan (tiếp) Hệ thống quản lý phòng khám: • Người quản lý y đức: người đảm bảo hệ thống đáp ứng các chuẩn mức sức khỏe • Người quản lý chăm sóc sức khỏe: người cần truy xuất thông tin quản lý từ hệ thống • Người quản lý hồ sơ: người cập nhật thông tin hồ sơ bệnh án Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 10 Một số kỹ thuật khám phá yêu cầu • Kỹ thuật phỏng vấn: tương tác với các bên liên quan để thu thập thông tin • Kỹ thuật dùng các kịch bản (scenarios): dựa vào các ví dụ cụ thể để thu thập và phân tích • Kỹ thuật nghiên cứu nhân học (ethnography): dựa vào quan sát hoạt động nghiệp vụ trong thực tế Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 11 Kỹ thuật phỏng vấn • Hỏi đáp một cách hình thức hoặc không hình thức với các bên liên quan • Các kiểu phỏng vấn - Phỏng vấn đóng - Phỏng vấn mở • Một số chỉ dẫn để phỏng vấn hiệu quả - Tinh thần tiếp nhận và lắng nghe - Hướng người được phỏng vấn tham gia tình huống được thiết kế trước, sử dụng bảng câu hỏi, bản đề xuất yêu cầu, hoặc bản mẫu hệ thống Bộ môn Công nghệ phần mềm - Khoa CNTT - Trường ĐHCN - ĐHQGHN 12 Đặc điểm kỹ thuật phỏng vấn • Thường kết hợp ph ...