Bài giảng Hệ nội tiết - Trường ĐH Kỹ thuật Y Dược Đà Nẵng

Hệ nội tiết bao gồm các tuyến nội tiết sản xuất và giải phóng các nội tiết tố, hệ nội tiết gồm nhiều tuyến tương đối nhỏ, nằm rải rác trong cơ thể, nhằm giúp các bạn hiểu hơn về cấu tạo, chức năng của hệ nội tiết, mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài giảng "Hệ nội tiết" dưới đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Hệ nội tiết - Trường ĐH Kỹ thuật Y Dược Đà NẵngBộmônYhọccơsởTrườngĐHKỹthuậtYDượcĐàNẵng HỆNỘITIẾT MỤCTIÊU Trìnhbàyđượcđặcđiểmcấutạohệnộitiếtvàcácthànhphần. NỘIDUNG1.GI ỚITHI 1.GIỚ ITHIỆỆUU2.H 2.HỆỆN ỘITI NỘ ITIẾẾTT 1.Tuyếnyên 2.Tuyếngiáp 3.Tuyếncậngiáp 4.Tuyếnthượngthận 5.Cá ctuyếnnộitiếtkhá c GIỚITHIỆU• Hệnộitiếtbaogồmcáctuyếnnộitiếtsản xuấtvàgiảiphóngcácnộitiếttố(hormon)...• Hệnộitiếtgồmnhiềutuyếntươngđốinhỏ, nằmrairáctrongc ̉ ơthể... Đặcđiểmcủacáctuyếnnội tiếtBađăcđiêm: ̣ ̉ Không có ống tiết, các chất tiết trực tiếp đổ vào máuCóhệthốngmạchmáucungcấprấtphongphú Các nội tiết tố do chúng tiết ra tuy số lượng nhỏ nhưng có tác dụng rất lớn trong việc điều hoà chuyểnhoá,pháttriểnvàsinhsanc ̉ ủacơthể Cónhiềuloạituyếnnộitiết: Tuyến nội tiết đơn thuần (tuyến yên,tuyến giáp, tuyến cận giáp, tuyến thượngthận) Tuyến nôị tiết hỗn hợp (vừa làm chứcnăng nội tiết vừa có chức năng ngoại tiếtnhưtuy,th ̣ ận,tinhhoàn,buồngtrứng..) Cùngvớihệthầnkinh,hệnộitiếtthựchiện sựđiềutiếthóahọctrongcơthể. Trongcơthểcáctuyếnhoạt độngphốihợp nhau,dướisựchỉhuycủavùngdướiđồi. Cá ccá chkí chthí chtuyế n nôitiê ̣ ́t• kíchthíchtuyếnnộitiếtbằngnộitiết.• kíchthíchtuyếnnộitiếtbằngthầnkinh.• kíchthíchbằngthểdịch(khinồngđộCa++ máuthấp,sẽkíchthíchtuyếncậngiáptiết PTHlàmtăngCa++máu)• Tuyếnyênlàtuyếnchủvàcáctuyếnkhác cũngcómộtcơchếđiềuhoàhồidưỡng (Feedback) I.TUYẾNYÊN• Nằmtronghốyêncủathânxươngbướm, đượcđậybởihoànhyên.• Kíchthước11,2cm,gồm2thuỳ:thùy trướcvàthùysau• Thuỳtrước(tuyếnyêntuyếntuyếnyên ̣ hach)g ồmcó3phần:phầnphễu,phầntrung gianvàphầnxa,tiếtTSH,FSH,LH,ACTH, GH,PRL(Prolactin)…• hormoncuathủ ̀ytrướctuyếnyênquyết ̣ đinhs ựtăngtrưởngcuac ̉ ơthê,s ̉ ựtăng trưởngvàpháttriênca ̉ ́ctuyếnsinhduc… ̣• Đăcbiêt,co ̣ ̣ ̣ ́tácđôngqualaiv ̣ ớihầuhết cáctuyếnnôitiê ̣ ̣ ́tkhácđăcbiêtla ̣ ̀tuyến ̣ giáptrangva ̀tuyếnthượngthân ̣nhactṛ ưởngdànnhachêca ̣ ̣ ́ctuyếnnôi ̣ tiết.Thuỳsautuyếnyênthầnkinh,tiết:• ADH(vasopressin):chốnglợiniêu ̣• Oxytocine:cobópcơtrơntửcung.Độngmạchcungcấpchotuyếnyênlà2 nhánhnhỏxuấtpháttừđộngmạchcảnh trong. II.TUYẾNGIÁP• Làtuyếnnôịtiếtlớnnhấtcủacơthể,nặng khoảng4042g,nằmởphíatrướcbêncổ.• TuyếngiápcóhìnhchữHgồmthuỳphảivà thuỳtráiápsáthaibênsụngiáp,sụnnhẫnvà khíquản,nốivớinhaubởieotuyếngiáp• Tuyếngiápliênquanchặtchẽvớibaocảnh, thầnkinhquặtngượcvàtuyếncậngiáp• TuyếngiápchếtiếtvàgiảiphóngThyroxin (T4)vàTriiodothyroxin(T3)tácđộnglên chuyểnhoánănglượngvàpháttriểncơthể.• Thiêunăngtuyê ̉ ̉ ̉ ́ngiáp:giamchuyênho ́a cơban,thânnhiêtha,machchâm,mătphi, ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ngườiđờđẫn,châmchapdothiêunăngtâm ̣ ̣ ̉ thần.• Ởtreem,thiê ̉ ̣ ́uhormonegiáptrangse ̉ ̃anh hưởngđếnsựpháttriêncavê ̉ ̉ ̀hìnhthái lẫntâmthầngâynênchứnglùnvàđần ̣ đôn.• Ngượclai,nê ̣ ́ucườngtuyếngiáp:tăng ̉ chuyênho ́acơban,gâ ̉ ̣ ̀y,machnhanh,dê ̃bị ̣ kíchđôngva ̀lồimắt.Tuyếngiápđượccungcấpbởi:• độngmạchgiáptrên(củađộngmạchcảnh ngoài)• độngmạchgiápdưới(nhánhcủathângiáp cổthuộcđộngmạchdướiđòn).Máutừtuyếngiápđượcdẫnlưubởitĩnh mạchgiáptrên,giữavàdưới. III.TUYẾNCẬNGIÁP• Gồmhaicặptuyếntrênvàdưới,nhỏbằng hạtgạomàunâuvàng,nằmngaytrênmặt saucủatuyếngiáp.• Hormoncuatuyê ̉ ̣ ́ncângia ́p(PTH)giữvai tròtrongchuyểnhoácalcitrongcơthể. ...