Bài giảng Giải phẫu thú y - ChươngXII: Giải phẫu gia cầm (Nguyễn Bá Tiếp)

Tài liệu hướng dẫn cách giải phẩu gia cầm dành cho các bạn sinh viên tham khảo trong thời gian học tập tại trường cao đẳng. đại học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Giải phẫu thú y - ChươngXII: Giải phẫu gia cầm (Nguyễn Bá Tiếp)NguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi gi¶ng Gi¶i phÉu Thó y Ch−¬ng XII: Gi¶i phÉu gia cÇm1.Bé x−¬ng : skeleton♣. §Æc ®iÓm chung: - NhiÒu x−¬ng kh«ng cã tuû, chØ cã hèc th«ng víi c¸c tói khÝ1.1. Cét sèng: vertebral column - Vïng cæ (cervical vertebra): Sè l−îng ®èt sèng nhiÒu h¬n ë gia sóc nªncææ dµi, dÔ cö ®éng Gµ cã 14 ®èt cæ VÞt : 15 ®èt Ngan: 13 ®èt Ngçng: 18 Bå cÇu: 12 ®èt MÆt khíp ®Òu låi vµ lâm theo mét chiÒu nªn c¸c ®èt khíp theo kiÓuchèng óp lªn nhau. X−¬ng Atlas chØ lµ mét vßng nhÉn kh«ng cã c¸nh.X−¬ng trôc cã mét mám r¨ng dµi. - Vïng l−ng (thoracic veterbra): Gµ vµ bå c©u cã 7 ®èt Ngçng vµ vÞt cã 9 ®èt C¸c ®èt l−ng ®Ýnh víi nhau thµnh mét t¶ng lµm chç dùa cho c¸nh - Vïng h«ng vµ khum (lumbar and sacral vertebrae): Gièng nhau vµkhã ph©n biÖt. Mét sè x−¬ng phÝa tr−íc t¸ch rêi nhau. C¸c x−¬ng phÝa sau®Ýnh víi nhau vµ ®Ýnh víi x−¬ng chËu. - X−¬ng ®u«i (coccygeal vertabrae): Cã 7-8 ®èt ®u«i cßn ®Çy dñ mámgai, mám ngang. Cc ®èt ®u«i cuèi cïng tù do. §èt tËn cïng to h¬n gäi lµx−¬ng phao c©u.§u«i cã t¸c dông lµm b¸nh l¸i khi bay.1.2. Lång ngùc (thoracic cavity) - X−¬ng øc (sternum): Cã kÝch th−íc lín, khoÎ lµm chç b¸m cho c¬. MÆt trªn lâm, mÆt d−íi låi lµm chç b¸m cho c¬ vïng ngùc. Gi÷a ®−êng trung tuyÕn mÆt d−íi cã x−¬ng l−ìi h¸i lµm t¨ng diÖn b¸mcho c¬ ngùc. Tr−íc cã gß trªn øc, hai bªn gß cã r·nh ®Ó khíp víi x−¬ng qu¹.C¹nh bªn cã nh÷ng diÖn khíp ®Ó khíp víi x−¬ng s−ên d−íi.* Gµ: x−¬ng øc yÕu h¬n, hai bªn x−¬ng h¸i cã 4 mÎ chia x−¬ng øc ra 4mám.* Bå c©u: x−¬ng l−ìi h¸i to, c¸c mÎ trong biÕn thµnh lç* VÞt: x−¬ng øc to, khoÎ, h×nh hép* X−¬ng øc cñanh÷ng loµi chim bay khoÎ to. - X−¬ng s−ên (ribs):* gµ, bå c©u: 7 ®«i* vÞt: 8-9 ®«i §Çu trªn khíp víi c¸c ®èt l−ng. §o¹n gi÷a c¸c x−¬ng s−ên phÝa tr−íc cã mét mám dÑt h−íng vÒ sautùa vµo mÆt ngoµi x−¬ng s−ên sau nã lµm cho lång ngùc v÷ng ch¾c. §o¹n sôn cña chim ho¸ x−¬ng Gi¶i phÉu gia cÇm 146NguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi gi¶ng Gi¶i phÉu Thó y(trang ®Ó tr¾ng cã chñ ®Þnh) Gi¶i phÉu gia cÇm 147NguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi gi¶ng Gi¶i phÉu Thó y X−¬ng s−ên cuèi cïng th−êng nhËp vµo x−¬ng s−ên tr−íc nã.1.3. X−¬ng ®Çu (bones of the head) - Hép sä: visceral cranium - X−¬ng chÈm; chØ cã mét låi ®Ó khíp víi x−¬ng Atlas - X−¬ng ®Ønh: lµ hai th©n nhá - X−¬ng tr¸n: to - X−¬ng gãc mòi cã bøc ng¨n máng ng¨n gi÷a hai gèc mòi x−¬ngb−ím vµ hai x−¬ng th¸i d−¬ng. cã mét diÖn khíp ®Ó khíp víi x−¬ng vu«ng* Gµ: Mám gß m¸ ë gµ dÑt, h−íng vÒ tr−íc, tô do hoÆc ®Ýnh vµo mám hèm¾t. * Bå c©u: X−¬ng gß m¸ rÊt ng¾n. - X−¬ng mÆt (facial bones): Cã 1 x−¬ng liªn hµm, 2 x−¬ng hµm trªn, 2 x−¬ng mòi, 2 x−¬ng lÖ, 2x−¬ng khÈu c¸i, 2 x−¬ng c¸nh, 2 x−¬ng gß m¸, 1 x−¬ng l¸ mÝa, x−¬ng hµmd−íi khíp víi x−¬ng th¸i d−¬ng nhê hai x−¬ng vu«ng.1.4. X−¬ng chi trªn (c¸nh): the bones of the anterior extremity - §ai vai: Gåm x−¬ng b¶ vai, x−¬ng qu¹, x−¬ng ®ßn X−¬ng ®ßn ®Ýnh víi x−¬ng bªn kia h×nh thµnh x−¬ng nØa §Çu trªn cña x−¬ng nØa cïng x−¬ng b¶ vai vµ x−¬ng qu¹ t¹o thµnh lç tamcèt cho c¬ n©ng c¸nh chui qua. X−¬ng nØa cã t¸c dông nh− c¸i dÝp gi÷ cho hai c¸nh kh«ng h¹ s¸t vµonhau khi c¬ h¹ c¸nh co. Nh÷ng chim bay dµi, x−¬ng nØa cã h×nh ch÷ U. - X−¬ng c¸nh tay khíp hÝnh ovan. VÞt cã x−¬ng c¸nh tay dµi. - X−¬ng c¼ng tay: Cã x−¬ng quay vµ x−¬ng trô (x−¬ng qay to h¬n). Hai x−¬ng khíp víi nhau ë hai ®Çu vµ t¸ch nhau ë ®o¹n gi÷a. - X−¬ng c−êm: cã hai x−¬ng - X−¬ng bµn tay: Cã ba x−¬ng. Hai x−¬ng bµn chÝnh ®Ýnh víi nhau ë hai®Çu. Mét x−¬ng phô lµm chç tùa cho ngãn c¸i. - X−¬ng ngãn: Cã ba ngãn. Ngãn c¸i cã mét ®èt. Ngãn hai to nhÊt cã 2®èt. Ngãn 3 cã 1 ®èt dÝnh vµo ®èt 1 cña ngãn thø 2. * Chi tr−íc cµng dµi chim cµng bay khoÎ.1.5 X−¬ng chi d−íi: the bones of the posterior extremity - X−¬ng c¸nh chËu to khoÎ, cã 1 x−¬ng h«ng vµ hai x−¬ng ngåi. - X−¬ng h¸ng máng, dµi, ë d−íi x−¬ng ngåi, dÝnh víi vµi ®èt h«ng khumcuèi. Kh«ng cã khíp b¸n ®éng h¸ng. - X−¬ng ngåi ë hai bªn thµnh chËu - X−¬ng ®ïi khíp víi x−¬ng b¸nh chÌ, x−¬ng chµy vµ x−¬ng m¸c. - X−¬ng c¼ng ch©n: X−¬ng m¸c kh«ng ®i qu¸ ®Çu d−íi x−¬ng chµy. - X−¬ng bµn dÝnh víi nhau, cã 3 rßng räc khíp víi 3 ngãn chÝnh.* Gµ: 1/3 tõ phÝa d−íi x−¬ng bµn cã mét mám ®i vÒ sau lµm cèt cho c¸i cùa - X−¬ng ngãn: 4 ngãn, 3 ngãn chÝnh chØ vÒ tr−íc (ngãn ngoµi cã 5 ®èt,ngãn gi÷ vµ trong cã 3 ®èt) vµ 1 ngãn côt chØ vÒ sau. Ngãn thø 4 (ngãn c¸i)cã 3 ®èt. Gi¶i phÉu gia cÇm 148NguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi gi¶ng Gi¶i phÉu Thó y2. HÖ c¬ ...